خلاقيت و نوآوری

[اقاي ايـــده]

چگونه زندگى خود را تغيير دهيم؟

به ليست تغييراتى که مى‌خواهيد در زندگى خود به وجود آوريد نگاه کنيد. ليست شما ممکن است موارد زير را برداشته باشد:


١- کاهش وزن
٢- انتخاب شغل بهتر
٣- مواجه شدن با هراس‌ها
٤- افزايش اعتماد به نفس
٥- بهبود زندگى عشقى
٦- احساس افسردگى کمتر و رضايت‌مندى بيشتر از زندگى
٧- يادگيرى مهارت‌هاى کنار آمدن با استرس در محيط کار
٨- رها کردن خود از گذشته


اين‌ها برخى از موضوعات پيچيده‌اى هستند که مردم معمولاً با آن‌ها مواجهند. ممکن است بعضى از آن‌ها در ليست شما هم قرار داشته باشند. براى بسيارى از مردم، تغيير، بسيار دشوار و چالش برانگيز است به اين جهت، آن‌ها ليست تغييرات مورد نظرشان را هر سال با خود به سال بعد مى‌برند.


چگونه يک فرد مى‌تواند زندگيش را تغيير دهد هنگامى که از قدرت ارادة او کارى ساخته نيست؟ هنگامى که اراده شکست مى‌خورد به کجا بايد پناه برد؟ مردم غالباً در اين مواقع به روان‌شناس، مشاور يا مددکار اجتماعى مراجعه مى‌کنند تا به آن‌ها در انجام تغييرات مورد نظرشان کمک کنند. اين متخصصان مى‌توانند به هدايت فرايند تغيير در آن‌ها بپردازند و کمک کنند تا آن‌ها منابع درونى خود را براى انجام تغيير مورد نظر بسيج کنند.


امّا پيش از آن که ليست تغييرات خود را نزد درمانگر ببريد، دو نکتة کليدى هست که بايد در نظر بگيريد.


نخست اين که تمام رويکردهاى درمانى يکسان نيستند و دوم اين که رويکرد خود فرد به انجام مشاوره، به مقدار زيادى تعيين کننده ميزان موفقيتش خواهد بود.


در طول سال‌هاى متمادى، روش‌هاى مشاوره بسيارى براى کمک به مردمى که خواهان تغيير در زندگيشان مى‌باشند به وجود آمده است. برخى از روش‌هاى درمانى صرفاً رفتار فرد را مورد توجه قرار مى‌دهند و برخى ديگر، طرز تفکّر يا تخليه احساسات را.

برخى روش‌ها مدتى طولانى را صرف شنيدن حرف‌هاى مراجعه کننده مى‌کنند بدون آن که بازخوردى دهند، در حالى که برخى روش‌هاى ديگر به تحليل و توضيح تمام جنبه‌هاى زندگى فرد مى‌پردازند.

اکنون پژوهش‌هاى بيشترى براى تعيين اين که چه چيزى در کمک به مردم براى ايجاد تغييرات مثبت در زندگيشان موثرتر است صورت گرفته است. روش‌هاى درمانى جديدى نيز مورد آزمايش قرار گرفته‌اند و اثربخشى بيشتر آن‌ها نسبت به روش‌هاى قبل به اثبات رسيده است.

دو تا از اثربخش‌ترين روش‌ها عبارتند از EMDR (شکلى از روان‌درمانى با هدفِ پرداختن به خاطره‌هاى ناگوار، کاستن تأثيرات بلند مدّت آن‌ها و کمک به بيمار در ايجاد و توسعه سازوکارهاى انطباقى بيشتر.)و تمرکز تجربى (در روان‌درمانى، منظور از تمرکز، يعنى نگاه داشتن توجه باز و بدون قضاوت فرد به چيزى که مستقيماً تجربه مى‌شود امّا هنوز به کلام در نيامده است).


