خلاصه کتاب تسلی بخشی های فلسفه اثر الن دو باتن

[karafarin]

خلاصه کتاب تسلی بخشی های فلسفه اثر الن دوباتن ترجمه عرفان ثابتی نشر ققنوس چاپ اول 1383 چاپ دهم 1393
خوندن بخش اخر کتاب (فلسفه نیچه) به میلیاردرهای اینده شدیدا توصیه میشه:
آلن دوباتن ؛خودآموز دلداری
آلن دوباتن در جست‌وجوی راهی برای آشتی دادن فلسفه با زندگی روزمره است‌. سقراط‌، اپیکور، شوپنهاور، مونتنی‌، نیچه و سنکا شش فیلسوفی هستند که از نگاه دوباتن راه‌حل‌هایی برای مشکلات زندگی روزمره پیشنهاد می‌کنند. این کتاب به بیشتر زبان‌های دنیا ترجمه شده و در شمار کتاب های پرفروشی است که در پی ساده و قابل فهم کردن فلسفه برای همه‌، البته در شکلی موفق است‌.
«تسلی‌بخشی‌های فلسفه‌» نام یکی از آثار آلن دوباتن است که با اقبال عمومی بسیار بالایی در جهان مواجه شده است‌. این کتاب چنان که از نام آن پیداست به جست‌وجوی فلسفه‌ای می‌پردازد که واجد امر تسلی‌بخش و دلگرم‌کننده است‌، شاید بهتر است بگوییم دوباتن در سراسر این کتاب و در میان آرای فیلسوفان بزرگ به دنبال الگویی برای تسلی و دلداری انسان می‌گردد. او در این کتاب از شیوه‌هایی یاری می‌جوید که در نوع خود بدیع است‌. او به آثار، نظرات و بیوگرافی شش فیلسوف بزرگ نقب می‌زند تا از این رهگذر پاسخی به تشویش‌ها و مشکلات روزمره انسان داده باشد. تسلی‌بخشی‏‌های فلسفه کتابی است که مباحث فلسفی را به ساده‌ترین زبان ممکن در اختیار خواننده قرار می‌دهد، اما این زبان ساده که نشان از میل دوباتن به انتشار و ترویج فلسفه در میان اکثریت انسان‌ها دارد. به راستی چگونه می‌توان ناآشنایان با فلسفه را به مرز آشنایی با فلسفه رساند؟ آیا زبان ساده‌ای برای بیان فلسفه و مباحث فلسفی وجود دارد؟ شاید جواب این سوال تا حدودی پیچیده باشد ولی باید گفت دوباتن در این کتاب به نوعی «فلسفه به زبان ساده‌» دست یافته و توانسته است خود را در مرز میان فلسفه و امر مضحک حفظ نماید. فلسفه زمانی که با زبان ساده بیان شود خطر غلتیدن به حوزه امر مضحک را در بردارد. به واقع می‌توان گفت بیان امر فلسفی به زبان ساده نوعی فعل و انفعال شیمیایی است که امر فلسفی را به امر مضحک تبدیل می‌کند، اما دوباتن از جمله نویسندگانی است که با کمک شیوه‌های بدیع و هوشمندانه‌اش به این واکنش شیمیایی اجازه انجام شدن نمی‌دهد. شاید بتوان گرایش و میل دوباتن را «جنون توضیح فلسفه برای همه‌» نام نهاد، جنونی که خود را در کتاب تسلی‌بخشی‏‌های فلسفه به بهترین نحو نمایش می‌دهد. او در این کتاب شش فیلسوف بزرگ را در برابر شش مشکل و یا معضل انسانی قرار می‌دهد و از هرکدام به عنوان نماینده‌ای برای این مشکلات یاد می‌کند، هدف این است که …………….خواننده بتواند از رهگذر آشنایی با هر فیلسوف و استناد به نظریاتش راه‌حلی برای مشکل خود بیابد. سقراط‌، سنکا، اپیکور، مونتنی‌، شوپنهاور و نیچه فیلسوفانی هستند که دوباتن از آثار و نظریاتش در کتاب تسلی‌بخشی‏‌های فلسفه استفاده می‌کند، از دید او این شش فیلسوف می‌توانند در رابطه با شش مشکل انسانی نقش تسلی‌بخش را داشته باشند. سقراط فیلسوفی تسلی‌بخش در مواجهه با عدم محبوبیت است‌، از سقراط می‌آموزیم که عدم محبوبیت را هیچ انگاریم‌، سنکا یاور ما در برابر احساس ناامیدی و یاس است و اپیکور مشکلات مادی و اقتصادی ما را درمان می‌کند، این اپیکور است که باید برای بی‌پولی ما فکری کند. مونتنی فیلسوف ناتوانی‌ها و ناکارآیی‌های ماست و شوپنهاور نیز تسلی‌بخش قلب‌های شکسته است‌. در نهایت به نیچه می‌رسیم‌، فیلسوف ارتفاعات بلند هم یاور انسان در برابر سختی‌های زندگی است‌.
