استاندارد هاي روز خودرو

[اقاي ايـــده]

استانداردهای بدنه خودرو در مقابل برخورد

مقدمه
استاندارد خودرو " برخورد از روبرو – ویژگیها و روش آزمون" كه پیش نویس آن توسط شركت بازرسی كیفیت واستاندارد ایران دركمیسیونهای مربوط تهیه و تدوین شده و در چهل و پنجمین جلسه كمیته ملی استاندارد خودور و نیرو محركه مورخ20/12/81 مورد تایید قرار گرفته است , اینك به استناد بند یك ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می گردد .
همچنین استاندارد " برخورد جانبی- ویژگیها و روش آزمون " نخستین بار در سال 1376 تهیه شد. این استاندارد بر اساس پیشنهادهای رسیده و بررسی و تایید كمیسیون های مربوطه توسط شركت بازرسی كیفیت و استاندارد ایران برای اولین بار مورد تجدید نظر قرار گرفت و در چهل و چهارمین جلسه كمیته ملی استاندارد خودرو و نیرومحركه مورخ 10/12/81 تصویب شد .

1.هدف
هدف از تدوین این استانداردها تعیین روش انجام آزمون های برخورد روبرو و جانب تعیین ویژگیها و الزامات آزمون برخورد, به منظور محافظت سرنشینان خودرو در برخورد از روبرو می باشد .
2.دامنه كاربرد
این استاندارد درمورد خودروهای گروه M1 مطابق باتعریف استاندارد ملی ایران به شماره ...1 با جرم مجازكمتر از5/2 تن , به استثنای خودروهای با ساخت چند مرحله‌ای2 با تولید محدود بكار می‌رود. بنا به درخواست سازنده وسایل نقلیه گروه M1 سنگین تر از 5/2 تن و خودروهای با ساخت چند مرحله ای را میتوان بر اساس این استاندارد تایید كرد .
3.مراجع الزامی
مدارك الزامی زیر حاوی مقرراتی است كه در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است . بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب میشوند . در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و/ یا تجدید نظر, اصلاحیه ها و تجدید نظرهای بعدی این مدارك مورد نظر نیست . معهذا بهتر است كاربران ذینفع این استاندارد امكان كاربرد آخرین اصلاحیه ها و تجدید نظرهای مدارك الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ و/ یا تجدید نظر , آخرین چاپ و/ یا تجدید نظر آن مدارك ارجاع داده شده مورد نظر است .
4.اصطلاحات و تعاریف مربوط به استاندارد برخورد از رو برو
در این استاندارد اصطلاحات و/یا واژه ها با تعاریف زیر به كار میرود :
1.4سیستم‌ محافظ
وسایل و ملحقات داخلی است كه سرنشینان رانگهداشته وتطابق باالزامات بند5را تضمین می كند.
2.4نوع سیستم محافظ
گروهی از وسایل محافظ می‌باشد كه در موارد اساسی زیر تفاوتی با هم ندارند:
- فن آوری
- هندسه
مواد تشكیل دهنده

3.4پهنای خودرو
فاصله بین دو صفحه موازی با صفحة طولی میانی خودرو كه در طرفین این صفحه با خودرو مماس هستند , می‌باشد, ولی شامل آینه‌های دید عقب ، چراغهای نشانگر جانبی ، نمایشگرهای فشار تایر4 ، چراغهای راهنما ، چراغهای موقعیت ، گل‌گیرهای انعطاف‌پذیر و قسمت ‌های خم شدة دیوارة جانبی تایر بلافاصله بالای نقطة‌تماس تایر با زمین , نمی شود.
4-4هم پوشانی
درصدی ازپهنای خودرو میباشد كه مستقیما باسطح مانع دریك خط(روبروی هم) قرارمی گیرند.
5.4وجه تغییر شكل پذیر مانع
بخشی از مانع با قابلیت له شوندگی است كه در جلوی یك بلوك صلب نصب میشود.
6.4نوع خودرو
گروهی از خودروهای موتوری میباشد كه در موارد اساسی زیر تفاوتی با هم ندارند :
*طول و عرض خودرو تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی روی نتایج آزمون ضربه نداشته باشند .
*سازه ، ابعاد ، خطوط و مواد قسمتهای جلوی صفحة عرضی گذرنده از نقطة R صندلی راننده‌ تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
*خطوط و ابعاد داخلی اتاق سرنشین و نوع سیستم محافظ، تا حدی كه در موارد كاربردی روی نتایج آزمون ضربه اطاق سرنشین تاثیر منفی نداشته باشند .
*محل استقرار(جلو، عقب یا وسط) و جهت (عرضی یا طولی) موتور:
جرم بارگذاری نشده(به بند 4-10 رجوع شود.) ، تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد روی نتایج آزمون ضربه تاثیر منفی نداشته باشند .
*چیدمان یا ملحقات اختیاری كه توسط سازنده مهیا شده ، تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی روی نتایج آزمون ضربه نداشته باشند .

