تولید و فروش لوازم آرایشی،همیشه پر درآمد در دنیا

[کامیار کاظمی]

گردش مالی سالانه یک میلیارد دلاری لوازم آرایشی در ایران

فروش محصولات لوازم آرایشی با 19 درصد رشد در منطقه خاورمیانه طی سه سال اخیر به 1/2 میلیارد دلار رسید. به گزارش وب سایت کازمتیک بیزنس،طی سه سال اخیر حدود 30 درصد کل بازار خرده فروشی خاورمیانه به لوازم آرایشی اختصاص داشته و سالانه به طور متوسط 1/2 میلیارد دلار لوازم آرایشی در بازار این کشورها به فروش رسیده است. این رقم بیانگر افزایش 19 درصدی نرخ فروش محصولات آرایشی خاورمیانه در هر سال است.
براساس این گزارش، از آنجا که
45 درصد ذخایر نفتی جهان هم اکنون تحت کنترل کشورهای ثروتمند منطقه خاورمیانه بوده و سطح درآمد قابل تصرف افراد در این منطقه زیاد است، سالانه بخش عمده درآمدهای هر فرد در این منطقه صرف خرید لوازم آرایشی و بهداشتی می شود.
طبق برآوردها، سرانه مصرف لوازم آرایشی هر فرد در خاورمیانه سالانه 334 دلار است.
آمارها نشان می دهد، در میان کشورهای منطقه، امارات متحده عربی پر رونق ترین بازار خرده فروشی محصولات آرایشی و بهداشتی را به خود اختصاص داده است.
گفته می شود، ارزش بازار محصولات آرایشی در امارات از
5/382 میلیون دلار در سال 2004 به 1/603 میلیون دلار در سال 2009 خواهد رسید و این امر بیانگر افزایش 12 درصدی شاخص فروش لوازم آرایش امارات در هر سال است.
طبق برآوردها در حال حاضر بیش از سه هزار سالن آرایشی در امارات وجود دارد که این رقم در کل کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از مرز
40 هزار سالن عبور می کند و سالانه تعداد این سالن ها با 6/7 درصد رشد همراه است.
این گزارش با اشاره به رشد سالانه شش درصدی جمعیت در کشورهای منطقه خاورمیانه، یادآور می شود،متوسط سن 60 درصد جمعیت این کشورها کمتر از 25 سال است و همین امر نیز یکی از دلایل رونق بازار محصولات لوازم آرایشی و بهداشتی شده است.

مصرف چشمگیر لوازم آرایشی در ایران

اگر سری به کیف آرایش زنان ایرانی بزنید با انواع و اقسام وسایل و ابزارهایی روبه رو می شوید که هر یک از آنها نقشی در زیبا سازی زنان ایرانی دارند. در همین حال اگر نگاهی گذرا به آمار مصرف محصولات آرایشی در جهان بیندازیم متوجه می شویم که زنان ایرانی دست کم در منطقه خاورمیانه از رکوردداران مصرف این نوع محصولات به شمار می روند.
به گزارش ایسنا، با توجه به جوان بودن جمعیت ایران و اینکه سهم زنان نیز در ساختار جمعیتی کشور قابل توجه است، روند روبه رشد مصرف محصولات و کالاهای مختلف آرایشی و بهداشتی در چنین جامعه ای به ویژه در میان زنان طبیعی به نظر می رسد اما این نکته را هم نباید از یاد برد که مصرف بی رویه چنین کالاهایی علاوه بر خطرات احتمالی بهداشتی می تواند باعث وارد آمدن آسیب های زیادی به اقتصاد کشور شود.

بازار ایران در قبضه صنایع زیبایی جهان

اقتصاد و صنایع وابسته به زیبایی امروزه کاملاً جایگاه خود را در کشورهای پیشرفته باز کرده و غول های صنایع آرایشی و بهداشتی جهان نیز با توجه به نیاز مشتریان خود و سلیقه آنها روز به روز محصولات جدیدی را روانه بازار می کنند.
اما روند رو به رشد مصرف محصولات آرایشی و بهداشتی در شرایطی در کشورمان همچنان ادامه دارد که تولید کنندگان داخلی این حوزه از واردات بی رویه و بعضاً بی کیفیت به ویژه از چین رنج برده و جزء مظلوم ترین صنایع بوده اند.
شاید هم به همین دلیل باشد که بسیاری از کارشناسان منحنی مصرف رشد محصولات آرایشی و بهداشتی را در بین زنان ایرانی به ویژه طی سال های اخیر نگران کننده توصیف کرده اند. در واقع در فضایی که صنایع داخلی توان چندانی برای رقابت با غول های صنعتی جهان ندارند باید انتظار داشت که بازار داخلی تمام و کمال در خدمت محصولات خارجی و وارداتی قرار بگیرد.

