کار تیمی چیست؟

[اقاي ايـــده]

رموز کار تیمی موفق
سال هاست به شنيدن اين جمله عادت كرده ايم كه ايرانيان نمى توانند كار تيمى انجام دهند. اما موفقيت قابل تحسين تيم هاى ورزشى جوانان و نوجوانان ايرانى در ورزش های تیمی نظیر واليبال و بسكتبال در سطح جهانى، خلاف اين ادعارا ثابت كرد. دريافت مدال در رشته هاى ورزشى اى كه كار تيمى در آن حرف اول را مى زند، نشان می دهد ايرانيان مى توانند كار تيمى را در حد اعلاى آن انجام دهند. آنها اين توانايى خود را قبلاً در سطح مسابقات روبوكاپ نيز نشان داده بودند.

موفقيت هاى ورزشکارانمان در ورزش های تیمی از آن جهت ارزشمند است كه هميشه يكى از نشانه ها براى اثبات اين كه ايرانيان نمى توانند كارى تيمى انجام دهند، ناتوانى آنها در كسب موفقيت در رشته هاى ورزشى تيمى عنوان مى شد. اين پيروزى ها موضوع ديگرى را نيز ثابت كرد و آن اين كه نسل جوان و نوجوان ما بهتر از نسل هاى پيشين با هم كار مى كنند.

جامعه شناسان مى گويند از آن جا كه ايرانيان در گذشته به شكل عشايرى زندگى كرده اند، كار تيمى در فرهنگ ايرانى، فرهنگى ريشه دار است اما هنگامى كه جامعه ايران وارد عصر جديد شد، ایرانیان نتوانستند از اين فرهنگ به خوبى استفاده كنند. اين درحالى است كه امروزه، اثر بخشى بيشتر فعاليت ها منوط به كارهاى تيمى دانسته می شود.

سينا اميرى كارشناس مديريت، انجام كار تيمى را وابسته به توانايى مدير مى داند. وى مى گويد: «كار تيمى كارى پيچيده و از روش هاى جديد مديريتى است. كار تيمى صرفه اقتصادى بسيار بالايى دارد. بنابراين مديران شركت هاى بزرگ كاركنانشان را وادار مى كنند به صورت تيمى كار كنند و اين موضوع به حدى براى آنها مهم است كه اگر فردى نتواند كارش را در قالب تيم به خوبى انجام دهد از آن كار كنار گذاشته مى شود. البته شركت هاى بزرگ امكان جايگزينى افراد را دارند. در يك تيم افرادى با مهارت هاى مختلف، براى رسيدن به هدف مشترك مشخصى كار مى كنند. در يك تيم در واقع تنها آدم ها مهم نيستند بلكه مهم اين است كه افرادى با مهارت هاى مختلف در قالب تيم خوب چيده شوند.»

وی می افزاید:«بعضی از اشکالاتی که موجب می شود کار تیمی به خوبی انجام نشود مدیر است. این که مدیری از این بترسد که اگر افرادى با هوش تر و قوى تر از خودش برایش كار كنند توانایی خودش زیر سؤال برود. در صورتى كه يك اصل مديريتى به مديران پيشنهاد مى كند كه اگر مى خواهند در کار خود پيشرفت كنند، بايد افراد باهوش تر را به کار گیرند و بعد با مهارت از كار آنها استفاده كنند. حكايت كار تيمى مثل دندانه هاى يك شانه است. اگر تعدادى از دندانه ها بلند باشد فايده اى ندارد. ژاپنى ها كه از نظر انجام كار تيمى مشهورند تيم هايشان شانه هايى با دندانه هاى مساوى است و در نتيجه تيم هايشان عملكردى هماهنگ دارند و خروجى كار آنها هم مناسب است. در حالى كه ما انبوهى از افراد نخبه و با استعداد و تعداد زيادى المپيادى داريم كه چون در قالب تيم به خوبى در كنار يكديگر قرار نمى گيرند، استعداد آنها به نتيجه مورد انتظار منتهى نمى شود.

به عنوان مثال ما تعداد زيادى المپيادى در رشته هاى رايانه داريم ولى همچنان سيستم هاى رايانه اى ما قوی نیستند.

درحالى كه كشورى مانند فرانسه به اندازه ما المپيادى ندارد ولى طورى آنها را چيده است كه در عرصه رايانه سيستم هاى بسيار قوى دارد. به عبارتى آنها براى دندانه هاى شانه هاى خود پايه هاى محكمى درست كرده اند.»

كارشناسان يكى از اشكالات ديگر مديريت ايرانى را توجه زياد مديران به كنترل كاركنان و جزئيات غيرضرورى مى دانند. مديران ايرانى مدام بر كار كاركنانشان نظارت مى كنند و درباره آنها اظهار نظر مى كنند. در حوزه مسئوليت تك تك افراد وارد مى شوند و به آنها امر و نهى مى كنند. علت اين نوع رفتار اين است كه مى ترسند كاركنانشان اشتباه كنند، كارها به نتيجه مورد نظر منتهى نشود، كارها سامان خود را از دست بدهد و در نهايت مدير كارش را از دست بدهد.
همين شكل مديريت كه به معنى بى اعتمادى به كاركنان است، روحيه تيم را خراب مى كند و منجر به اين مى شود كه اهداف مورد نظر به دست نیاید. اين در حالى است كه كارشناسان تأكيد مى كنند در زمينه كار تيمى مدير تنها بايد مهارت سازماندهى افراد را داشته باشد.

روحيه كار تيمى
هنگامى كه مدير توانست تيم خود را به خوبى بچيند، نوبت افراد تيم مى رسد كه چگونه با هم كار كنند.

