در گذر تاریخ و فرهنگ ملی

[ناظم ارشد]

با احترام، پست های اضافه حذف و تاپیک دوباره باز شد.
جدل های سیاسی،مذهبی،اعتقادی،دینی و نا مربوط حذف خواهد شد و این انجمن محلی برای این مباحث نیست.
لطفا از مبحث خارج نشوید و به موضوع تاپیک توجه فرمایید.

[madar]

وای خیلی عالی شد
یکی از مریدان این تایپیک منم

آقای علیرضا خودتان شروع بفرمایید ما دنباله رو هستیم

[Alireza_Kh]

اقتصاد و فرهنگ ماد
-------------------

از اسنادی که دربارۀ مُزد کارکنان مادی از تخت جمشید بدست آمده، چنین برمی آید که این کارکنان « کورتَش » خوانده می شدند. کورتش ها بیشتر پیشه ورانی بوده اند که به کارهایی از قبیل سنگ تراشی، درودگری و مسگری و کارهایی همانند می پرداخته اند. همین اسناد نشان می دهند که مـادهای در خدمت هخامنشیان برده نبوده اند، بلکه در ازای کاری که انجام می داده اند، برابر با پارسیان مُزد دریافت می کرده اند. از سنگ نبشته ای که در شوش بدست آمده است و به سنگ بنای کاخ داریوش بزرگ در شوش معروف است نیز چنین برمی آید که کارهای نازک کاری دیوارها با مادها بوده است. بنابراین میتوان گمان کرد که مادها در کارهای ساختمانی پیشرفتهای خوبی داشته اند.

به گزارش هرودوت هنگامی که « دَیا اُکو » قدرت را بدست گرفت مادها را وادار کرد که همۀ توان خود را تنها روی ساخت یک شهر بگذارند و دیگر جاها را به حال خود رها کنند. او برای شهر، که « هَگمَتانَه » خوانده میشود، هفت باروی بزرگ و پایدار ساخت. به گونه ای که بارویی باروی دیگر را در میان گرفته بود. کنگره های فراز هر بارو کمی بلندت بود از کنگره های بارویی که در میان داشت. از این روی از فاصلۀ دور شهر همدان مانند یک تپه دیده میشد. در میان اندرونی ترین بارو کاخ شاهی و بناهای خزانه قرار داشتند. درازای باروی بیرونی تقریباً برابر با باروی آتن ( ۲۶ تا ۲۸ کیلومتر ) بود. کنگره های باروی نخست به رنگ سپید است، باروی دوم به رنگ سیاه، باروی سوم ارغوانی، باروی چهارم آبی، پنجم صورتی، ششم سیمین و هفتم زرین بود.

یادآوری می شود که برخلاف گزارش هرودوت، در نبشته های شاهان آشور به شهرها و دژهای استوار در سرزمین مادهای نیرومند اشاره میشود. پس از مادها، در زمان هخامنشیان نیز هگمتانه یکی از پایتخت های ایران ( پایتخت تابستانی ) بود. با یورش اسکندر مقدونی به ایران و تبدیل آثـورپاتگان ( آذربایجان ) به یک ساتراپی مستقل، هگمتانه کم کم اهمیت ویژۀ خود را از دست داد. پارتیان نیز از هگمتانه بصورت پایتخت زمستانی استفاده می کردند، ولی ظاهراً ساسانیان هوای سرد این شهر را نمی پسندیدند.

شیـرسنگی همدان و از آرامگاه های صخره ای قیزقاپان و دکان داوود نیز می توان به برخی از هنجارهای فرهنگی و دینی مادها دست یافت. افزون بر اینها، دستاوردهای باستان شناسان از آثـورپاتگان ( ماد کوچک ) و لرستان نیز گویای پویایی هنر و صنعت در زمان مادها هستند.