دوباتن از آن دسته فیلسوفانی است که خود را به معنای مدرن کلمه فیلسوف نمی‌داند، او به سنت فلسفی برخی از فیلسوفان نظیر امرسون و مونتنی علاقه‌مند است و خود را ادامه دهنده مسیر چنین فیلسوفانی می‌داند. او به موضوعات مشخصی نظیر تولد، عشق‌، کار و مرگ گرایش دارد و نوشته‌های خود را به تفکر عمیق در باب این موضوعات اختصاص می‌دهد. او از دید خودش می‌نویسد تا جهان را برای خودش معنا کند و به معنایی از جهان دست یابد که کاهنده تشویش‌ها و اضطراب‌هایش باشد. مسئله اصلی در زندگی برای آلن دوباتن، اضطراب و تشویش است‌. اضطراب و تشویش دوباتن تنها درخلال نوشتن تسکین می‌یابد، شاید بتوان گفت هدف اصلی او در نوشتن، کاهش اضطراب و رسیدن به امر تسلی‌بخش باشد. اضطراب‌و دلشوره عناصری هستند که دوباتن در پی یافتن تسلا و درمانی برای آن‌هاست‌، او حتی آخرین کتابش را به اضطراب و تشویشی اختصاص داده که در ارتباط با جایگاه سلسله مراتب اجتماعی فرد است‌. از دید او موقعیت و جایگاه هر فرد در سلسله مراتب اجتماعی در بردارنده اضطراب و تشویش است‌، او این اضطراب را نتیجه زندگی در جوامع مغشوش و سرشار از مشکلات اقتصادی می‌داند.
۱ـ سقراط محبوب و محکوم‌
کتاب تسلی‌بخشی‌های فلسفه کار خود را با مشکل «عدم محبوبیت‌» آغاز می‌کند و به مرگ سقراط به عنوان لحظه‌ای سرنوشت‌ساز در تاریخ فلسفه می‌پردازد. سقراط فیلسوفی است که در برابر عدم محبوبیت و محکوم شدن از طرف حکومت مت
زلزل نشد، او به هیچ عنوان از افکار خود دست برنداشت و در این راه جام شوکران را نوشید. اعتماد به نفس سقراط از دید دوباتن ریشه در فلسفه دارد و این فلسفه است که سقراط را در برابر مسؤولیتی همزمان ژرف قرار می‌دهد: حکیم و خردمند شدن از طریق فلسفه .
از دید او ما شک‌های خود را فرو می‌خوریم و از گله پیروی می‌کنیم‌، زیرا نمی‌توانیم خود را پیشگام درک حقایق دشواری بدانیم که ناشناخته هستند. اشتباهات فکری و نادرستی شیوه زندگی را در هیچ موردی و به هیچ طریقی هرگز نمی‌توان با این واقعیت اثبات کرد که با مخالفت روبرو شده‌ایم‌. سقراط می‌پذیرفت که گاهی اوقات در اشتباه هستیم و باید به دیدگاه‌های خود شک کنیم‌. از منظر سقراط بنیان تفکر هر قدر هم که با دقت تغییر چهره دهد ممکن است به شدت آشفته باشد. دوباتن راه خروج از دو توهم نیرومند را به دست سقراط می‌سپارد: این که یا باید همیشه به دستورهای افکار عمومی گوش کنیم و یا هیچ‌وقت به آن‌ها گوش نکنیم‌. سقراط بی‌آن که خم به ابرو آورد زهر را نوشید و از همراهانش خواست تا آرام گیرند. رستگاری این داستان پس از مرگ سقراط بود. به زودی اوضاع رو به تغییر نهاد و متهم‌کنندگان سقراط سرانجام به دست مردم آتن به دار آویخته شدند و مجسمه برنزی گران‌بهایی از او برپا شد. از دید دوباتن از میان رفتن تعصبات و کاهش حسادت‌ها به زمان نیاز دارد و شاید باور کردن از رستگاری کمی دشوار است‌.
