در شرایط اکنون سکه بخرم یا نه؟

[کامیار کاظمی]

در اینجا یک تحلیل مخالف را ذکر میکنم که بیانش خالی از لطف نیست!

گران‌فروشي سكه با اراده بانك مركزي
در همين رابطه يك كارشناس اقتصادي دليل اصلي حباب بازار سكه در روزهاي اخير را ناشي از سياست‌هاي عمدي بانك مركزي دانست و گفت: اگر دشمن بخواهد به ايران ضربه بزند در بازار ارز يا سكه التهاب ايجاد مي‌كند.
محمد خوش‌چهره در گفت‌وگو با فارس، ضمن اينكه خروج سپرده‌ها از بانك‌ها و ورود آنها به بازار طلا را پديده نامطلوبي عنوان كرد، گفت: تغيير سياست‌هاي اعتباري بانك مركزي نبايد به گونه‌اي باشد كه موجب نااطميناني در بازار شود.
اين كارشناس اقتصادي كاهش نرخ سود سپرده‌ها را موجب خروج سرمايه‌ها از شبكه بانكي و جذب آنها در بازارهاي ديگر سرمايه‌گذاري از جمله اوراق مشاركت، سرمايه و طلا دانست و افزود: بانك مركزي بايد بتواند اين سپرده‌ها را مديريت كند و نبايد اجازه افزايش التهاب در بازارهاي اقتصادي را بدهد.
وي ادامه داد: طبق اقتصاد امنيتي، بازارهاي ارز، سكه و طلا از جمله بازارهايي است كه مورد هدف دشمنان قرار دارد؛ اگر دشمن بخواهد به ايران ضربه بزند در بازار ارز يا سكه التهاب ايجاد مي‌كند.
خوش‌چهره با تاكيد بر حساس بودن و شكنندگي نرخ ارز و سكه در بازار داخلي تصريح كرد: اگر بورس و ساير بازارها مشابه اوراق مشاركت دچار التهاب شود به اندازه التهابات بازار طلا و ارز خطر ندارد.
چه كساني از التهاب بازار طلا منتفع مي‌شوند؟
اين استاد دانشگاه ضمن اشاره به لزوم اهميت شناخت منتفعين در نوسانات اخير بازار سكه گفت: نوسانات چند دهه اخير بازار طلا نشان مي‌دهد كه در برخي مواقع منتفع اصلي دولت بوده كه سعي مي‌كرده با اجراي سياست‌ها و روش‌هاي خاصي به بازارهايي مانند طلا و ارز التهاب ببخشد.
وي اضافه كرد: به دليل اينكه دولت‌ها عرضه كننده اصلي طلا و ارز است براي اينكه به منابع ريالي بيشتري دسترسي پيدا كند اقدامات مشابه فوق را انجام مي‌دهد. اين سياست درحالي صورت مي‌گيرد كه آثار تورمي در درجه اول به ضرر دولت مي‌شود.
اين كارشناس اقتصادي با بيان اينكه التهابات اخير بازار سكه نيز مي‌تواند يكي از سياست‌هاي دولت باشد، تصريح كرد: بنابراين دولت (بانك مركزي) خود به افزايش قيمت‌ها در بازار سكه دامن مي‌زند و بعد با ورود به بازار تحت عنوان مداخله در قيمت‌ها حدود چند درصد نرخ‌ها را كاهش مي‌دهد.
خوش‌چهره ضمن اشاره به قيمت‌هاي اعلام شده درباره فروش سكه‌هاي بهار آزادي در بازار داخلي بيان كرد: قيمتي كه الان بانك مركزي براي عرضه سكه اعلام مي‌كند، حدود 400 هزار تومان است اين قيمت نيز با قيمت واقعي فاصله بسيار زيادي دارد.
اين استاد دانشگاه در ادامه گفت: از بعد اقتصاد امنيتي، نوسانات اخير بازار سكه به اراده بانك مركزي است به دليل اينكه در اين ايام براي انجام سياست‌هاي خود به ريال زيادي احتياج دارند؛ در اين شرايط هرچه سكه گران‌تر فروخته شود به نفع بانك مركزي خواهد بود.
