08-09-2012, 01:08 PM
لطفا مطلب را حوصله نموده تا آخر بخوانید تا به ایده اصلی برسید:
كشاورز و مصرف كننده هر دو ناراضي/ دلالها برنده بازار ميوه+نمودار
همواره كشاورزان و باغدارن از قيمت پايين ميوه هاي خود گله مندند. مصرف كننده گان نيز از قيمت بالاي آن ناراضي هستند. اين اختلاف شديد بين قيمت خريد از كشاورز و فروش به مصرف كننده تماما به جيب دلال ها مي رود.
گروه اقتصادي «خبرگزاري دانشجو»؛ فصل تابستان براي بسياري از كشاورزان و باغداران فصل برداشت زحمت يكساله شان است. اما پايان هر فصل زراعي، مصادف با آغاز كوهي از مشكلات است كه كشاورز بايد رنج و غم اين مشكلات را نيز تحمل كند كه در طول فصل زراعي هم، نيز اينگونه مشكلات كم نبوده است. اما اين بار هيچ چيز دست خودش نيست. محصولي را كه توليد كرده، به دست كساني مي سپارد كه هيچ نام و نشاني در اين پروسه سخت و طاقت فرسا نداشته و در طول فصل كشت نيز هيچ وقت نپرسيده كه پول بذر و سم و آب و كود و هزار چيز ديگر، از كجا تامين مي شود و حال اين مهمان ناخوانده به يكباره از ناكجا آباد پيدايش شده و از درد بي كسي كشاورز در فروش محصولاتش به خوبي استفاده مي كند.
اگر چه در بسياري از توليدات داخلي توليد كنندگان از واردات بي رويه انتقاد مي كنند اما كشاورزان و باغداران مشكلي بزرگتر از واردات را پيش روي خود داشته و دارند و آن دلالي و واسطه گري است.
دلالان و واسطه گران تقريبا بازار ميوه را به طور كامل در اختيار دارند به گونه اي كه باغدار اصلي را هيچ يك از خريداران عمده ميوه نمي شناسد. دلالان يا به طور سلف و يا اينكه بعد از برداشت ميوه توسط باغدار و كشاورز آن را خريداري مي كنند.
فروشندگان در اين باره مي گويند: دلالي در ميادين ميوه و تره بار بيداد مي كند، ميوه اي كه به ميدان تره بار مي آيد تنها به دلال ها فروخته مي شود و آنها هم به دلالهاي ديگر و چندين بار اين چرخه تكرار مي شود و قيمت تمام شده را بالا مي برد.
به همين دليل نيز همواره بخش قابل توجهي از سود ميوه به جيب دلال سرازير مي شود.
تحقيقات ميداني ما در چند شهر كشور بيانگر اوج واسطه گري در بازار ميوه و تره بار است. قيمت هايي كه كشاورزان حاضرند ميوه هاي خود را در اختيار دلالان قرار دهند بسيار پايين تر از آني است كه در مغازه ها وجود دارد. اين اختلاف قيمت نيز با توجه به بررسي هاي انجام شده به جيب دلال ها و واسطه گرها مي رود.
همانطور كه در جدول مشاهده مي كنين بعضي از ميوه ها گاه تا 3 يا 4 برابر قيمت اوليه به فروش مي رسد، اين در حالي است كه كشاورزان و باغداران ايراني همواره از قيمت پايين محصولات خود گله مندند و معتقدند كه نمي توانند هزينه هاي اوليه خود را نيز پوشش دهند.
بسياري از كشاورزان به دليل نداشتن سرمايه كافي ميوه خود را قبل از فصل برداشت و روي درخت مي فروشند كه به اصطلاح به آن سلف خري مي گويند. اين نوع فروش، درآمد بسيار ناچيزي را نصيب باغدار و كشاورز مي كند و سود اصلي به جيب دلال مي رود. بسياري ديگر از باغداران نيز هنگامي كه محصول آماده فروش مي شود آنرا در ميدان تره بار و يا در مزرعه به دلال مي فروشند و چون راه ديگكري پيش روي ندارند آن را با قيمت بسيار پايين تري از قيمت فروش در مغازه به دلال مي دهند.
زماني كه مقام معظم رهبري امسال را «سال توليد ملي و حمايت از كار و سرمايه ايراني» نامگذاري كردند، نشان از توجه و لزوم حمايت از توليد داخل و نگراني معظم له از چالشهايي است كه در اين حوزه وجود دارد.
اما سوال اصلي اينجاست كه چرا نمي توان نظارت صحيحي بر فروش محصولات كشاورزي داشت و چرا واسطهها همچنان ميدانداران اصلي ميادين ترهبار هستند؟
به عنوان نمونه ميدان مركزي تره و بار تهران پذيراي محمولههاي وارداتي و كشاورزان داخلي است كه معمولاً شبانه به آنجا وارد ميشوند تا صبح زود مشتريها به سراغشان بيايند، در اين ميان دلالها شبانه آنجا اتراق ميكنند به محض ورود محموله كه معمولاً با كاميونهاي بزرگ و بعضاً يخچال دارد وارد ميشود، وارد عمل شده ميوهها را به قيمت نازلتر خريداري كرده و فردا صبح با قيمت بالاتري به مشتريها ميفروشند.
كشاورزان و باغدارن مي گويند ميوه از سر مزرعه تا دست مصرف كننده كه ميرسد گاهي 4 تا 8 دلال و واسطه آنرا دست به دست ميكنند و در برخي موارد تا 700 درصد افزايش قيمت را سبب ميشود.
