یافتن دنباله‌دارPan-STARRSدرآسمان ایران/۲۲و۲۳اسفند،بهترین زمان برای مشاهده دنباله‌دار

[mallarme]

دنباله‌دار پن‌ستارس (Pan-STARRS) هم‌اکنون در آسمان نیمکره جنوبی زمین با قدر 3 دیده می‌شود و با نزدیک‌تر شدن به خورشید، پرنورتر می‌شود؛ به طوری که پیش‌بینی می‌شود در اواخر اسفند به روشنایی قابل توجهی دست یابد.

اگر زمستان 1375 و بهار 1376 را به خاطر داشته باشید، دنباله‌دار هیل‌باپ به نزدیکی زمین رسیده بود و می‌شد این دنباله‌دار را از سراسر نیم‌کره شمالی و حتی در داخل شهرها مشاهده کرد. پیش‌بینی می‌شود دنباله‌دار پن‌ستارس هم نمایشی مشابه (ولی احتمالا کم‌نورتر) به راه بیاندازد.


دنباله‌دار پن‌ستارس در هفته آینده از فاصله 160 میلیون کیلومتری زمین عبور خواهد کرد و پیش‌بینی می‌شود تا آن موقع به قد 2 رسیده باشد و مشابه ستارگان دب اکبر در آسمان دیده شود، هرچند که دنباله نارنجی رنگ آن، جلوه‌ای دیگر به این جسم زیبا خواهد بخشید. در روز 12 مارس / 21 اسفند، این دنباله‌دار با عبور از استوای سماوی وارد آسمان نیم‌کره شمالی خواهد شد و ساکنان نیم‌کره شمالی، شاهد نمایش زیبای این دنباله‌دار در آسمان خواهند بود.



عکس زیر رایان کوپر از نیوزیلند ارسال کرده و همان‌طور که می‌بینید، در شرایطی که آسمان گرگ‌ومیش بوده و مهتاب نیز به روشنی آسمان افزوده بود، این دنباله‌دار به زیبایی با چشم‌ غیرمسلح دیده می‌شود

[goldmen]

خیلی متشکرم
یاد خاطره قدیم افتادم

تواین سال همه میگفتند ستاره دنباله دار رو ببینی ارزوت براورده میشه

اون موقع نزدیک به چند ساعت تو حیاط سر به آسمون ایستادم تا این ستاره رو ببینم بعد از اخبار روز بعد شنیدم که منطقه ما دیده نمیشد

ولی اون شب شب زیبایی بود

[mallarme]

ساکنان زمین طی ماه جاری میلادی شاهد گذر دنباله داری خواهند بود که تا 110 هزار سال دیگر تکرار نخواهد شد.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دنباله دار بسیار درخشان 2011LA Panstarrs به وسیله تلسکوپ Pan - STARRS1 در هاوایی شناسایی شد.

خروج این دنباله دار از ابر اورت (Oort cloud)‌ و سفر در فضای بین ستاره ای میلیون ها سال بطول انجامیده است؛ این منطقه یک کلونی عظیم از اجرام یخی در لبه منظومه شمسی محسوب می شود.

دنباله دار PANSTARRS طی ماه جاری میلادی بویژه از 10 تا 24 مارس (20 اسفند تا چهار فرودین) در بهترین شرایط رصدی قرار می گیرد، اما مشاهده آن بدون دوربین دوچشمی یا تلسکوپ بسیار دشوار است.

در این زمان دنباله‌دار در نزدیک‌ترین فاصله با خورشید (45 میلیون کیلومتری) یا 164 میلیون کیلومتری زمین قرار می‌گیرد که در غرب - شمال غرب آسمان دقایقی پس از غروب خورشید قابل مشاهده خواهد بود.

در تاریخ 30 مارس (10 فرودین) دنباله دار PANSTARRS در مسیر حرکت بسمت شمال در نزدیکی کهکشان آندرومدا قرار می گیرد که نمای مناسبی در اختیار علاقه مندان نجوم قرار می دهد.

