آموزش مدیریت مالی به کودکان

هنگامیکه موضوع پول مطرح است، نصیحتی که معمولا والدین به فرزندان خود می‌کنند چیزی شبیه این است: «پول علف خرس نیست» یا « هنگام خروج از خانه درها را ببندید، قرار نیست تمام محله را ما گرم کنیم.» اگر چه این توصیه‌ها مهم هستند اما آموختن اصول اساسی مدیریت دارایی‌ها به فرزندان تلاش بیشتری می‌طلبد. در مقاله حاضر به برخی از نکات در این زمینه اشاره می‌کنیم:
آغاز کار
نخستین قدم در روند آموزش این اصول، علاقمند کردن فرزند به مدیریت پول است. اگر تا کنون پول توجیبی به فرزند خود نمی‌دادید این کار را آغاز کنید و از او بخواهید بخشی از آن را صرف پس‌انداز و بخش دیگر را صرف تامین هزینه‌های خود کند. اجازه دهید خود او میزان هزینه و پس‌انداز را از پول توجیبی خود انتخاب کند. دادن پول به فرزند و اختیار تصمیم‌گیری درباره آن وی را به مدیریت پول علاقمند و احساس مسئولیت‌پذیری وی را تقویت می‌کند.
درس نخست: پس‌انداز
بخشی از پول توجیبی فرزندتان که به پس‌انداز اختصاص می‌یابد باید در حساب پس‌انداز که سود به آن تعلق می‌گیرد قرار داده شود. فرزندتان را همراه خود به بانک ببرید و او را در روند افتتاح حساب شرکت دهید. برای فرزندتان توضیح دهید علت افتتاح حساب چیست. در مورد سود سپرده‌های بانکی نیز به او توضیحاتی بدهید. مشارکت فرزند در مدیریت پول نباید به همان یک بار رفتن به بانک برای افتتاح حساب محدود بماند. گاه او را با خود به بانک ببرید تا شاهد عملیات بانکی و واریز سود سپرده به حساب خود باشد. اسناد و مدارک حساب بانکی را نیز به او بدهید تا در جایی از آنها نگهداری کند. با این کار او منظم بودن و نگهداری اسناد و مدارک را می‌آموزد. هر گاه خواستید به موجودی حساب او بیفرایید، او را هم همراه ببرید. به یاد داشته باشید هدف از این سپرده‌گذاری این نیست که پنج هزار تومان سپرده بانکی فرزند خود را به میلیون‌ها تبدیل کنید. هدف، آموزش پس‌انداز به جای خرج کردن و آشنا کردن فرزند با بانک، حساب پس‌انداز و این گونه امور است. باید در این مسیر بنیان عادت یک عمر پس‌انداز را در فرزند خود بوجود آورید.
درس دوم: سرمایه‌گذاری
بچه‌ها در سنین مختلف به بلوغ فکری می‌رسند اما هر گاه فرزند شما به اندازه کافی بزرگ شد با او درباره روش‌های افزایش سریعتر سرمایه صحبت کنید. اکثر نوجوانان می‌توانند مفاهیم اولیه مالکیت سهام را بفهمند. زمانی را به توضیح مفهوم ریسک، بازار سهام، سود و زیان سرمایه‌گذاری در بازار مالی اختصاص دهید. پس از مدتی هنگامیکه نوجوان شما این مفاهیم را درک کرد، درباره شرکت‌های حاضر در بورس با او صحبت کنید و اگر در توان‌تان هست چند صد دلار در اختیار او قرار دهید تا سرمایه‌گذاری را آغاز کنید. بهتر است در مراحل اولیه، شرکت‌هایی را که از نظر او جالب هستند نظیر تولیدکنندگان اسباب بازی و بازی‌های رایانه، برای سرمایه‌گذاری به او پیشنهاد دهید و به او کمک کنید درباره آنها تحقیق کند. برای مثال همراه با او در اینترنت به جستجو برای یافتن اطلاعات شرکت‌های یاد شده بپردازید.