همان‌طور که گفته شد، دومين نکته کليدى در مراجعه فرد به روان‌درمانگر، رويکرد خود او به انجام مشاوره است. چند سال پيش، دکتر اوجين گِندلين پژوهشى براى تعيين اين که چه چيزى مشاوره را اثربخش مى‌سازد، انجام داد. مهم‌ترين و تکان‌دهنده‌ترين کشف او اين بود که رويکرد خود فرد به انجام مشاوره و چگونگى پرداختن به مساله‌اش در حين مشاوره مى‌تواند نشانگر موفقيت يا عدم موفقيت مشاوره باشد. او موفق شد چند عامل مشترک را در بين کسانى که مشاوره‌هاى موفقيت‌آميزى داشتند شناسايى و تعيين کند:


١- توجه به اين که بدن چگونه مشکل را حس و تجربه مى‌کند.
٢- تمايل به گوش سپردن به بازخوردهايى که ذهن براثر آن حس‌ها مى‌دهد.
٣- مهارت در تشخيص معنى نهفته در آن پيام‌هاى بدنى.


اين توانايى‌ها در بين کسانى که بيشترين موفقيت را در مشاوره‌ها به دست آورده‌اند مشاهده شده است. دکتر گندلين پس از تعيين اين عوامل، توانست به دانشجويان روان‌شناسى بياموزد که با گوش دادن به هزاران نوار صوتى جلسات مشاوره به تشخيص آن‌ها بپردازند. بدين ترتيب دانشجويان قادر بودند پيش‌بينى کنند که چه کسى در ايجاد تغييرات مورد نظرش موفق خواهد شد. دکتر گندلين نهايتاً توانست به مردم بياموزد که چگونه به شيوة موفق‌ترين افراد به مشاوره با روان درمانگر روى آورند.

---

آینده درخشان در انتظار ماست اگر...
۱) بدانیم كه زندگی همیشه عادلانه با ما برخورد نمی‌كند. آنچه مجبور به قبولش هستیم‌ ، بپذیریم و مواردی را كه قادر به تغییرشان هستیم، تغییر دهیم.


۲) قبل از انجام هر كاری درباره آن خوب فكر كنیم. گاه یك لحظه بی‌فكری، سال‌ها پشیمانی و اندوه را به همراه می‌آورد.


۳) در جست‌وجوی زیبایی موجود در زندگی‌، طبیعت و مردم باشیم.


۴) سپاسگزار دارایی‌های مادی خود‌، مردم و لحظاتی كه سپری می‌شوند‌، باشیم.


۵) فكر خود را روی چیزهای مهم متمركز كنید. برای چیزهایی كه به آنها فكر می‌كنید و كارهایی كه انجام می‌دهید هدف و اولویت تعیین كنید؛ از قبل تمامی ‌فعالیت‌های خود را در ذهن تصور و مرور كنید. تمام سعی و تلاش خود را برای به وجود آوردن سرگرمی‌های مفید به كار گیریم. این راه بهترین روش برای به وجود آوردن رشته‌های محبت بین دیگران و خودمان است و خاطرات زیبایی را ترسیم می‌نماید.


۶) زمانی را به خود اختصاص دهیم و كاری را انجام دهیم كه از آن لذت می‌بریم و هیچ‌گونه احساس گناهی از انجام دادن آن نداشته باشیم.


۷) دیگران را بدون قضاوت كردن درباره شان بپذیریم و بدانیم هر كس با دیگری متفاوت است.


۸) دیگران را ببخشیم‌، زیرا دلخور بودن از دیگران بیشتر خود ما را می‌آزارد.


۹) ذهن خودمان را برای ایده‌های جدید آماده كنیم و از سعی و تلاش نترسیم.


۱۰) در ذهن خود برنامه‌هایی را تصور كنیم و به سوی چیزی كه می‌خواهیم‌، حركت كنیم.


۱۱) شما همان چیزی هستید كه فكر می‌كنید


۱۲) شما همان چیزی هستید كه فكر می‌كنید و در عین حال می‌توانید نیازهایتان را نیز احساس كنید. پس هدفی والا برای خود تعیین كنید و در راه تحقق آن، نهایت تلاشتان را به كار ببندید. تمامی ‌احساسات، عقاید و دانش ما به افكار درونی‌مان ـ آگاهانه یا ناآگاهانه ـ بستگی دارد و چه بدانیم یا ندانیم تحت كنترل هستیم و می‌توانیم مثبت یا منفی، مشتاق یا بی‌تفاوت، فعال یا غیرفعال باشیم.