[madar]

راجع به جندی شاپور رادیو اطلاعاتی داد
من توی نت گشتم ولی اون مطالب رو پیدا نکردم
اگر ممکنه اطلاعاتی در خصوص این دانشگاه و زمان مربوط به اون در اختیارمون قرار بدید

با سپاس

[Alireza_Kh]

آيا مي دونيد قبر امير كبير كجاست ؟ ... احتمال قريب به يقين نمي دونيد ... تعجبي نداره غصه هم نخوريد خيلي ها مثل شما هستند ...
--------------------

امیر کبیر صدر اعظم ایران در زمان ناصر الدین شاه که با دسیسه های یک سری وطن فروش و طماع در حمام فین کاشان به قتل رسید در شهر کربلا در کشور عراق به خاک سپرده شد.
این که چرا او را به کربلا بردند برای من سوال است و احتمال می دهم برای دور ماندن مردم از مزارش و جلوگیری از تبدیل آن به میعادگاه مظلومان او را از ایران و ایرانی دور کردند
و اینکه چطوری در آن زمان جسد این مرد بزرگ رو با امکانات محدود آن زمان به عراق منتقل کرده اند هم باز جای سوال دارد.
اما چیزی که بیش از همه مایه شرمندگیست این است که اکثر قریب به اتفاق ایرانیها نمی دانند مزار این اسطوره تاریخ کجاست.
تا زمانی که روابط ایران و عراق تیره بود و کسی حق سفر به کربلا رو نداشت شاید این ندانستن توجیه داشت ولی امروزه با سفرهای متعدد مردم به عراق و کربلا جای بسی تاسف است که حتی یکی از کسانی که از عراق بر می گردد نمی داند که امیر کبیر هم در آنجا دفن بوده....
آیا فکر نمی کنید که همین عراقی ها به ما خواهند خندید که چطور مردی رو که بسیاری از داشته های امروزمان را مدیون اوهستیم فراموش کردیم؟
من که خودم از خودم خیلی خجالت کشیدم
البته من تا حالا به عراق نرفته ام ولی به هر حال وظیفه ام بود به عنوان یک ایرانی که دم از عشق به وطن می زنم بدانم که سرنوشت این مرد بزرگ پس از مرگ چه شد.

[madar]

بله متاسفانه این صفت قدرنشناسی یکی از صفات بارز ایرانیان است!
البته خیلی از ما انکارش می کنیم ولی واقعیت تلخ اینه که وجود داره

[Alireza_Kh]

(05-29-2012 08:59 AM)madar نوشته شده توسط:  راجع به جندی شاپور رادیو اطلاعاتی داد
من توی نت گشتم ولی اون مطالب رو پیدا نکردم
اگر ممکنه اطلاعاتی در خصوص این دانشگاه و زمان مربوط به اون در اختیارمون قرار بدید

با سپاس

گندی شاپور؛ اولین دانشگاه ایران
---------------------------

درود بر مادر گرامی انجمن بانو صفدری
بسیار خرسند و شادمانم از این ابراز علاقه و مهم تر از آن کاوش نسبت به این مهم که نتیجه اش آگاهی هر چه بیشتر است. چرا که نیک می گویند:
ملتی كه تاریخ خود را نشناسد لاجرم محكوم به تكرار آن است.
...
بانو کاش می گفتید به درستی دنبال چه چیزی هستید, اما با این حال با توجه به نوشته شما کوشیدم تا مطلبی درخور را به شما تقدیم کنم.
به هر روی با توجه به طولانی بودن گفتار از آوردن تمام نوشته در اینجا خودداری کردم و نوشته اصلی را در وبلاگ خودم نگاشتم. امید است که مورد توجه قرار گیرد.


---------------------------------------
اشاره ای گذرا

بسیاری از گذشتگان این سرزمین هركدام سعی در ساختن بنای فرهنگ و تمدن آن داشته اند و اگر ضعف و خطایی از آنها سرزده است باید مورد عبرت ما واقع شود تا از تكرار چنین اشتباهاتی جلوگیری كنیم. در واقع به وسیله آشنایی با تاریخ گذشته می توان حال را بهتر شناخت و آینده را نیكوتر ساخت. سرزمین كهن ایران كه از هزاران سال پیش نهال فرهنگ و تمدن را در خود بارور ساخته است سهم بسزایی در رشد و تحول انسان داشته است.

