پای سفره ‌کسب‌وکارهای نوروزی

[karafarin]

البته طبق آمار موجود، هر سال بیش از ۶۰ میلیون ماهی قرمز فروخته می‌شود که نشان از درآمدزایی بسیار بالای آنها دارد. درآمدی که تنها در طول یک ماه ایجاد می‌شود و اهمیت نوروز را به عنوان یک جشن ملی برجسته‌تر می‌کند.
نوروز آیینی با سابقه هزاران ساله، روز نو و عید ملی ایرانیان محسوب می‌شود. نوروز جشن خورشید است. خورشیدی که بعد از زمستانی طولانی سر برمی‌آورد تا سبزی و سبزینگی را به زندگی مردمان هدیه دهد. خانه‌تکانی‌ها انجام می‌شود و محفل جشن ننه نوروز در خانه‌ها برپاست. اما نوروز فقط یک عید نیست. نوروز تنها گذری از دنیای کهنه به دنیای نو هم نیست؛ بلکه نوروز به عنوان بزرگ‌ترین آیین و جشن ایرانی، فصلی برای رونق کسب و کارها هم هست. در دنیایی که معیشت و دغدغه ادامه حیات یکی از مهم‌ترین مسائل انسان‌هاست، هر مراسم و هر عیدی می‌تواند فرصتی باشد برای رونق کسب و کارها؛ كسب و كارهايي كه هرچند فصلي هستند و در واقع در دوره‌ای كوتاه و بعضا يك‌ماهه كه همان ماه آخر سال است، رونق مي‌گيرند، در همین دوره کوتاه نیز درآمدهای چند ده میلیاردی نصیب صاحبان خود می‌کنند.
اسفندماه برای ایرانیان ماه كسب و كارهاي خرد و ريز است. خرد و ريز از آن جهت كه اغلب كاسبي‌هاي دم عيد حول و حوش هفت‌سين، سفره سال نو مي‌چرخند. علاوه بر هفت‌سين باستاني، آينه، تخم‌مرغ، گل و ساير نمادهاي آغاز و زايندگي كه در سفره‌ هفت‌سين جاي مي‌گيرند، دستمايه‌اي براي كسب درآمد مي‌شوند. در حقيقت اينجاست كه بعينه حضور آيين‌ها و نقش آنها در درآمدزايي مردم را می‌بينيم. اين روزها به هر گوشه‌ای از ايران زيبا كه قدم بگذاريد، تنگ‌هاي بلوري با آن قرمزی‌هاي كوچولوي محبوب‌شان، سبزه‌هاي زندگي‌بخش، سير و سماق، سنجد، سمنو، سکه و سيب، یعنی سين‌هاي سفره سال نو را مي‌بينيد كه افراد زيادي هم دور و بر آنها حلقه زده‌‌اند و جشن سال نو را تدارک می‌بینند.

سفره‌هایی که خریده می‌شوند
براي اينكه از هزينه‌هاي چيدن يك هفت‌سين خوش آب و رنگ باخبر شويم، به بازارچه‌های نوروزی دستي و فروشگاه‌هاي صنايع دستي سر زديم. همیشه نوروز و هفت‌سینش یادآور کاسه‌های کوچک مادربزرگ‌ها و سکه‌های قدیمی بوده که در آب ریخته می‌شد و درخشش آن هم چشم را می‌زد. اما امروزه کمتر از رنگ‌ و بوی‌های قدیمی خبری هست و سفره‌ها را آماده می‌خرند. ظرف‌هاي بلوري، سفال‌هاي آبي و پلي‌استرها در اندازه‌هاي كوچك و بزرگ به مشتريان خوش‌آمد مي‌گويند. سال نو در اين فروشگاه‌ها آغاز شده است و تنها ماهي‌هاي كوچك را كم دارند تا به علامت اينكه سالي پر از سرزندگي داشته باشيد، دم‌هاي خود را تكان دهند. در واقع آنچه در وهله نخست توجه را جلب مي‌كند، رونق صنايع دستي به مناسب آغاز سال نو است.