پس از پایان تحقیقات به نوجوان خود کمک کنید سهام بخرد. به یاد داشته باشید که هدف از این کارها تشکیل یک سبد دارایی بلند مدت نیست. هدف این است که فرزند شما فرصت آموختن درباره پول، ریسک و پاداش را با انتخاب‌هایی که خود او کرده است، داشته باشد. اگر توان مالی شما کم است یا درباره توانایی فرزند خود در تحقیق درباره شرکت‌های یا انتخاب درست تردید دارید یک یا دو شرکت را انتخاب و در هر یک مقداری سرمایه‌گذاری کنید.
فراموش نکنید که زیان، بخشی از روند آموختن و سرمایه‌گذاری است. سرمایه‌گذاری که ادعا می‌کند هرگز در طول دوران سرمایه‌گذاری‌اش زیان ندیده است دروغ می‌گوید. به یاد داشته باشید که آنچه گفته شد تجربه برای آموختن است. از شما انتظار نمی‌رود کل پس‌انداز چند ساله یک نوجوان سیزده ساله را در اختیار او قرار دهید تا وارد بازار سرمایه شود. هدف آموزش او درباره سرمایه‌گذاری و پیامدهای تصمیم‌گیری‌هاست.
همزمان با انجام معاملات، تمام اسناد مربوطه را در اختیار فرزند خود قرار دهید تا آنها را به شکل منظم نگهداری کند. از صورت‌های مالی مربوط به سرمایه‌گذاری‌های او استفاده کرده و آنها را با اسناد و مدارک پس‌انداز در بانک مقایسه کنید. تفاوت‌ها را برای فرزند خود توضیح دهید تا بهتر با مفاهیمی نظیر افت‌وخیز بازار، تغییرات سود و زیان و ... آشنا شود. این اقدامات چند سال ادامه خواهد یافت.
نگاه به آینده
همزمان با بزرگ‌تر شدن فرزند خود، وی توانایی درک مفاهیم پیچیده‌تر سرمایه‌گذاری نظیر اهمیت تخصیص دارایی‌ها و متنوع کردن سبد سرمایه‌گذاری را پیدا می‌کند. برای او توضیح دهید چند نوع ابزار سرمایه‌گذاری وجود دارد و با افزایش سن، سهم سرمایه‌گذاری‌ها با درآمد ثابت در سبد دارایی‌ها افزایش می‌یابد. در صورت امکان، می‌توانید از سبد دارایی‌ خودتان برای توضیح تغییر ساختار سبدهای دارایی با گذشت زمان، متناسب با نیازهای سرمایه‌گذار استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
دانش قدرت است. اگر چه خیلی از بزرگسالان از دادن اختیار تصمیم‌گیری‌های مالی به نوجوان خود می‌ترسند، باید به یاد داشته باشید که شما همیشه در کنار او نخواهید بود تا بتوانید تصمیم‌گیری‌های مالی را به جای او انجام دهید. ماجرا شبیه آن داستان قدیمی است که می‌گوید می‌توان به یک نفر ماهی داد، می‌توان به او ماهیگیری یاد داد یا تور بافتن را به او آموخت. اجرای توصیه‌های مطرح شده در این مقاله، به فرزند شما می‌آموزد دارایی‌های مالی ارزشمند خود را چطور مدیریت کند.
اگر چه والدین ثروتمند از جانب فرزند خود سرمایه گذاری‌هایی را از دوران کودکی او آغاز می‌کنند، آموزش دانش مدیریت دارایی‌ها به فرزند، وی را برای تمام عمر مستقل خواهد کرد و این کار درست شبیه هر مسئولیت دیگر والدین، مهم است. در بلند مدت آموختن مدیریت پول به کودکان بسیار ارزشمند‌تر از آن است که بدون مشخص کردن روش مدیریت دارایی‌ها، هر چه خواست پول در اختیار او قرار دهید. بنابراین به محض آنکه کودک‌تان توانست پول را بشناسد، آموختن مباحث مالی را به زبان ساده آغاز کنید. با گذشت زمان عادت‌های مطلوب مدیریت پول و سرمایه‌گذاری در شخصیت کودک نقش می‌بندد و او می‌تواند در تمام عمر از این مهارت‌ها استفاده کند.