سفر به شیراز پاییز 92، برگزاری همایش و سومین تولد انجمن

[MARYAR]

4- باغ جهان نما

باغ جهان‌نما (Jahan Nama Garden) یکی از کهن‌ترین باغ‌های شیراز است که در شمال شرقی شهر شیراز و ضلع شرقی خیابان حافظ (دروازه قرآن) و بالاتر از میدان حافظیه با فاصله‌ای اندک از آرامگاه حافظ قرار دارد.

این باغ در دوره فرمانروایی آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است به طوری که در اشعار حافظ از صفا و سرسبزی آن سخن به میان آمده است. این باغ همانند سه باغ ارم، دلگشا و تخت قراچه که از باغ‌های مشهور شیراز می‌باشند، پیش از حمله تیمور گورکانی در نهایت آبادانی بوده است و ابن عربشاه مورخ دوره تیمور در عجایب المقدور این باغ را «زینت‌الدنیا» نامیده است. باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه واقع شد به طوری که همانند آن را در اطراف سمرقند که زادگاه تیمور بود، احداث نموده و آن را «جهان نما» نامیدند. این باغ در دوره صفویه نیز از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در سفرنامه شاردن و تاورنیه (جهانگردان فرانسوی) به آن اشاره شده است. پس از انقراض سلسله صفویه که ناامنی کشور را فرا می‌گیرد، این باغ تقریباً ویران می‌شود. با روی کار آمدن کریم خان زند این باغ بازسازی شده و عمارتی در میان آن ساخته می‌شود. کریم خان این باغ را در سال 1185 هجری قمری حصارکشی نموده و در اطراف عمارت، خیابان‌کشی‌های زیبا و درختکاری مفصلی ایجاد کرد. پس از دوره زندیه، در دوره قاجاریه نیز باغ جهان نما یکی از باغ‌های آباد و باشکوه به شمار می‌رفته و عمارت باغ محل پذیرایی از مهمانان حکومت بوده است.

در باغ جهان نما انواع درختان سرو و کاج کهنسال، مرکبات و درختان میوه دیده می‌شوند. این باغ در گذشته از آب رکن‌آباد مشروب می‌شد ولی در این زمان که مقدار آب کاریز رکن‌آباد کاهش یافته به جز لوله‌کشی، در قسمتی از باغ چاهی حفر گردیده که مقداری از آب مورد نیاز این باغ را تأمین می‌نماید.

عمارت باغ جهان‌نما به شکل هشت ضلعی است و در وسط آن یک حوض از سنگ مرمر یکپارچه ساخته شده و 4 شاه‌نشین در چهار گوشه آن ایجاد گردیده است. نمای عمارت از آجر ساخته شده و در سال‌های گذشته پنجره‌های چوبی و قدیمی عمارت توسط مالک خصوصی آن برداشته شده و پنجره‌های آهنی و ناهماهنگ با ساختمان نصب گردیده است.

این باغ در حال حاضر در اختیار صدا و سیمای شهر شیراز است.