علت گرانی خودروهای داخلی چیست؟

[اقاي ايـــده]

در حال حاضر آنچه که در ذهن غالب ایرانی‌ها در این مورد وجود دارد، گران‌فروشی خودروسازان داخلی است، به نحوی که آنها معتقدند پولی که بابت خرید خودروهای ساخت داخل می‌پردازند، بسیار بالاتر از هزینه تولید این خودروها است.

به عنوان مثال ایرانی‌ها گمان می‌کنند خودرویی مانند پراید، با این درجه پایین کیفی، بیش از چهار میلیون تومان نمی‌ارزد.

در نگاهی کلی، قیمت یک خودرو داخلی از سه آیتم «مواد اولیه»، «دستمزد» و «هزینه‌های سربار» تاثیر می‌پذیرد که اولی 87 درصد هزینه‌ها را شامل می‌شود و دومی و سومی نیز به ترتیب سه و 10 درصد هزینه روی دست خودروسازان می‌گذارند.

اما آن طور که خودروسازان می‌گویند، علاوه بر «مواد اولیه»، «دستمزد» و «هزینه‌های سربار» به عنوان هزینه‌های رسمی تولید یک خودرو، آنها باید هزینه‌هایی دیگر را نیز پرداخت کنند.

به عنوان نمونه، خودروسازان بابت وام‌های سنگینی که از بانک‌ها می‌گیرند، باید بهره‌ای بالا بپردازند.

مثلا ایران‌خودرو باید سود 28 درصدی بابت وام‌هایش بپردازد و این موضوع جدای از جرایم دیرکرد بانک است.

اما حال تمام هزینه‌های رسمی و غیررسمی را با یکدیگر جمع بزنیم تا مشخص شود تولید یک واحد خودرو چه هزینه‌ای را روی دست خودروسازان داخلی می‌گذارد.برای این کار قیمت مواد خارجی بابت یک خودرو فرضی را 10هزار یورو در نظر می‌گیریم.

خودروسازان باید در همان ابتدای کار 64درصد این مبلغ را به عنوان تعرفه واردات قطعات به دولت بپردازند (البته با توجه به میزان داخلی‌سازی قطعات، این تعرفه بین 25 تا 64 درصد متغیر است).

اگر نرخ یورو را که این روزها اوضاع پایدار و مناسبی ندارد، یک هزار و 400 تومان در نظر بگیریم،(نرخ روز یورو=1308تومان) خودروسازان باید در ازای 14 میلیون تومان مواد اولیه، حدود 9 میلیون تومان نیز تعرفه به دولت بدهند، که سر جمع آنها 23 میلیون و 500 هزار تومان می‌شود.

از سوی دیگر اگر خرید داخل خودروسازان را هم حدود سه میلیون تومان در نظر بگیریم، کل نرخ مواد اولیه برای یک واحد خودرو فرضی به 26 میلیون تومان می‌رسد.

به این رقم باید یک و نیم میلیون تومان هم بابت هزینه دستمزد و سربار و همچنین حدود نیم میلیون تومان بابت هزینه‌های توزیع و فروش (شامل حقوق پرسنل، گارانتی، کمیسیون فروش و حمل‌و‌نقل) افزود که با در نظر گرفتن سود چهار تا هفت درصدی معمول در خودروسازی ایران، نرخ تولید یک واحد خودرو فرضی با هزینه‌های رسمی و فنی آن به مبلغی حدود 32 میلیون تومان بالغ می‌شود.

با توجه به بررسی انجام شده، اگر قرار بود تولید خودرو در ایران فقط از این هزینه‌های رسمی تاثیر بپذیرد، یک واحد خودرو فرضی تنها 32 میلیون تومان خرج روی دست خودروساز می‌گذاشت، این در حالی است که دو میلیون تومان دیگر را که سهم «دولتی‌ها» از ساخت یک خودرو فرضی در ایران است، باید به این 32 میلیون تومان اضافه کرد.

آن طور که خودروسازان عنوان می‌کنند، آنها باید حدود یک میلیون تومان بابت 3درصد عوارض کالا به سازمان‌های دولتی بدهند و در کنار آن، 3 درصد دیگر نیز بابت شماره‌گذاری به نیروی انتظامی بپردازند.
حدود 30هزار تومان نیز هزینه پلاک و کارت سوخت به این مبالغ اضافه می‌شود. با این حساب اگر جمع مبالغ پرداختی مذکور را جمع بزنیم، نزدیک به دو میلیون تومان دیگر نیز به هزینه‌های تولید خودرو اضافه می‌شود و چون ظاهرا این مبلغ باید در همان 32 میلیون تومان فرضی حل شود، کل سودی که گیر خودروساز می‌آید، یک ‌میلیون و 700 هزار تومان بابت یک واحد خودرو فرضی است.

از این رقم نیز البته چون خودروسازان شرکت‌هایی بورسی به حساب می‌آیند، حدود 500 هزار تومان مالیات کم خواهد شد.

بنابراین در حالت کلی با در نظر گرفتن تعرفه‌ها و عوارض و مالیات، مجموع پرداختی خودروسازان به دولت برای یک واحد خودرو فرضی، به رقمی حدود 11 میلیون و 300 هزار تومان می‌رسد.

در واقع با یک حساب سرانگشتی می‌توان این گونه نتیجه گرفت که 40درصد هزینه‌های تولید یک خودرو در ایران را دولت روی دست خودروسازان می‌گذارد.

به عبارت بهتر اگر خودرویی ساخت داخل، 10 میلیون تومان قیمت داشته باشد، شش میلیون آن به جیب خودروساز می‌رود و چهار میلیون آن نیز نصیب دولت می‌شود.

این موضوع البته نسبی است و در مورد خودروهایی مانند پراید و پژو 405، که به دلیل ساخت داخل بالا، هزینه تعرفه کمتری به دولت می‌پردازند، فرق دارد.


منبع:carx1