میلیاردر شدن از راه خرید سهام و کنترل شرکت ها

[کامیار کاظمی]

کارل سلیان ایکان، سرمایه گذار و سهامدار شرکت های بزرگ، با ثروت ۹ میلیارد دلار چهل و سومین فرد ثروتمند جهان و ثروتمندترین سهامدار در آمریکا است که از طریق خرید دارایی شرکت ها در مدیریت آنها دخالت می کند. کارل ایکان در ۱۶ فوریه سال ۱۹۳۶ در ناحیه کویینز در شهر نیویورک آمریکا متولد شد و در آنجا رشد پیدا کرد.

وی در آنجا به دبیرستان فار راکوی رفت. پدر او یک خواننده مذهبی و مادرش معلم مدرسه بود. کارل سلیان به دانشگاه پرینستون رفت و در سال ۱۹۵۷ در رشته فلسفه فارغ التحصیل شد. وی سپس به دانشکده پزشکی دانشگاه نیویورک رفت؛ اما قبل از فارغ التحصیلی، تحصیل در این دانشگاه را رها کرد. او برای فراگرفتن اصول سرمایه گذاری به وال استریت رفت. ایکان کار خود را در وال استریت در سال ۱۹۶۱ شروع کرد. وی در سال ۱۹۶۸ شرکت ایکان اند کو را که یک بنگاه اوراق بهادار بود، راه اندازی کرد.

وی در سال ۱۹۷۸ شروع به در دست گرفتن کنترل برخی از شرکت ها کرد. او پست ها و جایگاه های اصلی یا حق کنترل بسیاری از شرکت ها از جمله RJR نابیسکو، TWA، تکزاکو، فیلیپس پترولیوم، وسترن یونیون، گلف اند وسترن، ویاکام، یونیرویال، دان ریور، مارشال فیلد، E II ، آمریکن کن، USX، مارول کامیکس، رولان، ایمکلان، فیرمونت هتل، کر مک گی، تایم وارنر و موتورلا را در اختیار دارد. کارل سلیان ایکان در شرکت (TWA (Trans World Airlines که یک شرکت هواپیمایی بزرگ آمریکایی است و در سال ۲۰۰۱ توسط آمریکن ایرلاینز خریده شد، حق فروش بلیت با تخفیف را دارا بود. وی توانست در جایگاه مدیر عامل TWA، این شرکت را از ورشکستگی نجات دهد؛ اما به رغم تزریق ۱۰۰ میلیون دلار از ثروت خود در این شرکت، مجبور شد کنترل شرکت را در سال ۱۹۹۲ به کارکنان آن واگذار کند.

ایکان در ژوئن سال ۲۰۰۸ «بیانیه ایکان» را برای دفاع از حقوق سهامداران صادر کرد. وی گروه سهامداران متحد آمریکا را راه اندازی کرد که در آن سهامداران انفرادی می توانند ثبت نام کرده و عضو شوند. ایکان و یک سری از دوستان او از سال ۲۰۰۷ تاکنون جایگاه تصمیم گیری غالب در بسیاری از شرکت ها مثل صنایع AFC، صنایع آمریکان ریل کار، مخابرات XO و خدمات فیلیپ را در اختیار خود دارند. ایکان همچنین تا ژانویه ۲۰۱۰ یکی از مدیران شرکت بلاک باستر بود. وی یکی از مالکان شرکت دارویی ادونترکس و یکی از مالکان عمده تایم وارنر (یکی از بزرگ ترین شرکت های سرگرمی دنیا) نیز می باشد. او همچنین سعی داشت مارول کامیکز، یک شرکت ناشر کتاب های مصور برای رسانه ها را نیز بخرد؛ اما با روسای آن به مشکل برخورد. این شرکت نهایتا در سال ۲۰۰۹ توسط شرکت والت دیزنی خریده شد.

ایکان در سال ۲۰۰۴ بخش بزرگی از سهام شرکت آزمایشگاه های مایلن را نیز خریداری کرد. او از سال ۲۰۰۷ برای افزایش شانس خرید، تقسیم یا فروش بخش هایی از شرکت بیوژن شروع به افزایش سهام خود در این شرکت کرده است. او تا سال ۲۰۰۹ توانسته بود دو جایگاه همکارانش در هیات مدیره این شرکت را با قصد آشکار تقسیم شرکت به دو شرکت جدا و تعویض مدیر عامل شرکت، از آن خود کند.

ایکان در حال حاضر در تلاش برای دریافت ۴ جایگاه در هیات مدیره ژنزیم، یک شرکت بزرگ بیو تکنولوژی در کمبریج می باشد. وی اخیرا برای خرید شرکت یاهو نیز علاقه نشان داده است.

در مه ۲۰۰۸ اعلام شده بود که یاهو و مایکروسافت قصد دارند یک معامله همکارانه و محدود را برای گسترش برنامه های تبلیغاتی اینترنتی و به منظور رقابت با گوگل انجام دهند. با وجود اینکه یاهو در حال مذاکره با AOL بود، مایکروسافت در جولای ۲۰۰۸ اعلام کرده که همچنان به انجام این معامله با یاهو علاقه مند است؛ اما در صورتی که سهامداران به روی کار آمدن یک هیات مدیره جدید رای بدهند.

کارل ایکان که یکی از سرمایه گذاران یاهو بود به همراه مایکروسافت برای متقاعد کردن سهامداران برای تغییر هیات مدیره تلاش می کرد. جلسه هیات مدیره یاهو در آگوست ۲۰۰۸ تشکیل شد. یاهو برای جلوگیری از ایجاد منازعه برای کنترل شرکت، در جلسه سهامداران شرکت در آگوست ۲۰۰۸، به توافقی با ایکان رسید. این توافق یک جایگاه در هیات مدیره شرکت و فرصت انتخاب دو عضو دیگر توسط ایکان را به او می داد.

کارل ایکان تاکنون سهام شرکت های زیادی را خرید و فروش کرده است و از این راه سود و ثروت زیادی کسب کرده است. او در امور خیریه زیادی مشارکت داشته است. وی استادیومی به نام استادیوم ایکان در جزیره رنددال در نیویورک تاسیس کرده است. او همچنین مرکز تحقیقاتی کارل سی ایکان را نیز بنا کرده است. کارل در پرداخت کمک هزینه های تحصیلی و تحقیقاتی نیز مشارکت زیادی داشته و بنیاد های خیریه ای برای افراد بی خانمان تاسیس کرده است. او به خاطر مشارکت های انسان دوستانه خود جوایز زیادی از جمله جایزه فرشته محافظ در سال ۲۰۰۱ را دریافت کرده است.
تهیه و تنظیم: الهام جوادی