خوش‌چهره درباره حباب سكه در بازار و وضعيت حراج در بانك كارگشايي تصريح كرد: وضعيت موجود بازار و حراج نشان مي‌دهد كه رشد حبابي براي دولت مهم نيست، بلكه افزايش قيمت پايه سكه و رساندن آن به 400 هزار تومان براي مقامات حائز اهميت است.
وي به اهميت افزايش قيمت پايه سكه يك بهار طي چند ماه اخير تاكيد و اضافه كرد: قيمت طلا در ايران اگر هم‌راستا با قيمت‌هاي جهاني افزايش پيدا مي كرد الان بايد رشد قيمت‌ها مطابق بازار بين‌المللي باشد؛ اما الان رشد قيمت‌ها در اقتصاد ايران بيش از 30 درصد است.
دخالت عمدي دولت در افزايش قيمت‌ها
اين استاد اقتصاد گفت: بزرگ‌ترين اشتباه استراتژيك اين است كه دولت‌ها به خاطر محدوديت منابعي كه با آن مواجه مي‌شوند به قلمروهاي در انحصار خود (بازار طلا و ارز) با ضعف كنترل در بازار و ساير ابزارها ورود پيدا كرده و اجازه افزايش قيمت‌هاي كاذب را بدهند.
خوش‌چهره به سال‌هاي دهه 70 اشاره و تصريح كرد: در آن سال‌ها اراده‌اي در مديريت‌هاي ارزي بود كه موجب استفاده نامناسب از ارز، افزايش قيمت ارز، كاهش قدرت خريد مردم، بالا رفتن نرخ تورم و بحران بدهي‌ها در آن دوره شد. سرانجام اين ماجرا با تدابير به موقع مقام معظم رهبري برطرف شد؛ چراكه مي‌توانست به بحران قوي اقتصاد ملي منجر شود.
وي با تاكيد براينكه سياست‌هاي مذكور افزايش جهشي تورم و بي‌ثباتي در بازارهاي ديگر را ايجاد مي‌كند، افزود: اين رويه خلاف وظيفه قانوني بانك مركزي و دولت بوده؛ چرا كه حفظ ارزش پول ملي جزء وظيفه‌هاي اين بانك است؛ افزايش جهشي قيمت ارز موجب تورم و كاهش ارزش قدرت خريد مردم مي‌شود.
به گفته اين كارشناس اقتصادي، بايد از اين اقدامات سهوي و تعمدي در مديريت كلان اقتصادي و بخش‌هاي مختلف آن خودداري كرد.
گران‌فروشي بانك مركزي اشتباه است
خوش‌چهره تاكيد كرد: نگراني اين است كه دولت در مقطعي اقدام به محدويت منابع براي انجام تعهدات خود از جمله هدفمندي يارانه‌ها و رها كردن نرخ ارز و سكه روي بياورد؛ در اين شرايط قيمت‌ها به شدت بالا مي‌رود.
اين اقتصاددان از دستگاه‌هاي نظارتي خواست كه در اين موارد هشدار باشند و به موقع تذكر خود را درباره بورس‌بازي‌ها و سفته بازي‌ها مطرح كنند. وي درباره توجيه بانك مركزي براي دير اقدام كردن به منظور كنترل بازار سكه به خاطر سفر رييس كل اين بانك بيان كرد: خروج رييس كل بانك مركزي از كشور به معناي نفي مسووليت‌هاي وي نيست؛ امروزه ارتباطات و تماس‌ها به شدت در محافل جهاني برقرار است. از همين رو هيچ دليل و بهانه‌اي براي عدم كنترل بازار وجود ندارد.
خوش‌چهره ادامه داد: اين بهانه‌ها هم مي‌تواند دليلي باشد بر اراده دولت به ايجاد التهاب در بازار طلا و سكه. گران فروختن كالا براي كسب پول بيشتر با توجيه جمع‌آوري پول اصلا درست نيست؛ چراكه دولت بايد براي جمع‌آوري نقدينگي بازارهاي ديگري را انتخاب كند.