7.4اطاق سرنشین
فضای لازم برای جادادن سرنشین می باشدكه بوسیلة سقف ،‌كف و دیواره‌های جانبی ،‌درب، شیشه‌های خارجی ودیواره های جلویی وعقبی یاصفحه تكیه گاه پشتی صندلی عقبی ‌محدود شده ‌باشد.
8.4نقطه R 2
یك نقطة مرجع برای هرصندلی میباشدكه توسط سازنده ونسبت به سازة‌ خودروتعریف می‌شود.
9.4نقطة H 3
یك نقطة مرجع برای هر صندلی می‌باشد كه بوسیلة‌واحد خدمات فنی مسوول انجام آزمونهای تایید نوع تعیین می‌شود .(این نقطه در استاندارد ملی ایران به شماره ...4تعریف شده است)
10.4جرم بارگذاری نشده
جرم خودروی آمادة‌حركت ، بدون سرنشین و بدون بار اما با مخزن سوخت پر ، مایع خنك كننده‌، روانكار ، ابزار و یك چرخ زاپاس (اگر این وسایل بطور استاندارد توسط سازندة خودرو مهیا شده باشد )می باشد .
5.اصطلاحات و تعاریف مربوط به استاندارد برخورد از رو برو
استاندارد اصطلاحات و/ یا واژه ها با تعاریف زیر به كار می رود :
1.5تایید نوع خودرو
به تأیید نوع یك خودرو بر اساس عملكرد سازه اتاق سرنشین در برخورد جانبی گفته می شود.
2.5نوع خودرو
گروهی از خودروهای موتوری است كه در موارد اساسی زیر تفاوتی باهم ندارند :
* طول ،عرض و فاصله از زمین , تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* ساختار ،‌ابعاد ، خطوط و مواد دیوارة جانبی اطاق تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* خطوط و ابعاد داخلی اتاق سرنشین و نوع سیستمهای محافظ تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* محل موتور(جلو ،عقب ،وسط)
* جرم بارگذاری نشده تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* چیدمان اختیاری یا ملحقات داخلی تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
* نوع صندلی(های) جلویی و موقعیت نقطه R تا حدی كه در موارد كاربردی این استاندارد تاثیر منفی نداشته باشند .
3.5 اتاق سرنشین
فضای لازم برای جادادن سرنشین ، كه بوسیلة سقف ،‌كف و دیواره‌های جانبی ،‌درب، شیشه‌های خارجی ودیوار ه های جلویی و عقبی یا صفحه تكیه گاه پشتی صندلی عقب ‌محدود شده باشد.
4.5 نقطه R یا نقطه مرجع نشیمن
نقطه مرجعی است كه بوسیله سازنده خودرو معین می‌شود و :
5.5دارای مختصاتی است كه نسبت به سازه خودرو معین می‌شود
* متناظر با موقعیت تئوریك نقطة چرخش كمر/ران (نقطه H) برای پایین‌ترین وضعیت رانندگی عادی یا وضعیت استفاده كه توسط سازنده برای هر موقعیت معین نشیمن ارائه شده است.
6.5نقطة H1
این نقطه در استاندارد ملی ...2تعریف شده است .

7.5 ظرفیت مخزن سوخت
ظرفیت مخزن سوخت همانگونه كه توسط سازنده خودرو مشخص شده است, می باشد.
8.5 صفحه عرضی
یك صفحه عمودی ، عمود بر صفحه قائم طولی میانی خودرو می باشد.
9.5 سیستم محافظ
وسائلی كه به منظور نگهداری و یا حفاظت سرنشینان در نظر گرفته شده اند .
10.5 نوع سیستم محافظ
گروهی ‌از وسایل محافظ می باشند كه در موارد اساسی زیرتفاوتی با هم ندارند :
11.5 فن آوری
*شكل هندسی
*مواد تشكیل دهنده
12.5 جرم مرجع
جرم بارگذاری نشده خودرو به علاوه یك جرم 100 كیلوگرمی میباشد (یعنی جرم آدمك در برخورد جانبی و تجهیزات آن )
13.5جرم بار گذاری نشده
جرم خودرو آماده حركت بدون راننده ،سرنشین یا بار , با مخزن سوخت كه تا 90 درصد ظرفیت پر شده به همراه مجموعة ابزار متداول و چرخ زاپاس , در صورت كاربرد, میباشد .
14.5 مانع تغییر شكل پذیر متحرك
دستگاهی است كه به خودروی تحت آزمون برخورد می‌كند و شامل یك ارابه و ضربه زننده می‌باشد .
15.5 ضربه زننده
مقطع قابل له شدن می باشد كه در جلوی" مانع تغییر شكل پذیر متحرك" نصب می شود .
16.5 ارابه
یك چارچوب چرخ دار می باشد كه دارای قابلیت حركت آزاد در امتداد محور طولی اش در نقطه برخورد آن می‌باشد كه بلوك جلویی‌اش ضربه‌زننده را نگه می دارد .
ساخت چند مرحله‌ای
روش كاری است كه به موجب آن دو یا چند سازنده جداگانه و بدنبال هم در ساخت یك خودروشركت می‌كنند .

---

استاندارد آلایندگی صوتی (هشداردهنده شنیداری)