۲ـ اپیکور و مواجهه با کم پولی‌
دومین فیلسوفی که کتاب «تسلی‌بخشی‌‌های فلسفه‌» به سراغش رفته‌، اپیکور است‌. آنچه بی‌درنگ فلسفه اپیکور را متمایز می‌کند تأکید او بر اهمیت لذت جسمانی است‌. از دید اپیکور لذت آغاز و غایت زندگی سعادتمندانه است‌. اپیکور عاشق غذای خوب بود و سرآغاز همه خوبی‌ها را در لذت شکم می‌دانست‌، فلسفه برای او و پیروانش راهنمایی برای لذت بود. تعالیم او در سراسر حوزه مدیترانه پخش شد و به مدت پانصد سال نافذ ماند. در قلب اپیکورگرایی این اندیشه وجود دارد که تشخیص‌های شهودی ما به ندرت درست‌تر هستند. از دید دوباتن وقتی روحمان ناخوش است باید به فیلسوفان روی آوریم، به عبارت دیگر فلسفه اگر آلام فکری را برطرف نسازد بی‌فایده است‌. در فلسفه اپیکور طرح‌های نادرستی برای رسیدن به خوشبختی وجود دارد که تنها تفسیر امیال نامشخص و مبهم به کمک فلسفه است که می‌تواند ما را از این طرح‌های نادرست برهاند. دوباتن فهرستی از دارایی‌های لازم برای خوشبختی در نظر می‌گیرد که در حقیقت یک فهرست اپیکوری است‌، این دارایی‌ها عبارتند از: دوستی‌، آزادی و تفکر. اصل استدلال اپیکور این است که اگر تحلیل شده محروم باشیم هرگز واقعاً خوشبخت نخواهیم بود و اگر از این سه نعمت برخوردار باشیم ولی پول نداشته باشیم هرگز بدبخت نخواهیم بود. هیچ‌ چیز نمی‌تواند کسی را که به کم راضی نمی‌شود، راضی کند.
۳ـ سنکایی که ناکام ماند
سنکا سومین فیلسوفی است که آلن دوباتن از افکار او برای تسلی‌بخشی استفاده می‌کند. توطئه بر زیر کشیده شدن نرون بیست و هشت ساله از اریکه سلطنت کشف شده بود و امپراتور مجنون به دنبال انتقام کورکورانه ،فرمان مرگ سنکا را می‌دهد. سنکا باید بی‌درنگ خودکشی کند، او از پزشکش می‌خواهد جامی از شوکران برایش فراهم کند تا به تقلید از سقراط بمیرد، ولی میل سنکا به تقلید از سقراط نافرجام بود، پس او را در حمام بخار جای دادند تا آرام آرام خفه شد. دوباتن هسته هر ناکامی را واجد ساختاری نهفته و اساسی می‌داند: تضاد خواسته فرد با واقعیت بنیادین‌. تضادها از منظر دوباتن از همان دوران نوزادی شروع می‌شوند، دورانی که منابع رضایت ما خارج از کنترل ما هستند. به نظر سنکا اوج حکمت آن است که بیاموزیم سرسختی و لجاجت جهان را با واکنش‌هایی مثل فوران خشم‌، احساس بدبختی‌، اضطراب‌، ترشرویی و بدگمانی بدتر نسازیم‌. وظیفه فلسفه عبارت است از آماده کردن نرم‌ترین فرود ممکن خواسته‌های ما بر روی دیوار انعطاف‌ناپذیر واقعیت‌، سنکا دیدگاهی در باره ذهن دارد که بر اساس آن عصبانیت نه از فوران مهار ناشدنی هیجانات بلکه از اشتباه اساسی (و مهار شدنی‌) قوه تعقل ناشی می‌شود.