ایران و عربستان رکوردداران خاورمیانه

براساس آمارهای غیررسمی هم اکنون کشورهای ایران و عربستان از رکوردداران اصلی مصرف محصولات، مواد و لوازم آرایشی در جهان به شمار می روند.
امروزه رواج مصرف لوازم آرایشی چنان رونق پیدا کرده است که در هر ثانیه در جهان 22 رژ لب به فروش می رسد. جالب اینجاست که بخش عمده فروش این محصولات آرایشی در عربستان و ایران انجام می شود. آمار نشان می دهد در عربستان سعودی در سال 2005 زنان بیش از یک میلیارد و 600 میلیون یورو برای آرایش خود هزینه کردند.در ایران نیز با اینکه آمار مصرف لوازم آرایشی به پای عربستان نرسیده اما در نوع خود جالب
است.براساس آمار موجود در ایران سالانه حدود یک میلیارد دلار لوازم آرایشی و بهداشتی مصرف می شود.

تغییر رویکرد از زنان به مردان

به نظر می رسد وضعیت بازار محصولات آرایشی و بهداشتی در جهان طی سال های آینده بسیار پیچیده تر از وضعیت فعلی نیز خواهد شد چراکه طی سال های اخیر حتی مردان نیز به سمت مصرف لوازم آرایشی روی آورده اند و رونق بازار این محصولات را دو چندان کرده اند.
به عنوان مثال کرم دور چشم مردانه ظرف مدت کوتاهی به یکی از محصولات پرفروش آرایشی در کشور مالزی تبدیل شد.
امروزه رقابت برای هدف قرار دادن بازار محصولات مردانه شکل جدی تری به خود گرفته است. اگرچه مردان به طور سنتی به ظاهر خود کمتر از زنان اهمیت می دهند اما شرکت های صنایع آرایشی این واقعیت را می دانند که مردان نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می دهند.تا همین اواخر محصولات عرضه شده به اقلام معدودی مانند ریش تراش، اسپری خوشبوکننده، ادکلن، فوم اصلاح و Afrer shave محدود بود اما اخیراً ده ها محصول جدید روانه بازار شده است از جمله محصولاتی نظیر ژل دور چشم، کرم های ضد چروک، رنگ مو، شفاف کننده ها و تونیک های ترمیم کننده پوست و در کنار اینها شاهد اختصاصی شدن محصولات معمولی تری مانند شامپوی سر و بدن با هدف ترغیب مردان به استفاده از محصولات اختصاصی آرایشی نیز بوده ایم که به طور طبیعی قیمت چنین محصولاتی گران تر از محصولات غیرتخصصی است.

نبود نظارت روی محصولات وارداتی

اما جدا از مشکلاتی که به دلیل رشد
روزافزون لوازم بهداشتی و آرایشی در ایران از جنبه فرهنگی و اجتماعی پدید می آید، بازار مناسبی نیز در غیاب تولید کنندگان داخلی برای خارجی ها به وجود آمده است.
در این بین برخی تولید کنندگان داخلی با انتقاد از نبود نظارت بر ورود اجناس بی کیفیت و غیراستاندارد آرایشی و بهداشتی به کشور عنوان می کنند که حتی در زمینه برچسب ها و نوشته های روی لوازم آرایشی خارجی نیز نظارت چندانی به نسبت تولیدات داخل وجود ندارد.
به گفته فعالان صنایع آرایشی، «تولیدات داخل موظفند برای برچسب و نوشته های روی محصولات خود دست کم از70 درصد کلمات فارسی استفاده کنند، این در حالی است که چنین محدودیتی برای محصولات وارداتی و خارجی وجود نداشته است.»