اواسط نوامبر تا اوایل دسامبر 2013 نیز ستاره دنباله‌دار ISON در نزدیک‌ترین فاصله با خورشید یعنی در فاصله 1.2 میلیون کیلومتری قرار می‌گیرد و حتی در نور روز نیز قابل مشاهده است.

[mallarme]

راهنمای یافتن دنباله‌دار Pan-STARRS در آسمان ایران / ۲۲ و ۲۳ اسفند، بهترین زمان برای مشاهده دنباله‌دار

اگر طی چند روز آینده (22 تا 28 اسفندماه)، در میانه گرگ و میش عصرگاهی و در یک آسمان صاف به سمت افق غرب نگاه کنید؛ با اندکی شانس می‌توانید تازه‌ترین مهمان آسمان زمین را ببینید: مهمانی که از اعماق فضا آمده و تنها یک بار در تمام طول تاریخ شانس دیدن آن را خواهید داشت. اما این مهمان چندان پرنور نیست، و بنابراین داشتن دوربین دوچشمی می‌تواند کمک خوبی باشد.


دوست‌داران آسمان شب به گوش باشند:

دنباله‌دار Pan-STARRS اکنون در نیمکره شمالی است و می‌توان آن را با چشم غیرمسلح دید. طی این هفته دنباله‌دار در نزدیک‌ترین فاصله خود از خورشید قرار دارد، و در نتیجه در درخشان‌ترین حالت خود دیده می‌شود. اما واقعیت خواندنی درباره این دنباله‌دار وجود دارد که بهتر است قبل از آنکه دست به کار شوید و برای دیدن آن 30 دقیقه پس از غروب رو به سمت افق غرب بایستید، از آنها اطلاع داشته باشید.




- شما هیچ‌گاه دیگر این دنباله‌دار را نخواهید دید

مدار دنباله‌دار Pan-STARRS به دور خورشید، یک مدار بیضوی بلند است. به گفته اخترشناسان رصدخانه مک‌دونالد دانشگاه تگزاس، بیش از 100 میلیون سال طول می‌کشد تا این توپ کیهانی غبار و یخ، یک دور گردش خود را در این مدار کامل کند.

دنباله‌دار Pan-STARRS از «ابر اورت» به سمت منظومه شمسی داخلی پرواز می‌کند. ابر اورت توده‌ای از اجرام یخی است که در منطقه‌ای واقع در ورای مدار نپتون به دور خورشید می‌گردند. گاهی اوقات مدار یک دنباله‌دار سرگردان تغییر می‌کند، و باعث می‌شود تا این دنباله‌دار بیش از هر زمان دیگری به خورشید نزدیک شود.

سال 2013 / 1392 سال دنباله‌دارهاست. پیش از این، دنباله‌دار Pan-STARRS آسمان نیمکره جنوبی را با دنباله‌دار Lemmon تقسیم کرده بود. اگرچه دنباله‌دار Lemmon امسال در نیمکره شمالی دیده نخواهد شد، برخی از تماشاگران آسمان شب موفق شدند تا هر دو این دنباله‌دارها را در بازه کوتاهی در کنار هم در آسمان مشاهده کنند.

در ماه نوامبر / آبان‌ماه، انتظار می‌رود که دنباله‌دار چرنده خورشیدی دیگری میهمان آسمان شب باشد. دنباله‌دار ISON اگر بتواند از عبور نزدیک خود از کنار خورشید جان سالم به در برد، می‌تواند درخشان‌ترین دنباله‌داری باشد که برای یک نسل از آسمان عبور کرده است.




زمان برای دیدن دنباله‌دار Pan-STARRS اندک است

اگرچه دنباله‌دار Pan-STARRS به تازگی در آسمان نیمکره شمالی پدیدار گشته است، اما پیش از آنکه بخواهید آن را بشناسید صحنه را ترک خواهد کرد. این دنباله‌دار را می‌توان با چشم غیرمسلح مشاهده کرد، اگرچه یافتن آن در آسمان ممکن است اندکی سخت باشد.