حالت تشویق در فلسفه سنکا در باره وضعیت نامطمئن است که فرد هم امیدوار به بهترین حالت است و هم می‌ترسد که بدترین حالت اتفاق بیفتند. این وضعیت معمولاً مانع می‌شود که افراد مضطرب از فعالیت‌های لذت‌بخش فرهنگی‌، جنبشی یا اجتماعی لذت ببرند. سنکا به شیوه‌ای حکیمانه می‌خواهد فکر کنیم احتمال ندارد رویدادها به اندازه‌ای که می‌ترسم بد باشند. نکته تسلی‌بخش در فلسفه سنکا چیزی ظریف‌تر است‌: پذیرفتن چیزی غیرضروری به عنوان امری ضروری همان اندازه غیرعاقلانه است که طغیان علیه چیزی ضروری‌. با پذیرش امر غیرضروری و انکار امر ممکن همان اندازه می‌توان به سادگی گمراه شد که با انکار امر ضروری و طلب امر غیرممکن و از دید دوباتن این وظیفه عقل است که میان این امور تمایز گذارد. این بخش از کتاب با جمله‌ای از
سنکا پایان می‌یابد: «چه لزومی دارد برای اجزای زندگی گریه کنیم‌؟ کل زندگی گریه دارد.»
۴ــ ناتوانی‌های مونتنی‌
مونتنی فیلسوفی است که آلن دوباتن او را دوای ناتوانی‌ها و نابسندگی‌ها می‌داند. مونتنی فیلسوفی است که از کودکی مطالعه آثار کلاسیک را شروع کرده بود. لاتین را به عنوان زبان اول آموخته بود و در هفت یا هشت سالگی آثار اووید را خوانده بود. مطالعه مایه تسلی‌خاطر زندگی او بود. از دید او حیوانات اغلب در عشق ماهرتر از انسان‌ها هستند و دانش زمانی مفید است که آرامش و متانت را از انسان نگیرد. مونتنی شک داشت که ذهن چیزی به ما داده باشد که شایسته شکر باشد و از این‌رو فلسفه‌اش تصدیق می‌کرد که ما با موجودات عقلانی بسیار فاصله داریم‌. پاره‌ای از زندگی ما بر اساس جنون و پاره‌ای بر اساس حکمت است‌. بدن ما ذهن ما را اسیر هوس‌ها و نوسانات خود می‌کند، به عقیده مونتنی آدمی قبل و بعد از صرف یک وعده غذا آدم متفاوتی است‌. از دید دوباتن فلسفه مونتنی فلسفه سازش است‌: بدترین مشکل ما خوار شمردن وجودمان است‌، باید از مبارزه درونی با پوشش‌های جسمانی خود دست برداریم و آن‌ها را به عنوان واقعیت‌های تغییرناپذیر پذیرا شویم‌. دوباتن صراحت مونتنی را موجب از بین رفتن تنش‌های روحی خواننده می‌داند. زبان او غم‌انگیزترین لحظات جنسی را به دقت بیان می‌کند و با نقب زدن به اندوه‌های خصوصی اتاق خواب‌، رسوایی و ننگ را از آن‌ها می‌زداید و فرد را با بدن خود آشتی می‌دهد. برای دوباتن فلسفه مونتنی حکمت را ناممکن نمی‌داند بلکه به دنبال تغییر تعریف حکمت است‌. حکمت حقیقی باید شامل سازگاری با جنبه‌های پست‌تر ما باشد. دوباتن اهمیت فلسفه مونتنی را سودمندی و تناسب آن با زندگی می‌داند، از دید او گفتار افلاطون و اپیکور متناسب و جالب است و به ما برای غلبه بر نگرانی و تنهایی خودمان کمک می‌کند. از منظر مونتنی در هر زندگی‌ای می‌توان آرای جالبی یافت و داستان‌های زندگی ما هرقدر هم که پیش پا افتاده باشد باز هم واجد بینش ژرف می‌باشد. از دید دوباتن او با طرح مسایل پیش پا افتاده به صورت نمادین یادآوری می‌کند که یک من متفکر در پشت کتابش وجود دارد که شباهتی با متفکران گذشته ندارد و به دلیل این عدم شباهت، مأیوس هم نشده است‌