تاریخ تمدن بیانگر نقش ارزنده ایرانیان در علوم و فنون است. این سرزمین نه فقط جنگاوران و جهانگیران را در خود جای داده است، بلكه اندیشه ورزان و خردمندانی بس بزرگ از آن برخاسته اند. سرزمینی با مردمانی كه یكتاپرستی را از هزاران سال پیش آموخته اند، راستگویی و درستكاری رسم دیرینه شان و همواره «گفتار نیك، كردار نیك، پندار نیك» راهنمای آنان بوده است و برای رسیدن به این هدف ناگزیر از ریشه كن كردن زشتی و آلودگی بودند; چرا كه در محیطی كه جولانگاه فقر، فساد و دروغگویی باشد، مجال برای عمل كردن به چنین دستورالعمل الهی وجود نخواهد داشت. ایجاد فضای امن و آرام میسر نمی گردد، مگر آن كه به علم و دانایی میدان داده شود و این گونه بود كه از هزاران سال پیش نیاكان ما قدم در راه كسب علم و دانش نهادند و بدین ترتیب ایران تبدیل به مكانی برای برخورد علوم وفنون در دنیای باستان شد. پس از آن كه حكومتهای عظیم و قدرتمند تشكیل شدند، می بایست توجه بیشتری به فرهنگ، علم و ادب می شد و در این راه، ایرانی آن قدر گشاده دل و آزاد اندیش بود تا تفكرات متفاوت و حتی متناقض را در خود جای دهد، در طول قرنها حافظ فرهنگ و تمدنهای مختلف و خود نیز پایه ریز فرهنگ والایی بود كه نه تنها بر فرهنگ و تمدن عظیم اسلامی نفوذ و تاثیر ویژه ای داشت بلكه بر ملل و اقوام دیگر نیز اثرات پاینده و ارزنده ای باقی گذاشته است.

هنر عمده ایران همواره كسب علم و دستاوردهای فرهنگهای دیگر ملل و در عین حال ارایه خلاقیتها ودستاوردهای خود بوده است. از زمان تشكیل حكومت مادها، كه آریایی نژاد بودند، تا كنون صدهاحكومت و حاكم به قدرت رسیدند و منقرض شدند. در این میان فرهنگ ایران بر سایر فرهنگ ها اثر گذاشت و از آن ها تاثیر پذیرفت اما هیچ گاه از صحنه تاریخ محو نشد. فرهنگ و تمدن ساسانی كه میراث دوران اشكانی و از سوی دیگر مادها، هخامنشیان و سلوكیان بود، مقداری از فرهنگ سرزمینهایی چون یونان، چین، هند، ارامنه، روم و... را در خود داشت. فرهنگ دوران ساسانیان حتی بعد از ورود اعراب به ایران نیز ادامه یافت. در دوره ساسانیان علاوه بر فتح سرزمینها و جنگهای پی در پی، علوم مختلف رشد چشمگیری یافتند، در حقیقت فرهنگ و تمدن ایرانی در آن دوران سرآمد تواناترین ملل در آسیا بود. شناخت هر چه بهتر هر كشوری باعث ارایه نظریات و تحلیلهای دقیق تر راجع به فرهنگ و تاریخ آن كشور خواهد شد و در این میان پادشاهان ساسانی از اردشیر بابكان و شاپور به بعد وسایل آشنایی ایرانیان را با علوم مختلف مهیا می كردند. در دوره ساسانیان كتب پهلوی و یونانی در كتابخانه ها و یا آتشكده ها وجود داشت. سخن از سلسله ساسانی با قدمت بیش از چهار صد سال مبحثی نیست كه با چندسطر و صفحه بتوان آن را خلاصه كرد اما تنها به گوشه ای از تلاش ایرانیان در این دوران، كه همانا تاسیس یكی از عمده ترین مراكز علمی جهان باستان است، می توان اشاره مختصر كرد.

نام جاويدان جندي شاپور، بي شك يكي از باشكوه ترين نامهاي ثبت شده در تمام تاريخ اين كره خاكي است. نامي كه با اقتدار، فرهنگ، دانش و همزيستي دانشمندان و مردمان عادي با دين ها و مليت هاي متفاوت و ارائه علمي به بشريت و در يك كلام با خرد و خردورزي گره خورده است. ایرانیان در طول تاریخ هموراه از کشورهای پیشرو در دانش بوده اند و به گواه تاریخ خدمات ارزنده ای را در زمینه های علم و فرهنگ به بشریت کرده اند. استان خوزستان با تاریخ مستند بیش از سی و پنج قرن بخش مهمی از تاریخ ایران را به خود اختصاص داده است.