این دنباله‌دار چندان پرنور نیست و در ارتفاع کمی نسبت به افق غربی پرواز می‌کند؛ بنابراین برای دیدن آن نیاز به چشم‌اندازی باز به سمت جنوب غربی دارید و برای اینکه بتوانید آن را در گرگ و میش پس از غروب تشخیص دهید، شرایط آب‌وهوایی نیز باید مساعد باشد. کسانی‌که تلسکوپ یا دوربین دوچشمی دارند شاید بتوانند کماکان آن را در اوایل آوریل / اواسط فروردین مشاهده کنند، اما برای تماشای آن با چشم غیرمسلح تنها تا قبل از پایان ماه مارس / اسفند وقت دارید.





رابرت نایه، ویراستار مجله Sky & Telescope می‌گوید:

«چیزی که ما می‌بینیم، بیشتر ستون عظیمی از غبار است که از هسته کوچک دنباله‌دار نشات می‌گیرد و با نور خورشید روشن شده است. هسته دنباله‌دار توپ کثیف یخ‌زده‌ای است که تنها چند کیلومتر قطر دارد. زمانی‌که این هسته به خورشید نزدیک می‌شود، سطح آن گرم می‌شود و بخار شدن بخشی از یخ آن باعث بر جا ماندن غبار و واریزه می‌شود.»

بهترین زمان برای رصد دنباله‌دار حدود 30 تا 45 دقیقه پس از غروب خورشید است. این پنجره دیداری کوتاه مصادف با وقتی است که پیش از آنکه دنباله‌دار خیلی پایین برود و غروب کند، روشنی آسمان به اندازه‌ای کاهش می‌یابد که برای مشاهده دنباله‌دار کفایت می‌کند.



اگر روز سه‌شنبه به دنبال هلال باریک ماه در پایین افق غربی بگردید، دنباله‌دار Pan-STARRS به اندازه عرض دو تا سه انگشت (البته در امتداد بازوی کشیده شما) در سمت چپ آن قرار دارد. روز چهارشنبه، هلال ماه ضخیم‌تر است و ارتفاع بیشتری دارد. در این روز، دنباله‌دار مذکور را به فاصله حدود عرض یک مشت در زیر هلال ماه می‌توانید پیدا کنید. پس از آن، دنباله‌دار هر روز به تدریج به سمت راست حرکت می‌کند تا اینکه نهایتا کم‌نور و محو می‌شود.
برای مشاهده دنباله‌دار PanSTARRS باید به دنبال ستاره‌ای ریش‌ریش با یک دنباله کوتاه بگردید. استفاده از دوربین دوچشمی دید بهتری به شما می‌دهد. اگر هم در خانه خود تلسکوپ دارید، اکنون وقتش است که آن را بیرون بیاورید و از آن استفاده کنید!






بازدیدکننده‌ای برای تنها یک بار

اخترشناسان این دنباله‌دار را با نام C/2011 L4 (یعنی چهارمین دنباله‌داری که در نیمه دوم ژانویه 2011/خرداد 1390 کشف شد) می‌شناسند تا بتوانند بین آن و دیگر اجرامی که به نام Pan-STARRS خوانده می‌شوند، تمایز قائل شوند.


برنامه خودکار نقشه‌برداری آسمان Pan-STARRS در هاوایی، این دنباله‌دار را در ژوئن 2011 / خرداد 1390 کشف کرد؛ زمانی که به صورت نقطه‌ای ریز از دوردست‌های منظومه شمسی رو به زمین حرکت می‌کرد. اگرچه در حال حاضر این دنباله‌دار در نزدیک‌ترین فاصله خود از زمین قرار دارد، اما هنوز هم حدود 170 میلیون کیلومتر با ما فاصله دارد؛ فاصله‌ای که حتی با استانداردهای دنباله‌دارها نیز بسیار دور محسوب می‌شود. به همین دلیل است که با وجود آنکه روشنایی سطح دنباله‌دار به اندازه‌ای هست که بتوان آن را در نور گرگ و میش دید، اما باز هم خیلی کوچک به نظر می‌رسد.