۵ــ شوپنهاور، تسلای قلب شکسته‌
در باره غم‌های ناشی از عشق‌، شوپنهاور شاید بهترین فیلسوف است‌: دوباتن چنین نظری در رابطه با شوپنهاور دارد و از این‌رو او را تسلای قلب شکسته می‌داند. از دید شوپنهاور تاریخ هر زندگی‌ای تاریخ رنج است‌، او با ازدواج مخالف است و آن را انجام دادن هرکار ممکن برای متنفر شدن زن و شوهر از یکدیگر می‌داند، با این وجود به چند همسری علاقه دارد و داشتن ده مادرزن را بهتر از یک مادرزن می‌داند. از دید او هرچه انسان‌ها پیشرفته‌تر باشند و هرچه مغزشان فعال‌تر باشد بیش‌تر به خواب نیاز دارند. با افزایش شهرت و افزایش توجه زنان به شوپنهاور دیدگاه‌هایش در باره آن‌ها ملایم‌تر می‌شود و زنان را موجوداتی قادر به فداکاری و کسب بصیرت می‌داند. از دید او عشق قادر است جدی‌ترین اشتغالات را برهم زند و برای لحظه‌ای بزرگ‌ترین اذهان را فلج کند. اراده معطوف به حیات از دید شوپنهاور همواره بر عقل غلبه دارد و داوری‌های عقل را دستکاری می‌کند، او این اراده را سائقه‌ای ذاتی برای بقا و تولیدمثل می‌داند. از منظر دوباتن می‌توان گفت که شاید شوپنهاور از آشوب و نگرانی ناشی از عشق متنفر بوده است‌. از دید او ما آزاد نیستیم که عاشق همه شویم زیرا نمی‌توانیم از همه بچه‌های تندرستی داشته باشیم‌.او عشق رانهایتا به ازدواج منتهی می داند واین شاید دست کم گذاشتن بر عشق ومفهوم وسیع وعمیق این واژه باشد .اراده معطوف به حیات، ما را به سوی افرادی جلب می‌کند که شانس ما را برای ایجاد بچه‌های زیبا و باهوش زیاد می‌کنند و ما را از کسانی دور می‌کند که این شانس را کاهش می‌دهند. عشق از دید شوپنهاور چیزی نیست مگر جلوه آگاهانه کشف والدین آرمانی از جانب اراده معطوف به حیات. چون والدین ما در روابط عشقی خود اشتباهاتی کرده‌اند ما نیز به احتمال زیاد از توازن آرمانی فاصله داریم‌. نظریه خنثی شدن شوپنهاور اعتماد می‌دهد تا شیوه‌های ایجاد جذابیت را پیش‌بینی کند، از دید او زنان کوتاه قد عاشق مردان بلند قد می‌شوند. ولی به ندرت مردان بلندقد عاشق زنان بلند قد می‌شوند (به دلیل ترس ناخودآگاه آن‌ها از تولید بچه غول‌ها). این نظریه بیان می‌کند فردی که برای بچه ما بسیار مناسب است هرگز برای خود ما خیلی مناسب نیست و همراهی آسایش و عشق آتشین به ندرت اتفاق می‌افتد. به نظر شوپنهاور هر موجودی بر روی زمین همان قدر به زندگی به همان اندازه بی‌معنابه زندگی متعهد است‌: سخت کوشی مورچه‌های کوچک‌، زندگی حشرات‌، کسب و کار موش‌های کور در دالان‌های تاریک نمونه‌هایی از این تعهد به زندگی بی‌معنا هستند. شوپنهاور از دید دوباتن ما را افسرده نمی‌کند بلکه از انتظاراتی خلاصمان می‌کند كه موجب احساس تلخ‌كامي و ياس مي‌شوند، به عبارت ديگر وقتي عشق، ما را درهم شكسته‌، تسلي‌بخش است كه بشنويم خوشبختي هرگز قسمتي از برنامه نبوده است‌.