استاندارد خودرو، هشداردهنده های شنیداری، ویژگی ها و روش آزمون
این استاندارد، توسط شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران در کمیسیون های مربوط، تهیه و تدوین و در بیست و نهمین جلسه کمیته ملی استاندارد خودرو و نیرومحرکه مورخ 2/10/81موردتأیید قرار گرفته است. این استاندارد به استناد بند یک ماده ? قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه1371، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر شده است. هدف از تدوین این استاندارد، بیان ویژگی هایی الزامی برای هشداردهنده های شنیداری است. تمامی خودروها باید بتوانند این ویژگی ها را در طول مدت کارکرد معینی، حفظ کنند.
* اندازه گیری تراز صدا
هشداردهنده باید در ناحیه ای کاملاً باز و ساکت (صدای زمینه اعم از صدای محیط و صدای باد باید حداقل10 دسی بل زیر صدای اندازه گیری شده باشد و یا در محفظه ای بی پژواک، آزمایش شود. میکروفونی که برای اندازه گیری استفاده می شود، باید در جهتی باشد که تراز صدای اندازه گیری شده حداکثر بوده و در ?متری جلوی وسیله هشداردهنده باشد. میکروفون و وسیله هشداردهنده باید در ارتفاع 1/2 متری بالای سطح زمین قرار گرفته باشند. اندازه گیری های تراز صدا باید در مقیاس شبکه وزن دهنده A استاندارد IEC و توسط چند ترازسنج صورت گیرد. وسیله هشداردهنده باید با ولتاژ 6/5، 13یا 26 ولت که درخروجی منبع توان الکتریکی اندازه گیری شده و به ترتیب مطابق با ولتاژهای نامی6، 12، یا 24 ولت است، تغذیه شود. فاصله زمانی بین لحظه فعال سازی و لحظه ای که صدا به حداقل تراز می رسد، نباید از2 ثانیه بیشتر شود. این اندازه گیری ها دردمای 205 درجه سلسیوس انجام می شود.
* شرایط محیطی لازم برای انجام تست تراز صدا
تست تراز صدای خودرو می بایستی در محیطی خاص با شرایط آب و هوایی معین، انجام شود. برخی از این موارد به طور خلاصه از این قرار است که:
ناحیه مذکور می بایستی به صورت فضای باز با شعاع 50 متر باشد که دارای بخش مرکزی با حداقل شعاع 20متر است. محل موردنظر می بایستی هموار بوده و با بتون، آسفالت و یا سایر مواد مشابه تسطیح شده باشد. ناحیه موردنیاز برای تست، نباید پوشیده از برف، چمن بلند، خاکستر و یا نرمه خاک باشد.

اندازه گیری ها می بایستی در هوایی مطلوب صورت گیرد. همچنین بجز فردی که در نزدیکی دستگاه هشداردهنده شنیداری و یا میکروفون، اعداد را قرائت می کند، نباید کسی حضور داشته باشد. اگر یک ناظر در نزدیک دستگاه و یا میکروفن حضور داشته باشد، ممکن است تا میزان زیادی اطلاعات خوانده شده از تجهیزات را تحت تأثیر قرار دهد. نوسانات عقربه، نشانگر که مربوط به ویژگی های تراز صدای عمومی نیست، هنگام خواندن اعداد مدنظر قرار نمی گیرد.
* آزمون های دوام
وسیله هشداردهنده باید با یکی از ولتاژهای نامی مشخص شده در بندهای استاندارد و از طریق سیم های ارتباطی دارای یکی از مقاومت های مشخص شده در بندهای استاندارد، تغذیه شود. هشداردهنده باید 50هزاربار و هربار به مدت یک ثانیه با مکث4ثانیه ای، عمل کند. هشداردهنده باید به کمک جریان هوایی که دارای سرعت تقریبی 10متر برثانیه باشد، تهویه شود. درصورتی که آزمون در محفظه ای بی پژواک انجام می شود. باید حجم محفظه به اندازه کافی باشد تا حرارت منتشر شده به وسیله هشداردهنده در طی آزمون دوام، تبادل شود . دمای محیط اتاق آزمون باید بین 15 تا 30 درجه سلسیوس باشد.
* آزمون ها
آزمون می بایستی درمحیطی بی پژواک انجام شود. وسیله هشداردهنده باید توسط قطعاتی که به وسیله سازنده تهیه شده اند، بر روی پایه ای که وزن آن حداقل 10 برابر وزن هشداردهنده بوده و کمتر از 30 کیلوگرم نیست، محکم شود. وسیله هشداردهنده تحت آزمون و میکروفن، باید در یک ارتفاع قرار بگیرند. میکروفن باید در جلوی هشداردهنده و در جهتی باشد که تراز صدای اندازه گیری شده حداکثر باشد. مقاومت سیم های ارتباطی می بایستی مطابق با بندهای استاندارد باشد. ولتاژ مؤثر می بایستی مطابق با استاندارد باشد. طیف صدای منتشره از هشداردهنده که در فاصله2متری اندازه گیری شده است، باید در محدوده باند فرکانس 1800 تا 3550 هرتز، فشار صدایی بالاتر از هر مؤلفه فرکانس بالای 3550 هرتز رزنانس دهد. همچنین طیف صدا در هیچ حالتی نباید کمتر از105 دسی بل باشد.

* آزمون اکوستیک
در هنگام تأیید نوع یک خودرو، ویژگی های هشداردهنده نصب شده بر آن، باید مطابق ذیل موردآزمون قرار گیرد.
تراز فشار صدای هشداردهنده در زمانی که روی خودرو نصب شده است، باید در7متری جلوی خودرو، در مکانی باز و تا حدامکان هموار، اندازه گیری شود. موتور خودرو باید خاموش باشد و ولتاژ مؤثر باید مطابق با استاندارد درنظر گرفته شود. اندازه گیری ها باید در مقیاس شبکه وزن دهنده A مربوط به استاندارد IEC انجام شوند.
این حداکثر نباید از 93 دسی بل کمتر شود

---

آشنایی با آدمک آزمایش تصادف

آدمک‌های آزمایش تصادف کپی تمام‌قد از بدن انسان هستند که برای شبیه‌سازی رفتار بدن انسان به هنگام تصادفات رانندگی، پروازی و غیره بکار می‌روند.