شهرهای اين استان از جمله شوش، جندی شاپور و شوشتر قرنها پایتخت مقتدرترین حکومتهای مشرق زمین بوده اند. در بین شهرهای یادشده جندی شاپور که تغییر یافته کلمه گندی شاپور است جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است، زیرا علاوه بر پایتخت حکومتی پایتخت فرهنگی نیز بوده است و قرنها به عنوان شهری دانشگاهی شناخته می شده آنهم در بیش از هزار سال پیش.

شهر دانشگاهی جندی شاپور در زمان سلسله ساسانیان بنیانگذاری گردید. حکومت سلسله ساسانیان در حدود 1800سال پیش با فرمانروایی اردشیر پسربابک پسر ساسان آغاز گردید. ساسان از بزرگان سرزمین پارس و دستور یا مسئول پرستشگاه آناهیتا بود. او پس از به قدرت رسیدن دین زرتشت که معروف به دین اندیشه، گفتار و کردار نیک است را دین رسمی کشور اعلام کرد. او در پارس و خوزستان 10 شهر را برپا نمود که در هشت شهر کتابخانه و آموزشگاه نیز تاسیس شد.

پس از اردشیر پسرش شاپور اول ساسانی به قدرت رسید. او در جنگی والریانوس امپراتور روم را شکست داده و تعداد زیادی از آنان را به اسارت گرفت. نقش این پیروزی در نقش رستم در شش کیلومتری شمال تخت جمشید بر سینه کوه جاودانه حک شده است. شاپور ساسانی با شکوه تمام بر تخت نشسته و والریانوس در مقابل وی زانو زده است. شاپور اورلیانوس را جانشین والریانوس نموده، سپس با دختر اورلیانوس ازداوج کرد و او را به خوزستان آورد و در مکانی به نام نیلاوه او را مستقر کرد و آنجا را تبدیل به شهری آباد نمود. با توجه به اینکه یک بار سپاهیان شاپور برای مدتی در این شهر سکونت داشتند آنجا را گندی شاپور که به معنای لشکرگاه شاپور است نامیده شد و این نام سپس به جندی شاپور تغییر نمود.

شاپور پس از جنگ با والریانوس و شکست دان او اسیران رومی وادار کرد برای جبران ویرانی هایی که انجام داده بودند در شوشتر پل بندی را برپا کنند. طراحی این پل توسط طراحان و مهندسان ایرانی و اجرای آن توسط اسیران رومی انجام گردید. این پادشاه قدرتمند ایرانی به اسیران رومی نه تنها آزادی کار و داد و ستد داد بلکه آنها را در دین خود نیز آزاد گذاشت به گونه ای که آنان در اردوگاه های خود کلیسا برپا نمودند و همین آزادی سبب گردید که تعداد زیادی از آنان در ایران ساکن گردند.

شاپور از رشد دانش فلسفه و پزشکی در غرب آشنا بود. به همین دلیل از وجود چندین دانشمند و به ویژه پزشکان رومی استفاده کرده و ارتباط بین آنان با موبدن و پزشکان ایرانی را در شهر جندی شاپور برقرار نمود. جندی شاپور پس از مدت کوتاهی به شهری پر رونق و علمی تبدیل گردید. اولین سازمانهای علمی که در جندی شاپور مورد بهره برداری قرار گرفتند مراکز آموزش پزشکی و درمانی بودند. از رونق شهر دانشگاهی جندی شاپور پس از شاپور اول کاسته شد تا اینکه در زمان شاپور دوم مجددا این شهر رونق گرفت و در بین سالهای 350 تا 379 میلادی به چنان مرتبه ای رسید که جهان علم و دانش آنروز را شگفت زده نمود. شاپور دوم اعتقاد داشت که باید بر ملتی خوشبخت فرمانروایی کند و خوشبختی جز با دانایی بدست نخواهد آمد. او کتابخانه شهر را مجددا بازسازی کرده و باعث اوج گرفتن دانش پزشکی در این شهر گردید.

فلسفه در شهر دانشگاهی جندی شاپور اثر پذیرفته از فلسفه زرتشت پاک بود. دو فلسفه مهم او جهت هدایت پیروانش به زندگی بهتر عبارت بودند از: اول شادی، تندستی، راستی و خرد ورزی و دوم حفظ محیط زیست. بدین ترتیب که آب، خاک، هوا و آتش عناصر مقدسی بودند که آلودن آنها ناروا بوده است. شاپور دوم با آوردن چند کیمیاگر برجسته یونانی، مصری و سریانی علاوه بر مدرسه طب، مدرسه کیمیاگری را نیز برپا نمود. مشاورین پزشکی و کیمیاگری شاپور دوم او را تشویق به فراخوانی چندپزشک هندی و چینی کردند و با آمدن آنها جندی شاپور به پلی علمی فرهنگی بین شرق و غرب تبدیل شد.