6ــ نيچه‌، فيلسوف مشقت‌
نيچه فيلسوفاني است كه از ديد دوباتن دريافته بود كساني كه خواهان احساس رضايت خاطر هستند بايد از هرگونه سختي استقبال كنند. از ديد نيچه هيچ‌ كس نمي‌تواند بدون تجربه اثر هنري بزرگي بيافريند و نمي‌تواند بي‌درنگ در اين دنيا به جايي برسد و نمي‌تواند در اولين كوشش عاشق بزرگي باشد و درست در فاصله ميان شكست اوليه و موفقيت‌هاي بعدي‌، در شكاف ميان كسي كه مي‌خواهيم باشيم و كسي كه در حال هستيم حتماً درد، اضطراب‌، حسد و تحقير حضور دارد. دوباتن اين فلسفه را تركيب شگفت‌انگيزي از ايمان شديد به توان بشري و پايداري شديد مي‌داند. اين نيچه است كه مي‌خواهد ما را به حقانيت درد و اندوه عادت دهد و به همين دليل در باره كوه‌ها سخن مي‌گويد. نيچه فلسفه‌اش را در ارتباط با كوهستان مي‌داند و هواي نوشته‌هايش را با هواي ارتفاعات مقايسه مي‌كند، هوايي كه در آن تنهايي دهشتناك است و خطر در كمين نشسته است‌. مسيري كه انسان را از ميان مايگي به ارتفاعات رضايت‌خاطر رهنمون مي‌شود از دامنه‌هاي درد و اندوه مي‌گذرد. در اين بخش دوباتن به تفصيل در رابطه با محيط زندگي نيچه و كوهستان‌هاي سيلز ــ ماريا بحث مي‌كند و از عكس‌هاي مناسب نيز مانند بخش‌هاي ديگر كتاب بهره مي‌گيرد. نيچه از ما مي‌خواهد كه همچنان به چيزهاي مورد علاقه خود عشق بورزيم حتي زماني كه آن‌ها را در اختيار نداريم و ممكن باشد كه هرگز هم به آن‌ها دسترسي پيدا نكنيم‌. دوباتن زندگي سوزناك نيچه را شرح داده و آن را بهترين مثال اين الگوي رفتاري مي‌داند. نيچه دشمن تسلي بخش‌هاي دروغين و ساختگي است و در تمام نوشته‌هايش به اين تسلي‌هاي ساختگي مي‌تازد و سختي‌ها را پيش نياز ضروري رضايت خاطر مي‌داند، بخش پاياني كتاب با جمله‌اي از نيچه به اتمام رسيده است‌:
«بزرگ‌ترين بيماري بشر از رهگذر مبارزه با بيماري‌هايش پديد آمده و داروهاي به ظاهر شفابخش به مرور اوضاع را وخيم‌تر از آني كردند كه قرار بود از ميان برود.»
در پايان مي‌توان گفت آلن دوباتن فيلسوف رابطه و عشق است او مي‌خواهد در گذر از نوشتار به آشفتگي روابط پايان دهد و به رابطه‌اي سرشار از انديشه دست يابد. او از طريق نوشتن به تمامي آشفتگي‌هاي موجود در انديشه‌هايش يكپارچگي مي‌بخشد و اين روش را در تمامي آثارش نيز به كار مي‌گيرد. به واقع مي‌توان گفت دوباتن نويسنده‌اي خود درمانگر است و خوددرماني بخش اصلي تمام نوشته‌هايش را شامل مي‌شود. از ديگر ويژگي‌هاي دوباتن مي‌توان به علاقه‌اش در استفاده از تصاوير و نمودارها اشاره كرد كه به يكي از ويژگي‌هاي نمادين و بصري آثارش تبديل شده است‌. خود او استفاده از تصاوير و نمودارها را به عنوان بخشي از ويژگي نوشتاري‌اش بيان مي‌كند و دليل آن را ذهن تصويري‌اش مي‌داند. دوباتن تمايل دارد كه مفاهيم را به صورت اشكال و فرم‌هاي سه بعدي نمايش دهد و آن را نشانه‌اي از متوازن‌سازي ميان تصاوير و متون مي‌داند. همين متوازن‌سازي خود مي‌تواند نشانه‌اي از حضور امر تسلي‌بخشي در متن باشد. تسلي‌بخشي‌هاي فلسفه به هر صورت كتابي است كه به جست‌وجوي آرامش و تسلي در روش فيلسوفان و مواجهه آن‌ها با مشكلات مي‌پردازد. هر فيلسوف در اين كتاب به واقع زندگي خود را در پاي همان مشكلي ريخته كه از ديد آلن دوباتن نماد مواجهه با آن است‌. قمار زندگي در پاي يك مشكل ممكن است فيلسوفي را به نماد مواجهه با آن تبديل كند ولي شادي تسلي‌بخش‌ها، بيش از هر چيز روح درد كشيده اين فيلسوفان را تسلي دهد.

http://naghde86.blogfa.com/post-10.aspx

---

چرا منبع رو که یه وبلاگ تو بلاگفا هست درست نشون نمیده؟؟!!

[کامیار کاظمی]

سلام
کتابی فوق العاده که از جناب دولت عزیز ( karafarin) و همسرشان هدیه گرفتم و هدیه ای بسیار با ارزش برایم بود.
پیروز باشید

[MARYAR]

خیلی عالیه این کتاب. ممنون از آقای دولتی