این آدمک‌ها از نظر وزن و لولابندی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تا اندازه دقیقی رفتار بدن انسان را بازسازی کنند. در این آدمک‌ها همچنین ابزاری برای سنجش سرعت برخورد، نیروی تخریب، مقدار تاشدگی، گشتاور بدن، و مقدار کاهش شتاب پس از تصادف تعبیه شده است.
تور (THOR) دارای ابزاربندی پیچیده‌ای است که تصادف از روبرو را ارزشیابی می‌کند.
نحوه ی نصب این آدمک در هنگام آزمایش باید بدین صورت باشد که:
سر
صفحه كفی اسباب عرضی سر باید در حدود 5/2 درجه نسبت به افق قرار داشته باشد. برای تراز كردن سر آدمك مورد آزمون در خودروهای با صندلیهای رو به بالا و با پشتی‌های غیر قابل تنظیم ،‌مراحل زیر باید دنبال شــود . در ابتدا باید موقعیت نقطة H در داخل محدودة (موقعیت نقطه H در ادامه آمده است) برای هم سطح كردن كفی اسباب عرضی سر آدمك مورد آزمون تنظیم شود . اگر كفی اسباب عرضی سر هنوز تراز نشده باشد ،‌زاویة لگنی آدمك آزمون باید طبق زاویه لگنی که در ادامه آمده است، تنظیم شود . اگر كفی اسباب عرضی سر هنوز تراز نشده باشد ،تكیه‌گاه گردن آدمك مورد آزمون باید در حداقل مقدار لازم برای اطمینان از اینكه كفی اسباب عرضی سر در حدود 5/2 درجه نسبت به افق می باشد ،‌تنظیم شود .

بازوها
بازوهای بالایی آدمك راننده مورد آزمون باید نسبت به بالا تنه راننده با خط مركزی تا حد امكان نزدیك به صفحة عمودی, تنظیم شود . بازوهای بالایی آدمك سرنشین مورد آزمون باید با پشتی صندلی و طرفین بالا تنه در تماس باشد.
دستها
كف دستهای آدمك راننده مورد آزمون باید با قسمت بیرونی طوقه غربیلك فرمان در خط مركزی افقی طوقه در تماس باشد . شصتها باید روی طوقه غربیلك فرمان باشند و به طوقه غربیلك فرمان شل بسته شوند به صورتی كه اگر دست آدمك مورد آزمون با یك نیروی حد اقل 9 نیوتن و حداكثر 22 نیوتن به سمت بالا فشار داده شود ، دست از طوقه غربیلك فرمان جدا شود . كف دست آدمك سرنشین مورد آزمون باید در تماس با بیرون رانها باشد . انگشت كوچك باید در تماس با كفی صندلی باشد .
بالا تنه
در خودروهای مجهز به صندلی چند نفره ،‌بالاتنه بالایی آدمكهای راننده و سرنشین مورد آزمون باید در مقابل پشتی صندلی قرار گیرد .صفحة تقارن میانی آدمك راننده باید عمود و موازی با خط مركزی طولی خودروباشد و از مركز طوقه غربیلك فرمان عبور نماید . صفحة تقارن میانی آدمك سرنشین باید عمودی و موازی با خط مركزی طولی خودروباشد و همان فاصله از خط مركزی طولی خودرونسبت به صفحة تقارن میانی‌ آدمك راننده را داشته باشد .
نیم تنه پایین
نقطة H(نقطه اتصال بالای ران)
نقطة H آدمكهای راننده و سرنشین مورد آزمون باید در محدوده مربع شكلی به ضلع 13 میلیمتر واقع گردد كه مركز این مربع 6 میلیمتر پایین‌تراز نقطة H 1ماشین تعیین نقطه H می باشد. البته طول ران و ساق پاهای پایینی ماشین تعیین نقطه H كه برای محاسبة‌ نقطة H بكار برده شده باید به جای 417 و 432 میلیمتر به ترتیب در 414 و 401 میلیمتر تنظیم شود .

زاویة لگن خاصره
در صورت استفاده از زاویه سنجهای لگن خاصره كه درحفره نقطه H آدمك قرارداده شده اند ، زاویة اندازه‌گیری شده در 2/76 میلیمتر نسبت به سطح افقی زاویه سنج‌ باید 2/22 درجه باشد.
ساق پاها
بالای پاهای آدمكهای راننده و سرنشین مورد آزمون باید در محدودة مجاز برای قرارگیری ساق پاها ,جلوی كفی صندلی قرار گیرد . فاصلة اولیه بین سطوح بیرونی فلانجی V شكل زانو باید 270 میلیمتر باشد .
به عنوان حد قابل قبول ،‌پای چپ آدمك راننده و نیز هر دو ساق پای آدمك سرنشین باید در صفحات طولی عمودی باشند ,همچنین ‌پای راست آدمك راننده باید دریك صفحة‌ عمودی باشد.تنظیم نهایی جهت مطابقت قرار گیری ساق پا طبق بند 2-6 ذیل برای پیكربندیهای مختلف اتاق سرنشین مجاز می باشد .
پاها(از مچ به پایین)
پای راست رانندة مورد آزمون باید در حالیكه انتهای پاشنه روی سطح كف قرار دارد،روی صفحة پدال گاز فشرده نشده قرار گیرد . اگر نتوان پا را روی پدال گاز قرار داد، باید پا عمود بر درشت نی و تا حد امكان دور و رو به جلو ،‌در جهت خط مركزی پدال باشد و انتهای پاشنه روی سطح كف جا داده شود .پاشنة پای چپ باید تا حد امكان و به جلو قرار گیرد و نیز روی كف باشد. پای چپ باید تا حد امكان روی پنجه پا ,صاف قرار گیرد .خط مركزی طولی پای چپ باید تا حد امكان موازی با خط مركزی طولی خودروباشد . هر دو پاشنه‌های پای آدمك سرنشین مورد آزمون باید تا حد امكان رو به جلو و نیز روی كف قرار گیرد. هر دو پا باید تا حدامكان روی پنجة پا صاف قرار گیرند.خط مركزی طولی پا باید تا حد امكان موازی خط مركزی طولی خودروباشد .
نصب تجهیزات اندازه‌گیری به هیچ وجه نباید روی حركت آدمك در طی ضربه تأثیر داشته باشد .
دمای آدمكها و تجهیزات اندازه‌گیری باید قبل از آزمون پایدار شده وتاحد امكان در محدودة 19 تا 22 درجه سلسیوس نگهداری شود .
لباس آدمك
به آدمكهای بكار رفته لباسهای كشی كتانی چسبان با آستین‌های كوتاه و شلوارك‌های مطابق استاندارد ملی ....1 پوشانده میشود .
یك كفش اندازة 45 ، مطابق استاندارد ملی به هر پای آدمكهای مورد آزمون پوشانده میشود .