گام بزرگ دیگر شاپور دوم گردآوی شماری از کتابهای فلسفی، نجوم، پزشکی و ریاضی از یونان، روم و سایر شهرهای علمی غربی و بین النهرین بود. این کتابها بتدریج به زبانهای پهلوی و پارسی میانه ترجمه گردیده و در کتابخانه های جندی شاپور و تیسفون نگهداری می شد. با توجه به پیشرفته بودن علم یونان در آن زمان کتب علمی زیادی به زبان یونانی در جندی شاپور وجود داشت و زبان یونانی نیز در این شهر عمومیت یافت. در تاریخ آمده است که در یک زمان بیش از صد پزشک، استاد و فیلسوف از کشورهای مختلف شرق و غرب در جندی شاپور حضور داشتند و شاپور همه آنها را گرامی می داشت. به همین دلیل بود که خلاف وضعیت کنونی که فرار مغزها در کشور اتفاق می افتد پدیده جذب مغزها رواج داشت.

پس از دانشکده های طب و کیمیاگری حوزه های علمی فلسفه، حکمت، ریاضیات و نجوم نیز در جندی شاپور برپا گردید.

پس از درگذشت شاپور دوم دوره ای دیگر از زوال جندی شاپور آغاز شد و پایتخت دوباره از جندی شاپور به تیسفون منتقل گردید. چند بار شاهان ساسانی تصمیم به توسعه مجدد جندی شاپور گرفتند ولی روحانیون زرتشتی یا همان موبدان که توسعه علم را مخالف منافع خود می دیدند در روند توسعه کارشکنی می کردند. به همین دلیل بسیاری از حوزه های درسی جندی شاپور به جز حوزه های طب به حالت رکود درآمدند. سومین مرحله رشد شهر جندی شاپور در زمان خسروانوشیروان به وقوع پیوست. در سال 310 میلادی جندی شاپور به عنوان پایتخت اعلام شد و همین اقدام باعث گسترش مجدد جندی شاپور گردید یعنی این شهر هم مرکز قدرت علمی، هم مرکز قدرت سیاسی بود. در زمان قباد یکم ساسانی در بین سالهای 488 تا 531 میلادی با همکاری شاه، جندی شاپور رونق مجدد خود را بازیافت.

آنچه از شهر با شکوه جندی شاپور بر جای مانده تعدادی تپه است که حاصل ویرانی ساختمانهای این شهر است و همچنین یک پل شکسته و سیفون معکوس شکسته بر روی رودخانه ای که از نزدیکی جندی شاپور می گذشته. شهر باستانی جندی شاپور با مساحتی حدود 600 هکتار در 12 کیلومتری جاده دزفول به شوشتر در در مکانی به نام اسلام آباد که معروف به شاه آباد است قرار داشته. این مکان را به نام یعقوب لیث هم می شناسند زیرا آرامگاهی در آنجاست گه گفته می شود متعلق به یعقوب لیث صفاری است. او یکی مبارزانی بود که در مقابل قوم اشغالگر قیام کرد و به موفقیت های چشمگیری نیز دست یافت. تا آنجا که نخستین سلسله ایرانی را پس از اشغال ایران توسط اعراب بنیان نهاد. او در سال 254 خورشیدی زبان پارسی را دوباره زبان رسمی کشور اعلام نمود. با توجه به اینکه مکاتبات دربار وسط این زبان انجام می شد آنرا فارسی دربار و درنهایت فارسی دری نامیدند. او در بیمارستان شهر جندی شاپور درگذشت. مجسمه او توسط استاد ابوالحسن صدیقی ساخته شده و هم اکنون زینت بخش شهر دزفول است.

شهر باشکوه و پرآوزه جندی شاپور در سده های پنجم و ششم هجری خورشیدی از بین رفت و جندصدسال ویران ماند تا اینکه در سال 1050 یک آبادی در آنجا برپا گردید و با توجه به اینکه این آبادی توسط شاه یا حاکم خوزستان ساخته شده بود شاه آباد نامیده شد که پس از انقلاب اسلامی به نام اسلام آباد تغییر نام داده شد.