در نمودار هاي بالا همانطور كه مشاهده مي شود افزايش چند برابري در قيمت ميوه از مزرعه تا درب مغازه به وجود مي آيد، اين افزايش قيمت با توجه به تحقيقات ميداني تنها به جيب دلال ها مي رود و كشاورزان هيچ سودي نمي برند و تنها دستاني پينه بسته براي آنها به يادگار مي ماند.
در برخي ميادين اصلي تره بار در شهرهاي مختلف برخي بارهاي ميوه از شب تا صبح چند دست ميچرخد و كساني هستند كه از شب منتظر ورود بار ميوه به ميدان هستند و با خريد از كشاورزان و يا واسطههاي دست اول آن را اول صبح به واسطههاي بعدي و يا خريداران ديگر با قيمت بالاتري ميفروشند.
اين خريد و فروش تنها مختص ميوه هاي ايراني نيست در مورد ميوههاي لوكس حتي 3 الي 4 دست در خود ميدان مركزي ميچرخد و اگر خريداران اين واسطهها را نشناسند بار مناسب وبا كيفيت گيرشان نميآيد.
اما مشكل به دلالان ختم نمي شود . در سوي ديگر بازار مواد غذايي وارد كنندگاني قرار مي گيرند كه از قضا تهديد و تشويشي نسبت به تصميمات دولتي در حوزه واردات براي خود متصور نيستند. اين گروه از يك طرف در كنار خود شريكي هم صنف نظير دولت را مي بينند و در طرفي ديگر نا بساماني ناظران بازار در اصل وجود ماهوي خود را مشاهده ميكنند كه همانا كارگزاران بازرگاني كشور مي باشند.
در نهايت، سيستم هاي نظارت و پايش در هر جامعه اي متضمن سلامت اجتماعي و اقتصادي و به تبع آن امنيت رواني افراد حاضر در آن جامعه را فراهم مي آورد . اين حضور سيستماتيك زماني با اهميت تر مي شود كه عوامل بيروني(برونزا) حوزه امنيت غذايي و توليد اقتصادي جامعه را از خود متاثر كرده و آنرا به سوي سقوط هدايت كنند. دلالان كه مهمترين عامل برونزاي بازار ميوه و تره بار هستند گويا اين نقش را بر عهده گرفتند و سعي دارند توليد كشاورزان ايراني را به سوي سقوط هدايت كنند.
بحث دلالان و واسطه ها سالهاست در جامعه توجهات را به سوي خود جلب كرده اما اينكه چرا اين پديده شوم اقتصادي از نقش توزيع كنندگي در بازار عرضه و تقاضا به سمت واسطه گري و سوداگري تغيير ذائقه داده مطلبي است كه مسئولان امر مي بايست در قبال آن پاسخگو باشند.
اما آنچه در اين چند سطر به اختصار به آن پرداخته شد عدم توجه به مديريت دقيق بازار و گاها اغراض نا سالم اقتصادي بود كه توانسته بازار توزيعي كشور را در دست عده اي سود جو قرار دهد تا فارغ از هر نوع نظارتي آزادانه سودهاي باد آورده را به جيب خود بريزند.
حال با این اوضاع و احوال همه می توانند در این آشفته بازار به خوبی نقش اجرا کرده و در هر شهر با ایجاد و تشکیل تعاونی های توزیع و مذاکره با اداره تعاون و شهرداریها و تبلیغات برای روشن کردن مردم ، تشکلی منسجم - منظم - با اقتدار و قانونمند را ایجاد کرده ( با خرید سهام ) و افرادی را برای کار به صورت زیر استخدام نمایند:
- سیستم خرید میوه از کشاورز
1- تیمی از خریداران که از بچه های انجمن در شهرهای شمالی کشور و یا شهرهایی که در محل تولید میوه ها هستند سکونت داشته باشند که این افراد برای خرید میوه ها استخدام شده و با آنها قراردادهای سفت و سختی قانونی بسته شده (ترجیحا این افراد می توانند تحصیلکردگان دانشگاهی رشته های تخصصی کشاورزی باشند) که به کشاورزان مراجعه نموده و میوه های آنان را کارشناسی نموده و خرید می نمایند و یا برای آینده از آنها اصطلاحا سلف خری می کنند و سایر جوانب ......
- سیستم ترانسپورت میوه
2 - در این سیستم همان افراد و یا افراد دیگری باید باشند که بتوانند با در اختیارداشتن کامیون و یا اجاره آن میوه را سریع و به روشهای علمی که کمتر دچار آسیب دیدگی و .... باشد به محل های مصرف ارسال و تحویل نمایندگان شرکت تعاونی توزیع نمایند و سایر جوانب ....
- سیستم فروش
3- در این سیستم که هدف آن بازارهای شهرداری و میادین میوه و تره بار سطح شهر است باید از طریق اداره تعاون هماهنگ نمود که با رایزنی های مطلوب بتوان این میادین را برای خرید این میوه ها هماهنگ نمود و سایر موارد ......
(در مشهد یکی از مسولین اداره تعاون اینقول را داده بود شدیدا موافق این کار است و قول همکاری مساعد را داده بود).
در این سیستم افراد از سیستم خرید تا فروش سعی نمایند که میوه را عادلانه از کشاورز تحویل و به قیمت عادلانه در بازار برای فروش توزیع نمایند به طوریکه قیمت فروش آن میوه در بازار کمتر و بمراتب از کیفیت مطلوبتری برخوردار باشد. با این روش دلالان به طور اتوماتیک که مشکلات زیادی را به وجود آورده اند از صحنه حذف خواهند شد و مردم به میوه های ارزانتری دسترسی خواهند داشت و سودی خوبی خواهد داشت.
شما هم نظراتتون رو بگید و طرح رو تجزیه و تحلیل نمایید.
ممنون
ایده محفوظ
-