تنظیم سیستم نگهدارنده(كمر بند ایمنی)
همراه با آدمك مورد آزمون در موقعیت نشیمن طراحی شده ، یك كمر بند اطراف آدمك مورد آزمون قرار میگیرد و بوسیلة سگك بسته می‌شود. همة چین‌خوردگی‌های نوار كمربند را از بین ببرید . بافتة نواری نیم تنه بالایی آدمك را بكشید و اجازه دهید جمع‌كننده نوار را جمع كند . این عمل را چهار بار تكرار كنید . بار كششی بین 9 تا 18 نیوتن را به نوار كمر بند اعمال كنید . اگر سیستم كمر بند به یك وسیلة آزاد كنندة كشش مجهز شده است ، ماكزیمم مقدار شلی توصیه شده دركمر بند, نیم تنه بالایی آدمك را , كه برای كاربردعادی توسط سازنده در كتابچه استفاده خودرو معین شده, ایجاد نمائید .
اگر سیستم كمر بند به یك وسیله آزاد كنندة كشش مجهز نیست, اجازه بدهید نوار اضافی در بند شانه , با نیروی جمع كنندگی جمع كننده ،‌جمع شود .

---

آشنايي با داشبورد خودرو و استانداردهاي آن


داشبورد يكي از مهمترين قسمت‌هاي تريم (تزئيني) درون خودرو بوده كه در نگاه اول، توجه را به خود جلب مي‌كند. داشبورد، در واقع يك پانل كنترل است كه زير شيشه جلوي خودروها نصب مي‌شود و از آن براي تسهيل كنترل راننده و دسترسي آسان وي به مجموعه نشان‌دهنده‌ها، كليدها و… استفاده مي‌شود. به همين‌دليل، به آن Instrument Panel يا IP نيز گفته مي‌شود. شكل ظاهري داشبورد در خودروها، متناسب با طراحي انجام شده، متفاوت است. در طراحي داشبورد، مواردي نظير صفحه آمپر، غربيلك فرمان، صفحه كليد چراغ‌ها، هواكش‌ها، پنل بخاري، راديو، بلندگوها، درب داشبورد و در خودروهاي مدرن‌تر سيستم‌هاي كنترل هوشمند و جهت‌ياب الكترونيكي نيز مدنظر قرار مي‌گيرد.
كلمه Dash در داشبورد مخفف “dial and switch housing” به معني محفظه كليدها و صفحه مدرج است. داشبورد، علاوه‌بر كاربردهاي يادشده، به اين دليل كه دقيقاً روبه‌روي سرنشينان جلو قرار دارد، از نظر ايمني نيز داراي اهميت بوده و مي‌بايستي به‌گونه‌اي طراحي شود كه در صورت برخورد سر و صورت يا پاهاي سرنشين با آن، حداقل آسيب حادث شود. به‌همين منظور، از موادي مانند فوم پلي‌يورتان در زير روكش PVC يا چرم استفاده مي‌شود. در داشبوردهاي جديد (از دهه 1990 به بعد) كيسه‌هاي هوا نيز نصب شده است.
استانداردهاي كنترل كيفي داشبورد
طراح خودرو، انتظارات خود از خودرو و قطعات و مجموعه‌هاي آن را در قالب استانداردهايي تدوين شده، بيان مي‌كند. اين انتظارات براي داشبورد سمند، مطابق با استاندارد PDS-X7-TRM-P06-02 و در مورد داشبوردهاي گروه پژو/سيتروئن، مطابق با استاندارد B293110 تعريف شده است. براساس اين استانداردها، مهمترين تست‌هاي داشبورد و اجزاي اصلي آن عبارتند از:
1 . تست ارتعاش مجموعه
در هنگام حركت خودرو، ارتعاشات زيادي در جهت‌هاي مختلف به داشبورد وارد مي‌شود كه در صورت طراحي نامناسب و يا خطا در توليد داشبورد، ممكن است منجر به ايجاد نويز، جدا شدن تجهيزات نصب شده روي داشبورد و يا شكست قطعات آن شود. به‌همين دليل، گذراندن تست ارتعاش يكي از ضروري‌ترين الزامات كيفي داشبورد است. در اين تست، ابتدا بايد مجموعه داشبورد يا ملحقات كامل، تحت تست شرايط جوي قرار گرفته و سپس روي فيكسچر مخصوص در حالت مونتاژ موردتست ارتعاش با فركانس مشخص قرار گيرد و بعد از تست دچار مشكلات ذكر شده يا افت عملكرد نشود.
2 . مقاومت در برابر نور و حرارت
تابش نور خورشيد و حرارت، از جمله عواملي هستند كه منجر به تخريب پليمرها مي‌شوند. از آنجا كه داشبورد زير شيشه جلو قرار دارد، درجه حرارت سطح آن به‌دليل اثر گلخانه‌اي در هواي گرم محيط، ممكن است تا 110 درجه سانتي‌گراد برسد. اگر داشبورد نتواند تست‌هاي حرارت و نور را بگذراند، ممكن است در شرايط كاربرد در فصول گرم و نواحي گرمسير، دچار دفرمگي، تغيير رنگ و تغييرات ابعادي شده و عملكرد اجزاي آن مختل شود.
3 . فرسايش آب و هوايي
خودروهاي توليدي ممكن است در شرايط جغرافيايي مختلف مورد استفاده قرار گيرند. طراحي داشبورد معمولاً به‌گونه‌اي انجام مي‌شود كه در دماي محيط بين 30- تا 55+ درجه سانتي‌گراد و رطوبت تا 98 درصد، پايداري ظاهري، ابعادي و عملكردي خود را حفظ كند. لذا گذراندن اين تست در شرايط شبيه‌سازي شده جوي، از الزامات مهم كيفي داشبورد است.
بر اثر پديده مه گرفتگي، نرم‌كننده‌هاي فرار به‌صورت لايه‌اي چرب و كدر، روي شيشه خودرو نشسته و قدرت ديد سرنشين را كاهش مي‌دهند.
4 . تست‌هاي فوم و روكش
روكش داشبورد، علاوه‌بر دارا بودن خواص مكانيكي خوب، از نظر مقاومت در برابر پارگي، كشش و سايش، بايد در برابر مواد شيميايي، شوينده‌ها و آب مقاوم بوده و مقاومت لكه‌پذيري مناسبي داشته باشد. فوم داشبورد نيز بايد مانايي فشاري مناسب و مقاومت در برابر فرسودگي حرارتي داشته باشد. تست‌هايي مانند بو، مه گرفتگي، شعله‌وري، سان لايت، فرو رفتگي و چسبندگي لايه نيز براي روكش فوم خورده تعريف شده است. استاندارد WSBM98D22B و استاندارد 9612678699 حاوي الزامات كيفي روكش، فوم و تركيب آنهاست.
5 . دوام قطعات عملكردي
براي قطعات و زيرمجموعه‌هايي نظير جعبه داشبورد، جاسيگاري و دريچه‌هاي هواكش كه داراي عملكرد بالا هستند، تست‌هاي دوام طي سيكل‌هاي چند هزارتايي عملكرد و نيز اندازه‌گيري نيروهاي عملكردي تعريف شده است. در مورد جعبه داشبورد، مي‌توان به استاندارد 9612846899 اشاره كرد.
6 . مقاومت اتصالات جوش پلاستيك
براي اتصال قطعات پلاستيكي به يكديگر، معمولاً يكي از روش‌هاي جوش اولتراسونيك7، جوش ويبره8 و جوش هات‌پليت9 مورداستفاده قرار مي‌گيرد. در صورت وجود خطا در فرايند جوش، ممكن است در حين عملكرد داشبورد، جدايش نواحي جوش اتفاق بيفتد. لذا براي كنترل پارامترهاي جوش پلاستيك، لازم است نيروي جدايش اتصالات جوش خورده، اندازه‌گيري شده و تحت كنترل قرار گيرد.
7 . بو و مه گرفتگي
بو و مه گرفتگي نيز تست‌هايي مهم بوده كه روي روكش فوم خورده، انجام مي‌گيرند و معياري از فراريت نرم‌كننده‌ها تلقي مي‌شوند. بر اثر پديده مه گرفتگي، نرم‌كننده‌هاي فرار به‌صورت لايه‌اي چرب و كدر، روي شيشه خودرو نشسته و قدرت ديد سرنشين را كاهش مي‌دهند.

