چرا فقط مردها دست به کشتارهای مرگ‌بار می‎زنند؟

[mallarme]

این روزها،‌ حادثه دردناک کشتار کودکان کم‌سن و سال در یکی از دبستان‌های نیوتاون آمریکا، توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرده است. این رویداد تلخ، سوال‌های زیادی را به همراه داشته است. اما سوالی که شاید کم‌تر کسی در چنین اوضاعی به سراغ آن رفته، این است که چرا در اغلب این موارد خشونت‌های مرگبار، فرد مهاجم،‌ یک مرد است.


به گزارش دیسکاوری، اکثریت رویدادهای مرگبار در دنیا توسط مردان رقم می‌خورند. ماریسا هریسون، استادیار روانشناسی پن استیت هریسبورگ، ‌بر پایه مطالعات خود و مرور مطالعات دیگران می‌گوید:



«قاتلین در قریب به اتفاق همه موارد، مرد هستند. حداقل می‌توانم بگویم در 98 درصد موارد. در اکثریت مواقع هم برای این کار، ‌یک انگیزه دارند، ‌مثلا انتقام گرفتن،‌ یا این که با مقتولین نسبتی دارند یا این که قربانیان دست‌کم سمبلی از چیزی معنادار برای قاتل هستند.»


به گفته هریسون، بر اساس مباحث و نظریه‌های روانشناسی تکاملی، یک تهدید برای موقعیت فرد، می‌تواند رفتاری بسیار خشن را به راه بیاندازد. وی با مطالعه 90 مورد قتل‌های با کشتار بالا که در فاصله سال‌های 1996/1375 تا 2008/1387 اتفاق افتاده‌اند، به این نتیجه رسیده که یک تهدید برای موقعیت فرد، برای مثال از دست دادن کار یا مورد آزار قرار گرفتن، در 88 درصد از موارد، عامل محرکه رفتار خشونت‌آمیز مردان بوده‌ است. هریسون در این‌باره می‌گوید: «هر چیزی که به موقعیت یک مرد حمله‌ور شود، در واقع یک تهدید به حساب می‌آید.»

زنان هم خشن می‎شوند، ولی ...

البته به گفته روان‌شناسان، این یافته‌ها بدان معنا نیست که زن‌ها خالی از خشونت یا کینه‌ورزی و انتقام‌جویی هستند. بلکه خشونت آن‌ها طبیعت متفاوتی دارد.


فرانک فرلی،‌ روانشناس و از اساتید دانشگاه تمپل در مورد این تفاوت چنین توضیح می‌دهد: «برای مردان، تقریبا شبیه به رفتن به جنگ می‌ماند. مردان معمولا برای تهاجم اسلحه دارند و چیزهایی هم از دوره حضور در ارتش یا خدمت سربازی با خود دارند. لباس شبه‌نظامی‌ها را می‌پوشند و مکانی فیزیکی مانند یک ساختمان را برای حمله انتخاب می‌کنند. در بسیاری از موارد، این انتخاب تصادفی است و رابطه‌ای شخصی با فرد ندارد. اما در مورد زن‌ها موضوع خیلی خیلی متفاوت است. در زن‌ها موضوع خیلی نزدیک و خیلی شخصی است. موضوع به زندگی شخصی یا خانوادگی فرد مربوط است. بسیاری از موارد کودک‌کشی، در واقع توسط مادران صورت می‌گیرد.»


به نظر می‌رسد زنان و مردانی که مرتکب قتل می‌شوند، سلاح‌های متفاوتی را هم انتخاب می‌کنند. به گفته مری ماسکری، استادیار دانشکده پرستاری دکر در دانشگاه بینگهامتون که متخصص سلامت کودکان، سلامت روان و پزشکی قانونی است، مردان معمولا از اسلحه گرم استفاه می‌کنند، در حالی که زن‌ها برای گرفتن جان قربانی، اغلب ‌او را خفه می‌کنند یا این که در آب غرقش می‌کنند.


حتی آمارها هم تا حدی این جمله را تایید می‌کند. گفته می‌شود که 46 درصد از مردان در آمریکا اسلحه دارند، در حالی که این رقم در بین زنان تنها 23 درصد است.



ماسکری در این‌باره می‌گوید: «فرض اول مردم معمولا این است که چنین کشتاری را یک مرد انجام داده است. من فکر می‌کنم باید به شکل دیگری به این موضوع نگاه کنیم. اگر بفهمیم که چرا زن‌ها دست به چنین کاری نمی‌زنند، شاید بتوانیم بفهمیم که به چه دلیل مردان، ‌مرتکب چنین جنایاتی می‌شوند.»

انتقام مردانه، انتقام زنانه

بسیاری به انتقام به عنوان انگیزه قتل اشاره می‌کنند. اما هم مردان انتقام می گیرند و هم زنان. هرچند تجزیه اطلاعات موجود در مورد واکنش زنان و مردان به انتقام، تا حدی نشان می‌دهد که تفاوت‌های جنسیتی در این مورد وجود دارد. ماسکری در این‌باره می‌گوید: «به نظر می‌رسد که زنان هم می‌توانند انتقام‌گیرنده‌های خیلی خوبی باشند. زنانی که مورد تجاوزهای جنسی قرار گرفته‌اند، معمولا در مورد انتقام گرفتن خیالپردازی می‌کنند.» اما چه تفاوتی با مردان دارند؟ به گفته ماسکری،‌ این زنان در مورد خیالپردازی‌های انتقام‌جویانه خود دچار احساس گناه می‌شوند.



فرلی به ویژگی‌های روان‌شناختی افراد به عنوان بسته‌ای از ویژگی‌های فردی اشاره می‌کند و معتقد است که ژنتیک روی این ویژگی‌ها موثر است. بخشی از بسته ویژگی‌های بسیاری از زنان، ارتباطات فردی است: روابط، هیجان‌ها و توجه. در حالی که مردان گرایش بیشتری دارند که به دنبال عدالت بروند.


در نتیجه، خشونت زنان با احتمال بیشتری نتیجه یک زندگی فردی بسیار آزاردهنده است، ‌مانند تلاش برای خروج از موقعیت زندگی غیرقابل تحمل. در حالی که مردان بیشتر به دنبال مفهوم انتزاعی عدالت می‌گردند. وی می‌گوید: «در واقع رفتن به جنگ، بخشی از بسته ویژگی‌های یک زن نیست».



همچنین موضوع تفاوت‌های جنسیتی فقط به خود مهاجم برنمی‌گردد. به گفته ماسکری، برخی از قاتلین به طور خاص زنان را هدف قرار می‌دهند. این واقعیت چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟ تصویر کلی یک جنسیت در چنین مواردی چه می‌تواند باشد؟ وی می‌گوید: «ما نیاز داریم در این مورد به مطالعه بپردازیم. شاید لازم باشد پروژه‌های مطالعات علمی در حد پروژه رفتن به ماه یا دست‌یابی به ژنوم انسان تعریف شود تا موضوع خشونت در انسان‌ها را کاملا بشناسیم.»