--------------------------------------
نوشته کامل تر را اینجا بخوانید.

[Alireza_Kh]

ادیان بزرگ ایران از آغاز تا کنون
-----------------------------

آیا می دانید چه ادیانی تاکنون در ایران بوده اند؟
اشاره ای به این ادیان خواهیم داشت.
1. میترائیسم 2. آئین زرتشتی 3. آئین مانی 4. آئین اسلام


میترائیسم

مِهر پرستی یا آیین مهر یا میترائیسم، آیینی راز آمیز بود که بر پایه پرستش مهر (میترا) ایزد ایران باستان و خدای خورشید، عدالت، پیمان و جنگ، در دوران پیش از آیین زرتشت بنیان نهاده شد. این آیین بعدها دگرگون شده و به سرزمینهای امپراطوری روم برده شد و در طول سده‌های دوم و سوم پس از میلاد، در تمام نواحی تحت فرمانروایی روم، در سرزمین اصلی اروپا، شمال آفریقا و بریتانیا برپا بود. گرچه پس از پذیرفتن آیین مسیحیت توسط امپراطور کنستانتین در اوایل سده چهارم میلادی، این دین محو شد، اما تاثیری به‌سزا بر ادیانی چون مسیحیت بر جای گذاشت.

تاریخچه مهر‌پرستی
پیش از زرتشت پیامبر باستانی ایران (در حدود ۶ قرن پیش از میلاد)، ایرانیان دینی چند خدایی داشتند و مهر یا میترا گرانقدرترین خدای آنان محسوب می‌شد. او خدای پیمان و تعهد و سرسپردگی متقابل بود. در لوحی به خط میخی متعلق به پانزده قرن پیش از میلاد که شامل پیمان‌نامه‌ای بین هیتی‌ها و میتانی‌ها می‌باشد، به میترا سوگند یاد شده‌است. در زمان مادها زردشت از میان ایرانیان برخاست و به دین و آئین کهنی که از زمان‌های پیش میان این قوم معمول بود خرده گرفت و راه و روشی نو در پرستش خداوند بنیاد کرد. این دین خاص ایرانیان بود و تا غلبه اسلام در سراسر ایران رواج داشت. فرهنگ معین در مورد دین مادها چنین می‌گوید: از مذهب ماد نیز اطلاع درستی در دست نیست ولی از تصویر برجسته‌ای که در «قیزقاپان» از دوره ماد پیدا شده و آن پادشاه و روحانی را در دو طرف مشعل آتش نشان می‌دهد، برمی‌آید که مادها هم میتراپرست و آتش‌پرست بوده‌اند و اگر گفته تاریخ نویسان راست باشد که زردشت از کنار دریاچه «چیچست» برخاسته باید گفت مادها نیز به دو نیروی آهورامزدا و اهریمن عقیده داشتند.
بنا بر عقیده همین محققان مغ‌ها که طایفه روحانی مادها بودند، مذهب را با سحر و جادو آلوده ساختند و زردشت چون خواست دین را پاک گرداند مغ‌ها بر او شوریدند وی به ناچار به باختر رفت و در آنجا دین خود را گسترد”. کیش شاهان هخامنشی از دوران داریوش کبیر به بعد، زرتشتی بوده‌است، با اینحال، داریوش و جانشینانش قصد ایجاد شرایط سیاسی سختگیرانه برای از میان بردن باورهای قدیمی که همچنان نزد بسیاری از نجیب‌زادگان محبوب بود را نداشتند. بدینسان آیین زرتشت، رفته‌رفته با عناصر آیین چند خدایی قدیم در هم آمیخت و یَشت‌هایی در ستایش خدایان کهن سروده شد. یشتی در اوستا به نام مهریَشت به مهر یا میترا اختصاص داده شده‌است که در آن مهر، ایزدی نظاره‌گر بر همه چیز و روشنایی آسمانی، نگاهبان پیمان‌ها، محافظ نیکوکاران در این گیتی و پس از آن و بالاتر از هر چیز، دشمن بزرگ اهریمن و تاریکی و خداوند نبرد و پیروزی ها تصویر شده‌است.