8 . وضعيت ظاهري، رنگ و دانه بندي، گپ و فلاش
داشبورد، قطعه‌اي تزئيني بوده و ظاهر آن از نظر رنگ و دانه‌بندي سطح (گرين) جزو پارامترهاي مهم كيفي است. الزامات رنگ و دانه‌بندي توسط طراح استايل براي تمامي قطعات تزئيني خودرو، در قالب استاندارد مشخص مي‌شود و هماهنگي و هارموني رنگ و گرين بين قطعات مختلف تزئيني درنظر گرفته مي‌شود. اين الزامات براي سمند مطابق با PSS-001-03-X7 تعريف شده است.همچنين، ميزان و يكنواختي فاصله و درز (گپ) ميان قطعات و تجهيزات مختلف روي داشبورد و نيز همسطحي آنها با يكديگر (فلاش) نيز تأثير بسزايي در زيبايي ظاهر داشبورد داشته و از اهميت بالايي برخوردار است. به همين دليل، خواسته‌هاي طراح در قالب مدركي به نام Styling demand منتشر و در آن معيارهاي پذيرش گپ و فلاش اعلام مي‌شود.
9 . كنترل ابعادي مجموعه با فيكسچر كنترلي
داشبورد مجموعه‌اي از قطعات مختلف بوده و خطا در اندازه‌ها و تلرانس‌هاي اين قطعات، منجر به خطا در ابعاد كلي مجموعه مي‌شود. از طرفي ديگر مهم‌ترين انتظار خط توليد خودروساز از داشبورد، سهولت مونتاژ آن روي بدنه است. لذا كنترل ابعادي مجموعه از نظر تطابق با طرح از اهميت زيادي برخوردار است. به‌دليل شكل هندسي داشبورد، اين كار با استفاده از فيكسچر كنترلي (C.F) انجام مي‌شود.

---

استاندارد های نشانگر ها

هدف از تدوین این استاندارد تعییین ویژگی ها و موقعیت نصب چراغهای ها روی خودرو و همچنین شرایط انجام آزمون انحراف چراغ نور پایین می باشد. این استاندارد در مورد نصب وسایل روشنایی و علامت دهنده های نوری كلیه وسایط نقلیه جاده ای وتریلرهای آنها می باشد كه در استاندارد ملی ایران به شماره 6924 تعریف شده اند.