هزينه‌هاي ظرف‌هاي سفره هفت‌سين
سفره‌هاي آماده، ظرف‌هاي ويژه هفت‌سين، آينه، گل، حاجي نوروز و مجسمه مارها به مناسبت اينكه سال مار را در پيش داريم، از جمله اجناسي هستند كه فروش‌شان اين روزها رونق بسيار دارد. سفره‌هاي آماده با حضور هفت‌سين نمادين و گاه از جنس پلاستيك بين ۱۲ تا ۱۵ هزار تومان به فروش مي‌رسند. سفره‌هايي كه جنس ظرف‌هاي‌شان از حصيري است و سماق و سنجد و ديگر سين‌هاي واقعي را هم دارند، قيمت هر سبد حصيري كوچك تا ۹ هزار تومان است؛ يعني اگر هفت سین را بخرید در واقع بايد ۶۳ هزار تومان بابت اين سبد‌ها بپردازيد. ظروف بلور بين ۲۵ هزار تومان تا ۵۰ هزار تومان، ظروف پلي استر تا ۱۴۰ هزار تومان و ظرف‌هايي نيز تا دانه‌اي ۴ هزار تومان در بازار موجود است كه ست هفت‌تايي آن تا ۲۸ هزار تومان هزينه برمي‌دارد. هفت سين‌هايي هم در بازار موجود است که افراد يك خانواده را به صورت عروسك دور سفره هفت‌سين ترسيم كرده‌اند كه تا ۲۵۰ هزار تومان به فروش مي‌رسند. اين سفره‌ها بعضا قيمت‌هايي تا ۳۰۰ هزار تومان هم دارند. حاجي فيروز هم براي خودش بازار داغي دارد. هر مجسمه حاجي فيروز با آن صورت سياهش كه نماد گذر از سرزمین مرگ است و لباس قرمزش كه نماد شادي و شور از زندگی دوباره است، تا ۱۶ هزار تومان قيمت دارد. از آنجايي كه سال، سال مار است روي سفره‌هاي هفت‌ سين مجسمه‌هاي مارشکل هم كار شده است كه قيمت آنها را تا ۴۰ هزار تومان هم بالا مي‌برد.

شمع‌ها و آینه‌ها
شمع‌ هم يار محفل دوست و آشناست و از ديرباز تاكنون حضوري پررنگ در خانه‌هاي ايراني داشته است و پای ثابت سفره هفت‌سین است. شمع‌ها براي خودشان حسابي دور گرفته‌اند و شمع‌هايي تا ۳۰۰ هزار تومان هم البته با ظروف خاص در بازار موجود است. اما شمع‌هايي كه معمولا براي سفره سال نو خريده مي‌شوند، بين ۵ تا ۳۵ هزار تومان به فروش مي‌رسند. رفیق دیرینه شمع هم که آینه بوده و هست و آینه و شمعدان همیشه حضور پرنوری بر سفره‌های هفت‌سین ایرانی‌ها دارند. آینه‌ها هم از ساده گرفته تا نمونه‌هایی که ظريف‌كاري‌هاي فيروزه‌اي دارند، بين ۲۰ تا ۵۰ هزار تومان به فروش مي‌رسند.

درآمدزاترین سین هفت‌سین
اما داغ‌ترین بازار شب عید به سمنوفروشان تعلق دارد و داد و فریادشان هم تا چندصد متر آن طرف‌تر شنیده می‌شود. قيمت هر کیلو سمنو هم ۳ هزار تومان است. یکی از فروشندگان میدان تجریش می‌گوید در روزهاي معمولي و در دیگر فصل‌های سال، روزي ۱۰۰۰ کیلو سمنو پخت مي‌كنيم. اما در روزهاي اسفندماه به‌ويژه از دهم به بعد، روزي شش تُن یعنی روزی شش هزار کیلو سمنو مي‌فروشيم. فروش‌مان هم شامل همه نقاط ایران می‌شود و حتی از خارج از کشور هم تقاضا داریم. با تعجب به او نگاه می‌کنم. البته تعجبم بیشتر از نهادینه شدن یک جشن و قدرت و پتانسیل آن برای درآمدزایی است. در واقع بیشتر در این فکرم که چگونه زنده نگه‌داشتن يك آيين باستاني موجب مي‌شود که بعد از هزاران سال کسانی از طریق آن کسب درآمد میلیاردی داشته باشند. زیرا که اگر هر کیلو سمنو سه هزارتومانی را در شش هزار کیلو ضرب کنیم، رقم نجومی ۱۸ میلیارد تومان در روز به دست می‌آید و اگر کل ماه اسفند را هم حساب کنیم، رقمی عجیب حاصل می‌شود و اينجاست كه بايد ارزش اين آيين‌ها و اهميت زنده نگه‌داشتن آنها را بیشتر بدانيم زیرا که نوروز یکی از هزاران آیین و مراسم باستانی ایرانی است که در طول سال می‌توان برگزار کرد و عده‌ای را به نان و نوایی رساند.