استاندارد پاشنه آشیل صنایع آرایشی

از سوی دیگر هنوز استاندارد بسیاری از محصولات و کالاهای آرایشی و بهداشتی اجباری نشده اند.
در چنین شرایطی قیمت پایین کالاهای بی کیفیت و غیراستاندارد مردم را به سمت خود جلب کرده و حتی با وجود باکیفیت بودن تولیدات داخل این محصولات فروش چندانی ندارند اما با توجه به اشتهای بازار ایران برای مصرف محصولات آرایشی و بهداشتی برخی واردکنندگان سودجو نیز برای سیراب کردن این بازار اقدام به واردات محصولات غیراستاندارد و مضر می کنند. در این بین وظیفه نهادهایی مانند وزارت بهداشت، بازرگانی و سازمان استاندارد بسیار سنگین است.
در حال حاضر حجم قابل توجهی از انواع محصولات و مواد آرایشی توسط دستفروش های کنار خیابان و بوتیک های بدون نام و نشان معتبر به مردم عرضه می شود. متاسفانه باید گفت این محصولات عمدتاً تاریخ مصرف گذشته و دارای مواد ترکیبی و شیمیایی غیراستاندارد هستند. در عین حال لوازم آرایشی قاچاق که کیفیت پایینی هم دارند، تحت برندهای معتبر مردم را فریب می دهند.

بازاری بدون محدودیت

حتی اگر آمار دقیقی هم از میزان فروش شرکت های بزرگ صنایع آرایشی جهان در منطقه خاورمیانه در دست نباشد، همین بس که به یکی از بازارهای کشورهای منطقه سر بزنید تا با انواع و اقسام مارک ها و برندهای خارجی در زمینه محصولات آرایشی و بهداشتی روبه رو شوید. یکی دیگر از شانس های شرکت های بزرگ صنایع آرایشی جهان طی سال های اخیر این بوده است که محصولات این شرکت ها تقریباً هیچ گاه برای ورود به بازار کشورهای اسلامی با مانعی به نام تحریم روبه رو نبوده است. در واقع این شرکت ها بدون هیچ گونه محدودیت و مانعی در همه بازارهای جهان حاضر شده و محصولات خود را عرضه کرده اند.
از ریمل (آرایش مژه)، خط چشم،
رژ لب، سایه، انواع کرم دست و صورت برای زیبایی، پنکیک، خط لب و مداد چشم گرفته تا مداد ابرو، کرم برنزه، لاک، ناخن مصنوعی و مژه مصنوعی، پودر صورت و برق ناخن همه و همه در بازارهای ایران یافت می شوند. اما باید گفت سهم تولید کنندگان داخلی از این بازار پررونق چندان بالا نیست. در واقع روند رو به رشد مصرف لوازم آرایشی در ایران زمانی توجیه پیدا می کند که تولید کنندگان مطرح داخلی کشور نیز در این زمینه فعالیت کنند.
از سوی دیگر سال ها ناتوانی تولید کنندگان داخلی باعث شده مصرف کنندگان نیز اعتماد خود را به برندهای داخلی و محصولات تولید داخل از دست بدهند که این بدترین وضعیت برای صنایع داخلی است.

آمار متفاوت قاچاق

دبیر انجمن صنایع شوینده،بهداشتی و آرایشی ایران می گوید:«25 شرکت صنایع آرایشی فعال در کشور وجود دارد که اغلب آنها با مشکل کمبود نقدینگی روبه رو هستند.»بختیار علم بیگی با اشاره به اینکه حدود 80 درصد بازار آرایشی کشور متعلق به محصولات آرایشی قاچاق یا واردات رسمی است، عنوان می کند: «تولید کنندگان کشور در زمینه های تولید انواع کرم و رژلب بیشترین میزان فروش را دارند.»
از سوی دیگر حجم و وزن پایین نسبت به قیمت بالای محصولات آرایشی باعث شده است میزان قاچاق این نوع کالاها به کشور طی سال های اخیر افزایش بیشتری پیدا کند. بسیاری معتقدند عمده قاچاق محصولات آرایشی و بهداشتی به کشور از طریق کشورهای حاشیه خلیج فارس، پاکستان و ترکیه انجام می شود.
آمار مربوط به قاچاق محصولات آرایشی و بهداشتی در بازار تهران متفاوت است.
برخی می گویند 50 درصد اجناس موجود در بازار آرایشی تهران قاچاق است و برخی این عدد را تا 80 درصد نیز عنوان کرده اند اما هرچه هست، میزان محصولات قاچاق آرایشی در بازار تهران عدد بسیار زیادی است.
منبع: مشکلات.کام