در انواع اتوموبیل ها تعداد 20 نوع چراغ مختلف وجود دارد که وجود برخی از آنها اجباری و برخی اختیاری میباشد. البته ما در اینجا فقط استاندارد برخی از مهمترین چراغهای موجود بر روی وسیله نقلیه را نام برده و به ذکر بررسی برخی ویژگی های جزئی آنها میپردازیم.برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به استاندارد ملی شماره های 6924 و 6672 و 6651 رجوع نمایید..
1- چراغ نور بالا:
که برای خودروهای موتوری اجباری و برای تریلرها ممنوع می باشد که تعداد آن2 یا 4 عدد است و رنگ آن سفید میباشد . طول ان باید به گونه ای باشد که در جلوی خودرو و به گونه ای نصب شود كه نور تابیده شده به طور مستقیم یا غیرمستقیم, از طریق آیینه دید عقب یا سایر سطوح انعكاسی خودرو، موجب آزار راننده نشود.
2- چراغ نور پایین جلو:
روی خودروهای موتوری اجباری و روی تریلرها ممنوع می باشد.و تعداد آن 2 عدد و رنگ آن سفید میباشد و طول آنباید طوری باشد که در جلو خودرو اگر نور منتشر شده بطور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق آینه دید عقب یا سایر سطوح انعكاسی خودرو موجب آزار راننده نشود,این الزام قابل قبول فرض میشود.
3-چراغ مه شكن جلو:
که چراغ مه شكن جلو برای خودروهای موتوری اختیاری و برای تریلرها ممنوع است و تعداد آن 2 عدد است و رنگ آن سفید یا زرد میباشد. از نظر طول نیز باید در جلو خودرو اگر نور منتشر شده بطور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق آینه دید عقب یا سایر سطوح انعكاسی خودرو موجب آزار راننده نشود,این الزام قابل قبول فرض می شود.
4- چراغ دنده عقب :
برای خودروهای موتوری اجباری و برای تریلرها اختیاری است و تعداد آن یک یا دو عدد است وتعداد آن یک یا دو عدد است و رنگ آن سفید میباشد که در غقب خودرو قرار میگیرد.
5- چراغ راهنما و اعلام خطر :
وجود این چراغ برای همه خودروها اجباری میباشد و مهمترین آنها دو چراغ راهنما در جلو و دو چراغ راهنما در عقب خودرو است و تعداد آن بسته به نوع خودرو و چیدمان چراغها میتواند متفاوت باشد و رنگ آنها کهربایی است.این چراغ در مواقع خطر به عنوان علامت خطر نیز مورد استفاده قرار میگیرد که در این شرایط چراغهای راهنما به طور چشمک زن و با فرکانس خاصی همزمان با هم خاموش و روشن می شوند.

6- چراغ ترمز :
برای تمامی خودرو ها الزامی میباشد که تعداد آن یک یا دو عدد است و رنگ آن قرمز میباشد و معمولا" در عقب خودرو قرار می گیرد.

---

استاندارد وسایل دید غیر مستقیم خودروها ( آینه ها)


هدف از تدوین این استاندارد که استاندارد ملی شماره 6479 است ، ارائه ویژگیها و روش آزمون وسایل دید غیر مستقیم وسایط نقلیه می باشد. این استاندارد در رابطه با خودروهای جاده ای كاربرد دارد.
وسایل دید غیر مستقیم وسایلی هستند كه برای مشاهده سطح ترافیكی مجاور خودرو به كار می رود كه از طریق دید مستقیم قابل مشاهده نیستند. این وسایل شامل آینه های معمول ، مونیتورهای دوربین دار یا دیگر وسایلی می شود كه قادر به ارائه اطلاعات درباره میدان دید غیرمستقیم راننده هستند.
ما در این مقاله به بررسی مختصری از استاندارد های آینه عقب میپردازیم:
كلیه آینه های دید عقب باید قابل تنظیم باشند. لبه سطح انعكاس باید در قابی نگهدارنده یا غیره احاطه شود كه در محیطش دارای یك مقدار © بزرگتر یا مساوی با 5/2 میلیمتر در كلیه نقاط و در تمام جهات باشد. اگر سطح انعكاس از قاب محافظ خود بیرون بزند، شعاع انحنای © روی لبه قسمت بیرون زده نباید كمتر از 5/2 میلیمتر باشد و سطح انعكاس باید تحت یك نیروی 50 نیوتنی به درون قاب محافظ برگردد. كه این نیرو در نقطه ایی كه بیشترین مقدار بیرون زدگی را دارد در یك جهت افقی تقریباً موازی با صفحه میانی طولی خودرو اعمال می شود. وقتی آینه دید عقب روی یك سطح صاف نصب شود، كلیه قسمت ها باید دارای شعاع انحنای © حداقل 5/2 میلیمتر باشد.
وسیله ای كه برای اتصال آینه دید عقب به خودرو استفاده می شود، می بایست به گونه ایی طراحی شده باشد كه استوانه ای به شعاع 70 میلیمتر هنگامی كه محور آن، یا یكی از محورها، محور دوران می باشد ( به گونه ای كه در هنگام اعمال ضربه باعث انحراف آینه در جهت ضربه شود) حداقل از قسمتی از سطح كه وسیله به آن متصل شده عبور كند. سطح انعكاس یك آینه دید عقب باید صاف یا محدب كروی باشد. آینه های خارجی می توانند به یك بخش كروی گون اضافی مجهز باشند به شرطی كه آینه اصلی الزامات میدان دید غیر مستقیم را برآورده كند.
آینه كروی گون باید دارای شكل و اندازه كافی باشد تا اطلاعات مفید را به راننده انتقال دهد. معمولاً برای این منظور مقدار پهنا حداقل 30 میلیمتر است.
مقدار ضریب انعكاس معمول نباید كمتر از % 40 باشد. در صورتی كه سطح انعكاس دارای دو وضعیت(روز و شب) باشد، وضعیت روز باید اجازه دهد كه رنگ های علائم استفاده شده برای ترافیك جاده شناسایی شوند. مقدار معمول ضریب انعكاس در وضعیت شب نباید كمتر از % 4 باشد. سطح انعكاس باید، حتی در صورت قرارگرفتن ممتد در معرض شرایط هوای نامساعد در كاربرد معمولی، مشخصه های مطرح شده در بالا را حفظ کند .