باله‌های درآمدزا
ماهی‌ها محبوب‌ترین و زنده‌ترین عضو سفره هفت هستند. جایی بین سین‌ها ندارند، اما بیشترین توجه به سمت آنهاست و انگار آنها با تکان‌های باله‌هایشان سال‌ها را عوض می‌کنند. قیمت این کوچولوهای دوست‌داشتنی از ۱۰۰۰ تومان تا ۵ هزار تومان است. قیمت تنگ‌ها بین ۴ تا ۵ هزار تومان است که هزینه خرید آنها را تا ۹ هزار تومان بالا می‌برد. اما تنگ‌هايي كه حالت پلنتاريوم دارند، يعني همراه با گياهان دريايي هستند تا ۶۰ هزار تومان قيمت دارند. كمي ماسه و گياه مي‌تواند درياي کوچکی را در سفره‌هاي آغاز سال نو ايجاد كند. شاید هر ماهی هزار تومان یا سه هزار تومان خیلی به چشم نیاید، اما وقتی تعداد خانوارهای ایرانی را در نظر بگیریم که طبق آمار سال ۱۳۹۰، ۲۱ میلیون و ۱۶۰ خانوار است، به نقش درآمدزا بودن این کوچولوهای قرمز می‌توان پی برد. یعنی اگر تنها ۱۵ میلیون از خانوارهای ایرانی هم هر کدام یک تنگ ۹ هزار تومانی بخرند، چیزی بیش از ۱۳۰ میلیارد تومان به جیب فروشندگان این ماهی‌ها می‌رود. البته طبق آمار موجود، هر سال بیش از ۶۰ میلیون ماهی قرمز فروخته می‌شود که نشان از درآمدزایی بسیار بالای آنها دارد. درآمدی که تنها در طول یک ماه ایجاد می‌شود و اهمیت نوروز را به عنوان یک جشن ملی برجسته‌تر می‌کند.

خوشه‌هاي خشکی که می‌رویند
سبزه یکی دیگر از سین‌های سفره عید است. بسیاری از خانواده‌ها از چندین روز قبل دانه‌های گندم و جو و بعضی از حبوبات را در بشقاب‌ها می‌کارند و برای تحويل سال نگه می‌دارند؛ اما تعداد افرادی که سبزه را از بیرون می‌خرند هم کم نیست. همین امر سر نخی به دست کاسب‌کاران داده تا از این سین کسب درآمد کنند. فروش سبزه بیشتر مربوط به چند روز آخر سال است. اما ۱۰ تا ۱۵ روز مانده به عید، ترفند تازه‌ای که کاسبان شب عید به کار می‌برند، فروش خوشه‌های گندم است. خوشه‌هایی که ۱۰ روز زمان لازم دارند تا به حداقل سبزی مورد نیاز برسند و برای سفره عید حاضر شوند. این خوشه‌ها بين ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان در بازار به فروش مي‌رسند. اما سبزه‌هاي آماده تا ۱۵ هزار تومان قیمت دارند و به همین دلیل خرید خوشه‌های گندم بسیار به صرفه به نظر می‌رسد. خرید سبزه و حتی خوشه‌ها نیز درآمد بالایی نصیب فروشندگان آنها می‌کند. برای اینکه به درآمدزا بودن همین اجناس هزار تومانی پی ببرید، باید فروش در تیراژ آنها را حساب کنید؛ زیرا خانواده‌های ایرانی معمولا آداب و رسوم آغاز سال نو را که چیدن هفت‌سین و انداختن سفره مهم‌ترین آنهاست، به جا می‌آورند.

سین‌های خوراکی تخم‌مرغ‌های رنگی و سکه‌های آب‌نشین
سیب، سیر، سماق و سنجد دیگر اعضای باشگاه‌ هفت نفری سین‌ها هستند که معمولا به واحد سیر فروخته می‌شوند. حضور این مواد غذایی همچون سنجد، سیر و سماق نمادی از عشق و علاقه و زایش و زندگی نو در سفره‌ خانواده‌هاست و هر سیر از این مواد غذایی تا ۱۵۰۰ تومان به فروش می‌رسد. سیر خشک البته کیلویی ۸ هزار تومان در بازار عرضه می‌شود. هر کیلو سیب هم با توجه به کیفیتش بین ۲ هزار تومان تا ۴ هزار ۵۰۰ تومان به فروش می‌رسد. تخم‌مرغ رنگی آماده که معمولا جنس سفال دارند و گاهی با چرم هم رویشان کار شده است، بین ۱۵۰۰ تومان تا ۵ هزار تومان به فروش می‌رسند. سکه هم که نماد برکت است به صورت تزیینی و نمادین در بازار موجود است و هر ۴ تا ۵ عدد سکه، بین هزار تومان تا سه هزار تومان به فروش می‌رسد. البته در جیب هر کسی چند سکه پیدا می‌شود و نیازی به خرید سکه نیست. نوروز با همه زیبایی‌هایش از راه می‌رسد و کسب و کارهای زیادی را هم سکه می‌کند. با همه هزینه‌هایی که دارد، با آغوش باز به استقبالش می‌رویم
http://biznews.ir/vdce.78pbjh8zp9bij.html