۱۳) بزرگ‌ترین فرق بین مردم، رفتار و طرز برخورد آنان است


۱۴) برای برخی، یادگیری لذتبخش و هیجان‌انگیز است، برای دیگران سخت و خسته‌كننده و برای بسیاری دیگر، یادگیری فقط كاری ضروری برای پیدا كردن شغلی مناسب محسوب می‌شود.


۱۵) رفتارها و طرز برخورد ما، به علت دریافت بازخورد از طرف والدین، دوستان، جامعه و خودمان، عادات ما را شكل می‌دهند و در واقع تصویری از ما و جهان ما هستند.


۱۶) این رفتارها غالباً به وسیله گفت‌وگوی درونی كه مرتباً با خود ـ آگاهانه یا ناآگاهانه ـ داریم، تقویت می‌شوند. در واقع اولین گام برای تغییر رفتار، تغییر گفت‌وگوی درونی ماست.


یكی از روش‌های تغییر عبارت است از تعهد، كنترل و چالش.

▪ تعهد
در خودتان تعهد‌، یادگیری، كار، خانواده‌، دوستان، طبیعت و دیگر چیزهای با ارزش ایجاد كنید. به خود و دیگران ارج نهید. در آرزوی موفقیت باشید. با شوق و اشتیاق زندگی كنید و كارهایتان را انجام دهید.

▪ كنترل

فكر خود را روی چیزهای مهم متمركز كنید. برای چیزهایی كه به آنها فكر می‌كنید و كارهایی كه انجام می‌دهید، هدف و اولویت تعیین كنید؛ از قبل تمامی‌ فعالیت‌های خود را در ذهن تصور و مرور كنید. برای مقابله با مشكلات‌، استراتژی داشته باشید، یاد بگیرید كه چگونه به خود آرامش بدهید. از موفقیت‌‌ها لذت ببرید و با خود رو راست باشید.

▪ چالش

۱)مشوق خود باشید. هر روز رفتار خود را تغییر دهید و بهبود بخشید. تمام تلاش خود را به كار ببندید و به عقب برنگردید. یادگیری و تغییر را غنیمت بشمارید. چیزهای نو را امتحان كنید. گزینه‌ها و انتخاب‌های مختلف را در نظر بگیرید.


۲) ذهن خودمان را برای ایده‌های جدید آماده كنیم و از سعی و تلاش نترسیم.


۳) با افراد جدید آشنا شوید. هر چیزی را كه نمی‌دانید بپرسید. مواظب سلامت جسمانی و روحی خود باشید. مثبت گرا باشید. مطالعات نشان داده كه افراد دارای این مشخصات در اوقات خوش، برنده هستند و در شرایط سخت، محكم و قوی به زندگی ادامه می‌دهند. همچنین كسانی كه آگاهانه گفت‌وگوی درونی و غرور خود را اصلاح می‌كنند، غالباً خیلی سریع در رفتارشان بهبودی حاصل می‌شود. انرژی آنها افزایش می‌یابد و همه چیز به نظر بهتر می‌آید. تعهد، كنترل و چالش به ساخت اعتماد به نفس و ایجاد تفكر مثبت كمك می‌كنند.


● هفت پیشنهاد برای ایجاد تفكر مثبت


۱) در هر طبقه‌ای، در جست‌وجوی افراد مثبت برای ایجاد ارتباط باشید.
۲) در هر سخنرانی، در جست‌‌وجوی ایده‌های جالب باشید.
۳) در هر فصل كتاب، در جست‌وجوی مفهوم‌هایی باشید كه برای شما مهم هستند.
۴) با هر دوستی، درباره ایده جدیدی كه به تازگی یاد گرفته‌اید، صحبت كنید.
۵) از هر معلمی ‌سوال‌های خود را بپرسید.
۶) لیستی از اهداف، افكار و رفتار مثبت خودتان تهیه كنید.
۷) به خاطر داشته باشید، شما همان چیزی هستید كه فكر می‌كنید.
منبع : مقاله " آینده درخشان در انتظار ماست اگر... " انتشار : روزنامه تهران امروز