---

داشتن برچسب مصرف سوخت‌ برای خودرو‌های داخلی الزامی است


براساس استانداردهای تدوین شده انرژی توسط سازمان بهینه سازی مصرف سوخت از اول مهرماه تولید خودروهای پرمصرف در ابتدا با جریمه و در ادامه با توقف خط تولید مواجه خواهد شد.
رامین رحیمیان، رییس گروه گزینش فناوری ناوگان سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت، افزود: از اول مهرماه تمامی خودروها باید برچسب مصرف سوخت بنزین را داشته باشند و همچنین وزارت صنایع باید با خودروهایی كه مصرف بالای سوخت دارند، جهت جریمه و تعطیلی خط تولید اقدام كنند.
به گزارش ایسنا، استاندارد مصرف سوخت براساس حجم خودروها توسط سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت تعیین شده و توسط موسسه استاندارد نیز بر همین مبنا معیار مصرف سوخت خودروها تعیین شده است
برچسب انرژی بر اساس A بهترین و G بدترین تقسیم‌بندی شده و به ترتیب A، B، C، D، E، F و G خواهد بود. بر این اساس مزدا 323، هیوندای ورنای و سیناد كوپه در محدوده B مصرف سوخت قرار می‌گیرند حال آن كه در محدوده A یعنی بهترین حالت هیچ كدام از خودروهای ساخت داخل قرار ندارند..
در رده C نیز دوو ماتیز، پژو 206 و موسو به ترتیب قرار می‌گیرند. در محدوده D نیز پراید 141، پراید، پروتن سدان زانتیا، پروتن هاچ بك و دوو سیلو قرار می‌گیرند. ون كاروان نیز برچسب E را كسب كرده است. سپند PK، زانتیا، پژو پارس، نیسان ماكسیما، نیسان رونیز، نیسان سرانزا و موسو 3200 در مرحله f قرار دارند و پژو 405 و سمند نیز رتبه انرژی G را كسب كرده‌اند. پیكان ، پژو RD و آمبولانس مزدا نیز از نظر مصرف سوخت مردود شمرده می‌شوند.
بر اساس این گزارش كارشناسان بر این عقیده‌اند كه بر چسب انرژی به دلیل مشخص شدن مصرف هر خودرو در كاهش قیمت خودروهای پر مصرف تاثیر می‌گذارد.
بر اساس اطلاعات دریافتی طبقه‌بندی خودروها براساس سطح تصویر خودرو بوده است. به همین دلیل خودروها با سطح تصویر كمتر از 2/6 مترمربع كلاس MC بین 2/6 تا 8/6 كلاس SC بین 8/6 تا 2/7 كلاس C بین 2/7 تا 76 M/، 7/6 تا 8 L، 8 تا 92 VL/ و اندازه تصویر بیش از 2/9 مترمربع كلاس EL محسوب می‌شود.
همچنین خودروها برای سال 83 به ترتیب برای MC و SC، C، M و L به ترتیب باید كمتر از 4/8 و 2/9، 5/10، 1/11 و 4/13 مصرف داشته باشند . این استانداردها هر سال سخت‌تر شده به گونه‌ای كه كلاس MC كه در سال 83، 4/8 لیتر مصرف سوخت قابل قبول خواهد بود، در سال 86 باید زیر 7 لیتر مصرف داشته باشد. در سال 86، كلاس MC و SC، C، M و L به ترتیب باید زیر 7، 9/7، 3/8، 8/8 و 11 لیتر مصرف داشته باشند.
این گزارش می‌افزاید، پاترول شش سیلندر با مصرف 32 لیتر در هر 100 كیلومتر، بیشترین میزان و دوو ماتیز با مصرف 5/8 لیتر در 100 كلیومتر، كمترین میزان مصرف را در بین خودروهای داخلی در حال تردد دارند.
برآوردها، بر روی برخی دیگر از خودروهای داخلی نیز نشان می‌دهد، پژو ‌206 با 9 لیتر، پراید با 4/10 لیتر، سمند با 6/13 لیتر، پژو ‌405 با ‌14 لیتر، پژو آر‌دی 5/15 لیتر، و پیكان ‌1600 انژكتوری با 8/15 لیتر در هر 100 كیلومتر، میانگین مصرف سوخت را به خود اختصاص می‌دهند.
حال باید توجه داشت براساس اعلام سازمان بهینه سازی مصرف سوخت به دلیل تكنولوژی قدیمی استفاده شده در اكثر خودروهای ساخت داخل میانگین میزان مصرف سوخت خودروهای در حال تردد كشور در مقایسه با خودروهای هم‌رده روز دنیا بین ‌47 تا ‌165 درصد بیشتر است
منبع سايت تبيان