در گذر تاریخ و فرهنگ ملی

[Alireza_Kh]

داستان استر, دروغ یا واقعیت (بخش یکم)
------------------------------


تقدیم به تمام دوستان گرام و به خصوص بانو صفدری گرامی که در این زمینه می خواستند بدانند بی غل و غش, البته با پوزش فراوان از کوتاهی بنده.
در این نوشته تلاش داریم تا نگاهی به بحثی تاریخی بیندازیم که در مورد آن اختلاف نظر وجود دارد و گاهی می بینیم که در مورد آن در وبسایتها و وبلاگ ها پرداخته می شود. این حادثه مربوط به داستان استر و مردخای و جشن پوریم است و اینکه آیا واقعیت دارد یا خیر؟



جشن پوریم یهودیان به مناسبت پیروزی یهودیان بر عده ای از ایرانیان صاحب قدرت در زمان حکام هخامنشی که قصد هجوم به آنان و کاهش قدرت آنان را داشتند ایجاد شده و البته در مورد همین موضوع نیز بحث میباشد!
نظرات تاریخی پیرامون این موضوع گوناگون و بعضا افسانه ای است که هیچ منبع موثقی ندارد و شاید هیچوقت نداشته باشد!.در این مجال ما می خواهیم به این نظریات گوناگون پرداخته و شما را نیز از این اختلافات فاحش آگاه و آگاه تر نمائیم و قضاوت نهایی را نیز برعهده خود شما عزیزان می نهیم تا نظر بدهید.

آرامگاه استر و مردخای در همدان

در نقلی آمده است که وزیر دربار خشایار شاه (هامان) نقشه ی قتل خشایار شاه را در سر میپرورانده و قصد به دست آوردن قدرت را دربار هخامنشی داشته است.
در این زمان فردی به نام مردخای به واسطه حضور عمو زاده اش استر ( نام اصلیش هدسه بوده که چون یهودی بودناو را اشکار میکرده اسمش را تغییر داده و البته بنا به روایتی خود خشایار شاه عبدا نام او را استر میگذارد) در حرمسرای شاهی به عنوان ملکه از ارج و قربی برخوردار بوده و به دربار رفت و آمد داشته و روزی سخن دو شربت دار شاه را به زبان کلدانی شنیده که در حال زمینه سازی برای ریختن سم در شربت شاه هستند (خشایار شاه معمولا بیش از حد میگساری و شراب نوشی میکرده است و این یکی از عاداتی بود که به واسطه حضور در حرمسرا و تربیت شدن توسط آنان در وی و دیگر شاهان بوجود می آمده)
و چون از این موضوع اطلاع می یابد به وسیله استر آنرا به اطلاع شاه می رساند و این دو نفر به مجازات می رسند اما هامان به واسطه قدرتی که داشته مانع از کشف هویت اصلی توطئه گران که همانا خود اوست میگردد.

خشایار شاه این خدمت بسیار بزرگ مردخای را در دفتر یادبود سلطنتی برای ادای پاداش به نام مردخای درج می کند و مراتب حق شناسی را اظهار می دارد.از طرف دیگر هامان که زخم خورده ی مردخای هست و او را مسبب به ثمر ننشستن توطئه اش می بینید در مقام دفع و قتل او بر می آید و در تصمیمی بی رحمانه تصمیم به قتل عام کلیه یهودیان میگیرد و پیش شاه رفته و می گوید که در میان ملت ما قومی هست که در تمام مملکت پراکنده گشته و شرایع ایشان مخالف همه قومهاست و شرایع پادشاه را به جای نمی آورند، اگر پادشاه را پسند آید حکمی صادر شود که ایشان را هلاک سازند و ده هزار وزنه نقره به دست غلامان خواهم داد تا آنرا به خزانه پاشداه بیاورند. به این وسیله هامان شاه را فریب داده حکم قتل یهودیان را می گیرد و به وسیله ی منجنیق و ساحران قرعه کشی کرده و روز 13 ماه آذار را برای قتل عام یهودیان معین می کند و به وسیله ی نامه نامه به 127 حکمران کشور اطلاع می دهد که در روز موعود دستور را اجرا نمایند در این حین خوشبختانه (دقیقا نقل به مضمون کرده ام!) یک نسخه از آن نامه به دست مردخای می رسد و او به استر خبر می دهد.
استر نیز به نزد شاه می رود و از او میخواهد که شاه و هامان را به ضیافتی دعوت نماید و شاه نیز با مسرت قبول می دارد.پس از صرف نهار هامان با شادی به منزل می رود و دستور آماده کردن داری به بلندی 50 ذراع را می دهد که فردا صبح مردخای را بر آن به دار آویزد.