كسانى كه كار تيمى انجام مى دهند بايد روحيه مشاركت و همكارى داشته باشند و از همديگر حمايت كنند. در اين راستا بايد از هر نوع حرف هاى حاشيه اى درباره يكديگر پرهيز كنند. البته اين در شرايطى ممكن است كه افراد منافع مشتركى داشته باشند و بدانند كه موفقيت هاى تيم به نفع همه تمام مى شود. از طرفى آنها بايد پذيراى ديدگاه هاى جديد باشند و از اين كه مطالبى هم ياد بگيرند، ابا نداشته باشند. همين طور اعضا بايد خود را متعهد به اهداف تيم بدانند. در اين صورت افراد مهارت هاى خود را طورى در خدمت تيم قرار مى دهند كه در نهايت تيم بتواند به هدف خود دست پيدا كند.

شركت هايى كه كار تيمى را خوب مى دانند از توان كاركنانشان در همه زمينه ها استفاده مى كنند.

يكى از كارهايى كه مديران موفق انجام مى دهند تشكيل تيم هايى است كه با همفكرى هم اهدافى تعيين مى كنند يا حتى پيام هاى تبليغاتى مى سازند. يكى از مشهورترين كارها همان ايجاد توفان فكرى است. به اين ترتيب كه هر يك از اعضاى تيم نظرى را ابراز مى كند و بعد از اين كه همه نظرشان را ابراز كردند، افراد از نظر هم ايراد مى گيرند. در اين شرايط اگر افراد كار تيمى و واكنش درست را بلد نباشند، ممكن است ايده هاى بسيار خوبى ابراز نشود و شركت از اين ايده ها محروم شود.

نقش تعليم و تربيت در كار تيمى
به نظر مى رسد نسل جديد كار تيمى را بهتر از پدران خود انجام مى دهد. ما در اطراف خود با افراد مستعدى برخورد كرده ايم كه در قالب كار تيمى فعاليتى را شروع كرده اند و آن را به نتيجه نيز رسانده اند. با وجود اين شيوه هاى تعليم و تربيت ما همچنان داراى اشكالاتى است. به خاطر همين است كه همچنان بسيارى از افراد در سازمان ها و شركت ها مى گويند كه انفرادى كاركردن نتيجه بهترى دارد و نمى توان در قالب يك گروه مسنجم فعاليتى را به نتيجه رساند.
سينا اميرى مى گويد: «هر چند كه مديريت حرف اول را در كار تيمى مى زند، ولى تعليم و تربيت مى تواند سبب شود افراد بهتر با هم كار كنند. بچه ها كار تيمى را در قالب بازى با هم مى آموزند. در مدرسه هم در قالب تيم با هم فعاليت هاى كلاسى انجام مى دهند. منتها هيچ كس در مدارس نقاط ضعف و نقاط قوت آنها را در كار تيمى ارزيابى نمى كند و از آنها نمى خواهد نقطه ضعف خود را در تيم برطرف كنند. در حالى كه تعليم و تربيت توان بازى و همكارى در تيم را افزايش مى دهد. در كشور فرانسه ورزش اهميت زيادى در مدرسه دارد و هر يك از دانش آموزان بايد يك رشته ورزشى انفرادى و يك رشته ورزشى تيمى را انتخاب كنند. در صورتى كه دانش آموزى در رشته ورزشى انفرادى نمره عالى بگيرد ولى در رشته ورزشى تيمى نمره نياورد، تنها نيمى از نمره ورزش را مى گيرد. از طرفى فرانسوى ها هر يك خود را متعلق به اجتماعى مى دانند كه متمايز از اجتماعات ديگر است. در اين اجتماعات پيشكسوتان دست جوان ترها را مى گيرند و جوان ها هم به آنها احترام مى گذارند. آنها در اين اجتماعات به صورت تيمى كارهاى مختلفى انجام مى دهند. همه اينها باعث مى شود در محيط كار هم نحوه انجام كار تيمى را بدانند. اين درحالى است كه ژاپنى ها بسيار بيشتر از كشورهاى ديگر انجام كارهاى تيمى را مى آموزند. يكى از موضوعات ديگرى كه در ايران انجام كارهاى تيمى را تحت الشعاع قرار داده، موضوع كنكور است. از آنجايى كه كنكور يك موضوع كاملاً فردى است و موفقيت يكى در آن مستلزم حذف ديگرى است به كارهاى تيمى مجال بروز نمى دهد.»

سرآمد كارهاى تيمى در جهان ژاپنى ها هستند. فعاليت در قالب تيم هاى مختلف در زندگى ژاپنى ها اهميت زيادى دارد. به طورى كه ژاپنى ها هنگامى خود را در كارى موفق حس مى كنند كه انتظاراتى را كه تيم از آنها دارد برآورده كنند. همين تجربه موفق، كشورهاى ديگر را هم به پيروى از ژاپنى ها و تجربه كار تيمى واداشته. به طورى كه اينك اكثر شركت هاى جهان مى كوشند كارهايشان را براساس كار تيمى انجام دهند.
تجربه موفق تيم هاى ورزشى ايرانى در زمينه رشته هاى ورزشى تيمى نشان داد كه ايرانيان نيز استعداد زيادى براى انجام كارهاى تيمى دارند و در صورتى كه مديريت صحيح بتواند افراد مستعد را كنار هم قرار دهد، پيشرفت و توسعه در انتظار كشور خواهد بود. بويژه در اين زمينه مى توان به جوانان و نوجوانان اميد زيادى داشت.
برگرفته از سايت صفر بيست