مهرپرستی در دوره سلوکیان و اشکانیان و راهیابی آن به اروپا
هر چند پس از حمله اسکندر مقدونی و فتح سرزمینهای تحت سلطه امپراطوری ایران توسط او در حدود ۳۳۰ سال پیش از میلاد، ساختار اجتماعی پیشین ایران از هم پاشید و برای مدتها اثری از مهرپرستی در این سرزمین نبود، نجیب‌زادگان مناطق مختلف در سرزمینهای غربی امپراتوری پیشین ایران، پرستش میترا یا مهر را از سرگرفتند. شاهان و نجبای مرز ایران و دنیای روم و یونان از جمله سرزمین آناتولی (آسیای صغیر) همچنان بر این کیش بودند. آنگاه که تیرداد اول شاه ارمنستان، در هنگام تاجگذاری خویش به سال ۵۷ پس از میلاد نرو امپراتور روم را حکمران بزرگ خود اعلام نمود، آداب و تشریفات مهرپرستی را به نمایش گذاشت و اعلام نمود که ایزد پیمان و دوستی، رابطه دوستانه‌ای را بین ارمنیان و رومیان مقتدر برقرار نموده‌است. میتراداد یا مهرداد ششم، شاه پُنتوس، احتمالاً یک مهرپرست بوده‌است و متحدانش یعنی دریانوردان کیلیکیه در حدود ۶۷ سال پیش از میلاد، آداب و مناسک میترایی را برگزار می‌نمودند. همچنین آنتیوخوس یکم پادشاه کُماژن (جنوب شرق آسیای صغیر) میترا را تکریم و ستایش می‌نمود.
تا آغاز قرن دوم میلادی آثار کمی پیرامون میترا ایزد ایرانی در سرزمین روم یافت شده‌است در صورتی‌که که از سال ۱۳۶ میلادی به بعد صدها کتیبه و سنگ‌نبشته وقف شده به این ایزد وجود دارند. شرح سبب این تجدید محبوبیت به آسانی ممکن نمی‌باشد و امروزه یک نظریه اینست که شاید آیین میتراییسم رومی توسط نابغه‌ای مذهبی که در حدود صد سال پس از میلاد میزیسته‌است تجدید بنا گردیده و به منظور پذیرفته شدن مناسک باستان ایرانی در سرزمین روم، تفسیر و تعبیری افلاطونی و جدید به آن بخشیده‌است. میترایسم رومی در سده‌های سوم و چهارم میلادی به اوج خود رسید و بویژه در میان سربازان رومی باورمندان بسیاری داشت. پس از گرایش کنستانتین کبیر امپراطور روم به آیین مسیحیت که در آن هنگام گسترش یافته بود و پس از پیروزی او در نبرد به سال ۳۱۲ میلادی که طی آن همه کیش‌ها و آیینهای غیرمسیحی ممنوع اعلام شد آیینهای مهرپرستی نیز در مغرب‌زمین رفته رفته از رواج افتاد. گرچه نمادها و پرستشگاه‌های آن در سراسر اروپا و مفاهیم آیین مسیحی و رفتارهای مسیحیان باقی مانده‌است.

مهر‌پرستی در دوره ساسانیان
شاپور دوم ساسانی به مهر سوگند خورد که آسیبی به پادشاه ارمنستان نمی‌رساند. در نقش رستم هم میترا دیده می‌شود همچنین بر بالای دو طاق کوچک و بزرگ در کرمانشاه موسوم به طاق بستان دو فرشته میترا وجود دارند.


-----------------------
ادامه دارد ...

[مسعود کوچولو]

چه جالب من تا حالا فکر میکردم که زرتشت اولین دین ایرانیان بود.
راستی مزدکیان هم دین جدا گانه بودند؟؟؟

[Alireza_Kh]

(05-30-2012 11:28 PM)مسعود کوچولو نوشته شده توسط:  چه جالب من تا حالا فکر میکردم که زرتشت اولین دین ایرانیان بود.
راستی مزدکیان هم دین جدا گانه بودند؟؟؟

به نظر چنین می آید که مزدک نهضت اجتماعی باشد که بر اثر کمبودها و محرومیت ها ظهور کرده باشد و هیچ گاه تبدیل به یک دین رسمی و بزرگ نشد. گرایش به مزدک ابتدا از طبقات پایین اجتماع صورت یک مسلک سیاسی انقلابی شروع شد با این حال پیروان آن در میان طبقات عالی هم وجود داشته اند و زمان زیادی هم دوام نداشته است.