ملکه آن دو را برای ضیافت ناهار فردای آن روز نیز دعوت کرده بود.در این اثنا شاه دفتر خاطرات سلطنتی را ورق میزند و چشمش به خدمت بزرگ مردخای می افتد و تصمیم میگیرد فردا پاداش او را بدهد. صبح همان روز هامان برای کسب اجازه ی اعدام مردخای به دربار آمده و اجازه ی حضور می طلبد. قبل از شروع صحبت هامان شاه به او می گوید که هامان اگر کسی خدمتی بس قابل تقدیر نسبت به شاه کرده باشد که سزاوار پاداش بزرگی باشد چه باید کرد؟ هامان که فکر میکند منظور شاه خود وی است میگوید: شخصی را که پادشاه به تکریم او میل دارد باید لباس ملکوانه بپوشاند و تاج شاهی بر سرش بگذارند و بر اسب سوار کنند. درک وچه ها بگردانند و پیشاپیش او جار بزنند با هرکسی که پادشاه علاقه مند به تکریم اوست این چنین خواهد بود.

آنگاه پادشاه به هامان امر می کند که این کار را در مورد مردخای یهودی معمول دارد و هرچه گفته است چیزی کم نشود.هامان پس از انجام این کار و تشویق شاهانه از مردخای با وضعی ناگوار و اوقات تلخ به خانه می اید و از یادش میرود که ظهر محلس ضیافت ملکه دعوت دارد.وقت حضور به مجلس ملکه میگذرد که خواجه سرایان پادشاه می رسند تا هامان را نزد شاه ببرند.پس پادشاه و هامان نزد استر ملکه به ضیافت می روند.
پس از صرف ناهار خشایار شاه میگوید که هر تقاضایی داری بکن ، اگرچه نصف مملکت باشد! استر جواب میدهد که پادشاها اگر در نظر تو التفات یافته ام جان من به تقاضای من و قوم من به درخواست من به من بخشیده شوند زیرا که من و قوم من به سعایت اشخاص فروخته شده ایم که هلاک و نابود گردیم.پادشاه میگوید آن کیست و کجاست که چنین جسارتی کرده است؟!!!!!! استر عرض میکند که دشمن همین هامان شریر است.پس هامان به دار 50 ذراعی که خود ترتیب انرا داده بود حلق اویز میشود و 10 پسر او که در ولایات مختلف اشتغال داشتتند برای جلوگیری از شورش به امر شاه دستگیر و کشته میشوند و ظرف دو روز 800 نفر دیگر هلاک میگردند تا از شورش دیگران نیز جلوگیری به عمل آید.
در این هنگام مردخای تصویب نامه ای رسمی و شرعی صادر میکند و مقرر میدارند که برای شکرگذاری به درگاه خدا که این چنین رحمت و کرامت بزرگی به یهودیان فراهم نموده است در روز سیزدهم ماه آذار که روز قتل عام تعیین شده بود تمام یهودیان در هرکشوری که هستند روزه بگیرند و به درگاه خدا استغثار و توبه نمایند.



دوستان این تنها گوشه ای از این روایت بسیار مشکوک است.چون این اولین نقل قول است ما فعلا توضیحی در رد و یا تایید تک تک جزئیات آن نمیدهیم هرچند ناگفته پیداست که در این متن به شدت از یهود و یهودی گری طرفداری شده و آنان را درمواردی بزرگتر و در مواردی کوچکتر از واقع نشان داده اند تا مظلومتر به نظر برسند.
این مطلب را فعلا به حال خود وا میگذاریم تا روایت بعدی.

روایت دیگر نیز باز هم با خشایار شاه و مردخای و استر شروع می شود اما ماجرای قتل و توطئه خشایار شاه در کار نبوده است. این شما و این هم روایت:



---------------
ادامه دارد ...